Peggy Whitson
Peggy Annette Whitson, nada en Mount Ayr (Iowa) o 9 de febreiro de 1960, é unha investigadora bioquímica estadounidense. Foi astronauta xefa da NASA ata que en xuño de 2018 anunciou a súa retirada sendo a estadounidense que máis días estivo en órbita: 665 días, 22 horas e 22 minutos.[1] A súa primeira misión espacial foi en 2002, cunha estancia estendida a bordo da Estación Espacial Internacional como membro da Expedición 5.[2] A súa segunda misión foi o 10 de outubro de 2007, cando foi a primeira comandante muller da Expedición 16.[3] Coas súas dúas estancias de longa duración a bordo da ISS, Whitson é a máis experimentada astronauta muller da NASA, e a que ostenta a marca de cantidade de días no espazo entre todos os astronautas da NASA.[4] Iso colócaa vixésima novena entre todos os aviadores espaciais. En 2017, Whitson converteuse na primeira muller astronatuta en comandar a Estación Espacial Internacional en dúas ocasións.[5]
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Whitson creceu nunha granxa fóra da cidade próxima a Beaconsfield, Iowa. Graduouse no Mount Ayr Instituto Comunitario en 1978 e recibiu un grao en bioloxía e química de Iowa Wesleyan Universidade en 1981. E o seu doutoramento en bioquímica pola Universidade Rice en 1985, continuando como membro "Robert A. Welch pos-doutoral até outubro de 1986. [6]
Carreira
[editar | editar a fonte]Traballou no Johnson Centro Espacial en Houston, Texas, como conselleira de Procura Nacional residente asociada. De abril de 1988 até setembro de 1989, serviu como supervisora do Grupo de Procura de Bioquímica en KRUG Internacional, un contratista de ciencias médicas no NASA-JSC.
De 1991 a 1997, foi convidada para ser profesora adxunta no Departamento de Medicina Interna, e Departamento de Química Biolóxica Humana e Xenética na Universidade de Texas Rama Médica en Galveston, Texas. En 1997, empezou unha posición como profesora adxunta na Universidade Rice no Maybee Laboratorio para Enxeñaría Bioquímica e Xenética.
De 1992 a 1995, serviu como científica de proxecto para o Programa Shuttle-Mir e, até a súa selección como candidata a astronauta en 1996, como Xefa de División de Ciencias Médicas no Johnson Centro Espacial.
Carreira na NASA
[editar | editar a fonte]De 1989 a 1993, traballou como bioquímica de estudos no Biomedical Operacións e Rama de Procura no NASA-JSC. De 1991 a 1993, foi monitora técnica dos Laboratorios de Procura de Bioquímica no Biomedical Operations. De 1991 a 1992, foi desenvolvedora de elementos de carga útil para a investigación con células nais de medula (E10) a bordo SL-J (STS-47), e membro da Xunta dos Estados Unidos-URSS en Bioloxía e Medicamento Espaciais. En 1992, nomeada científica de Proxecto do Programa Shuttle-Mir (STS-60, STS-63, STS-71, Mir 18, Mir 19) e serviu nesa capacidade até a conclusión da Fase 1A Programa en 1995. De 1993 a 1996, Whitson tivo responsabilidades adicionais de Xefa de División da División de Ciencias Médicas no NASA-JSC. De 1995 a 1996, foi co-cátedra do Grupo Estados Unidos-Rusia de Ciencia.
En abril de 1996, foi seleccionada candidata de astronauta e empezou a adestrar en agosto de 1996. Ao completar os dous anos de adestramento e avaliación, foi asignada a deberes técnicas na Oficina de Operacións de Astronautas, e participou no Equipo de Soporte de Proba de Tripulación en Rusia de 1998 a 1999. En xuño de 2003, foi comandante da Misión NEEMO 5 a bordo do Laboratorio Submarino Aquarius, vivindo e traballando alí catorce días.[7]
De novembro de 2003 a marzo de 2005, foi Xefa da Oficina de Astronautas. De marzo de 2005 a novembro de 2005, foi Xefa da Rama de Operacións da Estación, Oficina de Astronautas. E adestrou como suplente de seguridade Comandante da ISS para a Expedición 14 de novembro de 2005 a setembro de 2006, e como Comandante da ISS para a Expedición 16, lanzada en outubro de 2007, na Soiuz TMA-11. Durante esa Expedición 16 superou a Sunita Williams como a muller con máis camiñadas espaciais.
Foi Xefa da Oficina de Astronautas até xullo de 2012 e, como tal, responsable de actividades de preparación da misión de tripulacións da Estación Espacial Internacional e o seu persoal de soporte.
