ronahî
Xuyakirin
Navdêr
[biguhêre]Zayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | ronahî | ronahî |
Îzafe | ronahiya | ronahiyên |
Çemandî | ronahiyê | ronahiyan |
Nîşandera çemandî | wê ronahiyê | wan ronahiyan |
Bangkirin | ronahiyê | ronahiyino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | ronahiyek | ronahiyin |
Îzafe | ronahiyeke | ronahiyine |
Çemandî | ronahiyekê | ronahiyinan |
ronahî mê
- Enerjiya ji rojê yan ji çirayekê ya dîtinê gengaz dike; enerjiya dinyayê ron ango geş dike û mirov dikare pê derdorên xwe bibîne.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- Cihê ronî lê heye, ronîbûna mekanek yan jî objeyan, qalîteya ronîbûnê (ya mekan û objeyan).
- Hevmane: ron
- (fizîk) Tîreja elektromagnetîk ya dikare bi çavan bêt dîtin.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Ji wêjeya klasîk
[biguhêre]- Xweşdengî te da newayê bulbul
Ronahî te da serê şemalan
Perwane kirin bi şewqê talan — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Hevmane
[biguhêre]Herwiha
[biguhêre]Dijmane
[biguhêre]Nêzîk
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Bi avestayî reoxşn-, bi pehlewî rôşnak.
Jê
[biguhêre]- (lêker) ronahî dan
- (lêker) ronahî kirin
- (navdêr) ronahîdan
- (navdêr) ronahîkirin
- ronahîdar
- ronahîdarî
- ronahîder
- ronahîderî
- ronahîker
- ronahîkerî
- ronahînas
- ronahînasî
- ronahîzan
- ronahîzanî
Bi zaravayên din
[biguhêre]- Soranî: ronayî
Werger
[biguhêre]- Abxazî: алашара (ālāšārā)
- Adîgeyî: нэфын (năfən), нэфы (năfə), нэфнэ (năfnă)
- Afarî: ifu n
- Afrîkansî: lig → af
- Akadî: 𒂟 (nûru)
- Albanî: dritë → sq m
- Almanî: Licht → de nt
- Altayiya başûrî: јарык (ǰarïk)
- Amharî: ብርሃን (bərhan)
- Aragonî: luz m
- Arçî: аккон
- Argobbayî: ብርሃን (bǝrhān)
- Aromanî: lunjinã m, fanã m, fexi m
- Asamî: পোহৰ (pühor)
- Astûrî: lluz → ast m
- Atîkamekwî: waskorenitamakan
- Avarî: нур (nur)
- Aymarayî: qhana
- Azerî: işıq → az
- Bambarayî: kɛnɛ, yeelen
- Baskî: argi → eu
- Başkîrî: яҡты (yaqtï), яҡтылыҡ (yaqtïlïq)
- Belarusî: святло́ nt (svjatló)
- Bengalî: আলো → bn (alo), রৌশনী → bn (rouśni), নূর → bn (nur)
- Bretonî: gouloù → br n, luc'h → br n, sklêrijenn → br m
- Bruneyî: cahaya
- Bulgarî: светлина́ → bg m (svetliná)
- Burmayî: မီး → my (mi:), အလင်း → my (a.lang:)
- Buryatî: гэрэл (gerel)
- Çeçenî: серло (serlo), дуьне (düne)
- Çekî: světlo → cs nt
- Çerokî: ᎠᏨᏍᏙᏗ (atsvsdodi)
- Çîkasawî: shoppala'
- Çînî:
- Çuvaşî: ҫутӑ (śută)
- Çûkî: saram
- Dalmatî: loic n
- Danmarkî: lys → da nt
- Dongşîangî: gieren
- Elfdalî: liuos nt
- Endonezyayî: cahaya → id
- Erebî: نُور → ar n (nūr), ضَوْء → ar n (ḍawʾ)
- Ermenî: լույս → hy (luys)
- Erzayî: валдо (valdo)
- Esperantoyî: lumo → eo
- Estonî: valgus → et
