Gruppo de nitrogeno
Le gruppo de nitrogeno in un gruppo del tabella periodic que consiste de nitrogeno (N), phosphoro (P), arsenico (As), antimonio (Sb), bismuth (Bi), e moscovium (Mc).
Nomines
[modificar | modificar fonte]In le notation moderne de IUPAC se appella Gruppo 15. In le systemas vetere de IUPAC e CAS, se appellava Gruppo VB e Gruppo VA respectivemente (como "V" es un numeral roman, se pronuncia "cinque"). In le campo de physica de semiconductores, ancora universalmente se appella Gruppo V. Etiam collectivemente se appella le pnictogenos. Le "V" in le nomines historic es del facto que iste elementos ha cinque electrones de valentia.
Proprietates
[modificar | modificar fonte]Como altere gruppos, le membros de iste familia monstra patronos in lor configurationes electronic, particularmente le conchas le plus externe, que resulta in tendentias in conducto chimic.
Iste gruppo ha le characteristica essential que omne elementos componente ha 5 electrones in lor conchas le plus externe, le quales es 2 electrones in le subconcha s e 3 electrones sin pares in le subconcha p. Illos es ergo 3 electrones minus de plenante lor concha electronic le plus externe in lor statos non-ionisate. Le elementos le plus importante de iste gruppo es nitrogeno (symbolo chimic N), que in su forma diatomic es le componente principal de aere, e phosphoro (P), que, como nitrogeno, es essential pro omne formas de vita note.
Compositos binari del gruppo pote referer se collectivemente como pnictidos. Le nomine proveni del grec πνίγειν (pnígein), suffocar, que es un proprietate de nitrogeno; etiam pote esser usate como un mnemotechnica pro le duo membros le plus commun, P e N. Le nomine penteles (de grec πέντε, pénte, cinque) etiam se usava pro iste gruppos a un vice, proveni del convention anterior del nomenclatura de gruppos (Gruppo V).
Iste elementos etiam es note pro lor stabilitate in compositos a causa de lor tendentias pro formar ligamines covalente duple e triple. Isto es le proprietate de iste elementos que causa lor toxicitate potential, le plus evidente in phosphoro, arsenico, e antimonio. Quando iste substantias reage con substantias chimic varie del corpore, illos crea radicales libere forte que non es facilemente processate per le hepate, ubi illos accumula. Paradoxemente il es iste ligation forte que causa le toxicitate reducite de nitrogeno e bismuth (quando in moleculas), de istos forma ligamines forte con altere atomos que es difficile a finder, que crea moleculas multo irreactive. Pro exemplo N2 le forma diatomic de nitrogeno, se usa pro atmosphera inerte in situationes ubi argon o un gas nobile altere esserea prohibitivemente costose.
Le gruppo de nitrogeno consiste de duo nonmetallos, duo metalloides, un metallo, e un elemento synthetic (presumibilemente metallic). Omne elementos in le gruppo es solidos a temperatura ambiente excepte nitrogeno que es un gas a temperatura ambiente. Nitrogeno e bismuth, in despecto de ambes es parte del gruppo de nitrogeno, es multo differente in lor proprietates physic. Pro exemplo, a CNTP nitrogeno es un gas transparente nonmetallic, sed bismuth es un solido fragile rosatesc metallic.