Experiencia en voos espaciais
[editar | editar a fonte]Expedición 5
[editar | editar a fonte]A tripulación da Expedición 5 foi lanzada o 5 de xuño de 2002, a bordo da STS-111 e axustouse coa Estación Espacial Internacional o 7 de xuño de 2002. Durante a súa estancia de seis meses a bordo da Estación Espacial, Whitson instalou o Sistema de Base Móbil, o segmento S1 truss, e o P1 truss sistema de manipulación utilizado na estación espacial; actuando 4 h e 25 min de camiñada espacial nun traxe espacial Orlan ruso para instalar blindaxe a micrometeoros no Zvezda Módulo de Servizo; e activou e comprobou o Microgravity Sciences Glovebox, un bastidor de carga útil de clase de instalación.
Whitson foi nomeada a primeira Oficial de Ciencia da NASA durante a súa estancia, e conduciu 21 investigacións en ciencias de vida humana e ciencias da microgravidade, así como cargas útiles comerciais.[8] A tripulación da Expedición 5 regresou a Terra a bordo da STS-113 o 7 de decembro de 2002. Completando o seu primeiro voo, Whitson rexistrou 184 días, 22 h e 14 min no espazo.
Expedición 16
[editar | editar a fonte]A súa segunda misión, Expedición 16, lanzouse o 10 de outubro de 2007, en Soiuz TMA-11.[9] Xunto cos seus membros da Expedición 16 Yuri Malenchenko e participante Yi Tan-yeon, regresando á Terra en Soyuz TMA-11 o 19 de abril de 2008. A reentrada foi notable polo fracaso do módulo de propulsión Soiuz para separarse adecuadamente, e o posterior "reingreso balístico", que someteu á tripulación a forzas aproximadamente oito veces maior que a da gravidade. Ocupou 191 días, 19 h e 8 min no espazo nesa misión.[10]
A misión STS-120 en 2007 foi a primeira vez na que coincidiron dúas mulleres comandantes, Whitson e Pamela Melroy.[6]
Expedición 50/51
[editar | editar a fonte]En 2016 camiño á estación espacial coa Expedición 50/51, lanzada o 17 de novembro de 2016.[11] É comandante desa Expedición 51. Co lanzamento de Expedición 50/51 coas súas 56 anos, devén a muller de maior idade en voar ao espazo.
En xuño de 2018 anunciou a súa retirada tras ser a estadounidense que máis días estivo en órbita: 665 días, 22 horas e 22 minutos.[1]
Carreira posterior
[editar | editar a fonte]O 26 de xaneiro de 2021, a empresa Axiom Space anunciou que Whitson formaría parte da tripulación de reserva da misión SpaceX Axiom Space-1.[12]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ 1,0 1,1 Benavides, Luis (15 de junio de 2018). "La astronauta más veterana se retira". elperiodico (en castelán). Consultado o 15 de junio de 2018.
- ↑ "Peggy Annette Whitson, bioquímica". Mujeres con ciencia (en castelán). 2017-02-09. Consultado o 2021-04-10.
- ↑ "Peggy Whitson: “No hay nada que no se pueda arreglar con alambre y unos alicates, ni siquiera en la Estación Espacial”". Mujeres con ciencia (en castelán). 2016-10-19. Consultado o 2021-04-10.
- ↑ "Whitson describes rough Soyuz entry and landing". spaceflightnow.com. Consultado o 2021-04-10.
- ↑ "Peggy Whitson, una astronauta de récord". Microsiervos (en castelán). Consultado o 2021-04-10.
- ↑ 6,0 6,1 Claramunt Vallespí, Rosa María. (2012). Mujeres en ciencia y tecnología (1. ed ed.). Madrid: Universidad Nacional de Educación a Distancia. ISBN 978-84-362-6421-0. OCLC 846472729.
- ↑ "NEEMO Historia".
- ↑ "Nombres de Jefe de la NASA Whitson ISS cience Agente'".
- ↑ "Soyuz TMA-11 lanzamientos que llevan Expedición 16".
- ↑ "Soyuz crew endures severe G-forces on re-entry - CNN.com". www.cnn.com. Consultado o 2021-04-10.
- ↑ Biografía de PEGGY Un. WHITSON
- ↑ "Axiom Space revela la primera tripulación comercial que viajará a la Estación Espacial Internacional" (en castelán). Consultado o 2021-01-27.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Peggy Whitson |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Irene Cívico, Sergio Parra e Núria Aparicio (ilustradora). Las chicas van donde quieren. 25 aventureras que cambiaron las historia Editorial Montena, 2019. ISBN: 978-84-1746-064-8