- Etiyopiya klasîk: ብርሃን (bərhan)
- Evenî: ӈэрин (ŋərin)
- Evenkî: ңэри (ңəri)
- Eweyî: kekeli
- Extremaduranî: lus m
- Farefareyî: peelem 14 (pèèlém)
- Farisî: نور → fa (nur), فروغ → fa (foruğ), شید → fa (šid), رخش → fa (roxš), روشنایی → fa (rošanâyi)
- Ferî: ljós nt
- Fînî: valo → fi
- Fransî: lumière → fr m, clarté → fr m
- Friyolî: lûs m
- Frîsî: ljocht → fy nt
- Gaelîka skotî: solas n, soillse m
- Galîsî: luz → gl m
- Gotî: 𐌻𐌹𐌿𐌷𐌰𐌸 nt (liuhaþ)
- Gujaratî: પ્રકાશ → gu n (prakāś)
- Gurcî: შუქი (šuki), სინათლე (sinatle), ნათება (nateba)
- Guwaranî: tesape
- Haîtî: limyè
- Hawayî: lama, ao
- Hindî: प्रकाश → hi n (prakāś), रौशनी → hi m (rauśnī)
- Holendî: licht → nl nt
- Hunsrikî: licht nt
- Îbranî: אוֹרָה → he m (orá), אוֹר → he n (ór)
- Îdoyî: foto → io, lumo → io
- Îgboyî: ihe, ife
- Îlokanoyî: silaw
- Îngilîziya kevn: lēoht nt
- Îngilîzî: light → en
- Îngriyî: valo
- Îngûşî: сердал (serdal)
- Înterlîngua: lumine → ia
- Îrlendiya kevn: solus n
- Îrlendî: solas → ga n
- Îstriyotî: loûme
- Îtalî: luce → it m
- Îzlendî: ljós → is nt
- Japonî: 光 → ja (ひかり, hikari), 明かり → ja (あかり, akari)
- Javayî: sunar → jv
- Kabardî: нэху (năx°)
- Kalalîsûtî: qaammaqqut, qaamaneq
- Kannadayî: ಬೆಳಕು → kn (beḷaku)
- Kapampanganî: sulu
- Karaçay-balkarî: жарыкъ, джарыкъ
- Karakalpakî: jarıq
- Katalanî: llum → ca m
- Kayingangî: jẽngrẽ
- Keçwayî: k'ancha, acki, azki, k'anchay → qu
- Kirgizî: жарык → ky (carık)
- Kîngalî: ආලෝකය (ālōkaya)
- Koreyî: 빛 → ko (bit), 광 → ko (gwang)
- Kornî: golow n
- Korsîkayî: lumu → co n, lume → co n
- Kumikî: ярыкъ (yarıq)
- Ladînî: lum m
- Lakî: ишигь (iših), экв (ə̱kw)
- Latgalî: gaisma, gaišums
- Latînî: lūx → la m, lūmen nt
- Latviyayî: gaisma → lv m, guns → lv n
- Lawsî: ແສງ → lo (sǣng)
- Lezgînî: экв (èk°)
- Lingalayî: mwinda 3 an 4
- Lîgûrî: lüxe m
- Lîmbûrgî: leech → li nt
- Lîtwanî: šviesa → lt m
- Lombardî: lus m, lüs m
- Luhyayî: obulafu
- Luksembûrgî: Liicht nt
- Makedonî: светлина m (svetlina)
- Malagasî: zava → mg
- Malayalamî: വെളിച്ചം → ml (veḷiccaṃ), പ്രകാശം → ml (prakāśaṃ)
- Malezî: cahaya → ms, nur → ms
- Maltayî: dawl n
- Mançûyî: ᡝᠯᡩᡝᠨ (elden)
- Manksî: sollys n
- Maorî: rama, mārama
- Mapuçî: anci
- Maranaoyî: siga, solo'
- Maratî: प्रकाश → mr n (prakāś)
- Mariya rojhilatî: волгыдо
- Mayayiya yukatekî: sáasil
- Mecarî: fény → hu, világosság → hu
- Misrî:
(ḥꜣyt m) - Mizoyî: êng
- Mîrandî: luç m
- Mokşayî: валда (valda)
- Mongolî: гэрэл → mn (gerel)
- Mymensinghiya: পসৰ/পসর
- Nanayî: нгэгден, пудэн
- Navajoyî: adinídíín
- Nedersaksî:
- Almaniya jêrîn a almanî: Licht nt
- Nepalî: प्रकाश (prakāś)
- Newarî: जः (jaḥ)
- Nogayî: ярык (yarık)
- Normandî: leunmiéthe m, lumyire m, lümyir m
- Norwecî: lys → no nt
- Nyungayî: ben
