Erkin
Morfologiyalıq hám sintaksislik qásiyetleri
[redaktorlaw]kelbetlik, er-kin
Leksikalıq mánileri
[redaktorlaw]1. Óz biyligi, óz ıqtıyarı ózinde, darqanlıqta, bostanlıqta bolıwı. • Onıń ústinde quslar erkin, quwanıshlı sarqıp ushıp júr (Q.Ayımbetov). Kele salıp bes qasqır, Erkin júrip shalıptı («Qırq qız»).
2. Jámiyetlik (puqaralıq) huqıqı birdey.
• Erkin sóylep, erkin jazıw degendi, Kórip bilip atırmız ǵoy biz endi (I. Yusupov).
3. Tıyım salınbaǵan, tosqınsız, irkinishsiz, darqan. • Nókiske tum-tustan kelgen qonaqlarǵa jańadan salınıp pitkerilgen «Tashkent» miymanxanasınıń esigi erkin ashıq («EQ» g).
Erkin miynet — jay-paraxat jumıs islew, jaynap-jasnap jumıs qılıw. • Súyemiz erkin miynetti, Miynette baxıt mol bizde (B. Qayıpnazarov). Erkin dáwran — jaqsı turmıs keshiriw, paraxatshılıqga jasaw, bostanlıqga jasaw. Qız-jawanlar erkin de ran súrmedi, Shaǵlap kúlip, teńi menen júrmedi (Berdaq).
Derekler
[redaktorlaw]- QARAQALPAQ TILINIŃ TÚSINDIRME SÓZLIGI. Jeti tomlıq. Nókis, «Qaraqalpaqstan» baspası, 2023-jıl.