- Okînawanî: ふぃかり (hwikari), ふぃちゃい (hwicai)
- Oksîtanî: lutz → oc m, lum → oc n
- Omaha-poncayî: ugóⁿba
- Oriyayî: ଆଲୋକ → or (alokô)
- Oromoyî: ifaa → om
- Osetî: рухс (ruxs)
- Osmanî: ایشق (ışık), آیدین (aydın)
- Oygurî: يورۇقلۇق (yoruqluq), نۇر → ug (nur)
- Ozbekî: yorugʻlik → uz, nur → uz, yogʻdu → uz
- Palî: obhāsa n
- Papyamentoyî: lus
- Partî: rwšn
- Peştûyî: ضيا m (zeyã), روښنايي → ps m (rox̌nāyí), روڼايي m (rūṇāyí)
- Polonî: światło → pl nt
- Portugalî: luz → pt m
- Prusiya kevn: swāikstan nt
- Pumpokolî: hixem
- Puncabî: ਪਰਕਾਸ਼ n (parkāś)
- Qazaxî: жарық (jaryq), нұр (nūr), сәуле (säule)
- Qiptî: ⲟⲩⲱⲓⲛⲓ n (ouōini)
- Romagnolî: luš, luș m
- Romancî: glisch m, gleisch m, glüsch m, glüm m
- Romanî: dud n
- Romanyayî: lumină → ro m
- Rusî: свет → ru n (svet)
- Rusînî: світло́ nt (svitló)
- S'gaw karenî: ကပီၤ (ka paw̄)
- Sahoyî: ifo
- Saksoniya kevn: lioht nt
- Samiya bakurî: čuovga
- Samogîtî: švėisa m
- Sangoyî: zigä → sg
- Sanskrîtî: प्रकाश → sa n (prakāśa), भाम → sa n (bhāma)
- Santalî: ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ (marsal)
- Sardînî: lughe
- Sicîlî: luci → scn m
- Sirboxirwatî:
- Siryaniya klasîk: ܢܘܗܪܐ n (nuhrā, nuhhārā)
- Sîlhetî: ꠙꠅꠞ (foor)
- Skotî: licht
- Slaviya kevn:
- Slovakî: svetlo → sk nt
- Slovenî: svetlôba → sl m
- Sorbî:
- Sorbiya jêrîn: swětło nt
- Sonxayî: gaay
- Sotoyiya başûr: lesedi
- Spanî: luz → es m
- Sundanî: ᮎᮠᮚ (cahaya)
- Sûmerî: nuru, immaru
- Swahîlî: mwanga → sw 3 an 4, nuru → sw 9 an 10
- Swêdî: ljus → sv nt
- Şîngazîcayî: nuru 9 an 10, mwendje 3 an 4
- Şonayî: chiedza 7
- Şorî: чарық (çarıq)
- Tabasaranî: акв (ak°), нур (nur)
- Tacikî: нӯр → tg (nür), фуруғ (furuġ)
- Tagalogî: ilaw
- Tamîlî: ஒளி → ta (oḷi)
- Tarifitî: tfawt m
- Tayî: แสง → th (sɛ̌ɛng)
- Telûgûyî: కాంతి → te (kānti), వెలుతురు → te (veluturu), విద్యుత్ అయస్కాంత క్షేత్రము (vidyut ayaskānta kṣētramu)
- Teteriya krîmî: yarıq
- Teterî: якты → tt (yaktı), яктылык → tt (yaktılıq)
- Tetûmî: naroman
- Tirkî: ışık → tr
- Tirkmenî: yşyk, ýagtylyk
- Tîbetî: འོད ('od)
- Tokpisinî: lait
- Toxarî B: lyūke, lalaukar
- Tsongayî: lesedi
- Tuvanî: чырык (çırık)
- Tuyukayî: bóere
- Urdûyî: روشنی m (rośnī), پرکاش n (prakāś), نور → ur (nor)
- Ûkraynî: світло́ → uk nt (svitló)
- Venîsî: łuxe m
- Viyetnamî: ánh sáng → vi, ánh → vi
- Volapûkî: lit → vo
- Walonî: loumire → wa m
- Warayî: lamrag, suga
- Weylsî: golau → cy n, goleuni → cy n
- Wîlamowî: łicht nt
- Xakasî: чарых (çarıx)
- Ximêrî: ពន្លឺ → km (pŭənlɨɨ)
- Xosayî: isibane 7 an 8
- Yamanayî: šola
- Yidîşî: ליכט nt (likht), אור n (or)
- Yineyî: katalu
- Yorubayî: ìmọ́lẹ̀
- Yûnanî: φως → el nt (fos)
- Zuluyî: ukukhanya 15, isibane → zu 7 an 8
- ǃXóõ: ǁga̰e
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.