Sete Sabios de Grecia
  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Grupo | grupo de persoas |
| Tales de Mileto (Mileto, 625 a. C. - Mileto, década de 540 a. C.). Filósofo Pítaco de Mitilene (Mitilene (pt)  , década de 650 a. C. - Metaponto, década de 570 a. C.). FilósofoBías de Priene (Priene (pt) , 600 a. C. - Priene (pt) , 530 a. C.). AvogadoSolón (Antiga Atenas, 630 a. C. - Illa de Chipre, 560 a. C.). Lexislador Cleóbulo de Lindos (Lindus (en) , 630 a. C. - 560 a. C.). FilósofoMisón de Quene (700 a. C. - valor descoñecido). Filósofo Quilón de Esparta (Esparta, 600 a. C. - Pisa (pt) , 520 a. C.). FilósofoPeriandro de Corinto (Corinto, século VII a. C. - Corinto, 585 a. C.). Filósofo | |
| Período de tempo | Grecia Antiga |
| Descrito pola fonte | Pequeno Dicionario Enciclopédico de Brockhaus e Efron Real'nyj slovar' klassicheskih drevnostej po Ljubkeru Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron |
O nome de Sete Sabios foi o título que a tradición grega dá a sete sabios gregos antigos (ao redor de 620 — 550 a. C.), coñecidos pola súa sabedoría. Este conxunto inclúe tanto filósofos como estadistas ou lexisladores.[1]
A tradición dos Sete Sabios mantívose ao longo dos séculos. A cita máis antiga coñecida é de Platón na súa obra Protágoras, Plutarco menciónaos no seu Simposio dos sete magos e Dióxenes Laercio na súa obra Vidas e opinións dos filósofos máis ilustres.
Lista de sabios
[editar | editar a fonte]
O mundo antigo deixounos varios relatos dos Sete Sabios. Unha é presentada por Platón no diálogo Protágoras (Prot . 343a). Outra, a que aquí segue, procede de Dióxenes Laercio (que non inclúe na súa lista Misón de Quene, mencionado por Platón, e pon no seu lugar a Periandro).
- Cleóbulo de Lindos, gobernado como tirano de Lindos, na illa grega de Rodas, c. 600 a. C.[2]
- Solón de Atenas (640 a. C. - 559 a. C.) adquiriu fama como lexislador e reformador social en Atenas.[3]
- Quilón de Esparta: político do s. VI a. C., tenta mellorar os sistemas para controlar mellor os máximos cargos do Estado. Así mesmo, atribúeselle a militarización da vida civil en Esparta e as primeiras medidas para a educación militar da mocidade.[4]
- Bias de Priene, político grego que acadou gran sona como lexislador no s. VI a. C.[5]
- Tales de Mileto: Filósofo e matemático, destacou pola súa sabedoría práctica, a súa notable capacidade política e a gran cantidade de coñecementos que posuía.[6]
- Pítaco de Mitilene: foi un estadista grego (c. 650 a. C.) que gobernou en Mitilene (Lesbos), xunto co tirano Mirsilo. Pittacus intentou restrinxir o poder da nobreza, e exerceu o poder apoiándose nas clases populares.[7]
- Periandro de Corinto: como tirano de Corinto, intentou manter a estabilidade política interna e promoveu a prosperidade do país durante o período comprendido entre os s. VII-VI a. C. Ocupouse de regular e humanizar o traballo dos escravos, protexeu a clase social dos campesiños pobres e obrigou á nobreza a reducir a suntuosidade dos seus gastos. Tamén levou a cabo unha política colonial sistemática de conquista. A longa estabilidade da que gozaba Corinto baixo o seu goberno contribuíu á súa inclusión no grupo dos sabios de Grecia.[8]
Dióxenes Laercio sinala, porén, que houbo un gran desacordo entre as súas fontes sobre cales son as cifras que se deben contar entre os sete.[9] Solón, Tales, Pítaco e Bías coinciden en todas as listas,[10] e quizais as dúas substitucións máis comúns fosen cambiar Periandro de Corinto ou Anacarsis o escita por Misón de Quene. Na primeira lista de sete de Dióxenes, que introduce coas palabras "Estes homes son recoñecidos como sabios", aparece Periandro en lugar de Misón;[11] a mesma substitución aparece en A máscara dos sete magos de Ausonio.[12] Tanto Éforo[9] como Plutarco (no seu Banquete dos Sete Sabios) substituíron a Anacarsis por Misón. Dióxenes Laercio afirma ademais que Dicearco deu dez nomes posibles,[9] Hipóboto suxeriu doce nomes,[13] e Hermipo enumerou dezasete posibles homes sabios no seu libro Sobre os sabios (Solón, Tales, Pítaco, Bias, Quilon, Misón, Cleobulo, Periandro, Anacarsis, Acusilao, Epiménides, Leofanto, Ferécides, Aristódemo, Pitágoras, Laso e Anaxágoras)[14] dos cales diferentes persoas fixeron diferentes seleccións de sete.[13] Leslie Kurke argumenta que "Esopo era un candidato popular para a inclusión no grupo"; un epigrama do poeta Agatías do século VI d.C. (Antoloxía Palatina 16.332) refírese a unha estatua dos Sete Sabios, con Esopo de pé ante eles.
Ademais dos mencionados anteriormente, pódense engadir porén os seguintes nomes:
- Epiménides (en grego: Ἐπιμενίδης) de Knossos ou Festo (Creta) foi un filósofo, profeta e poeta grego que viviu no Modelo:Siglo. É coñecido polo paradoxo que se lle atribúe, como profeta e por purificar a Atenas da peste provocada pola violación do dereito de asilo. Atribúenselle varias obras en verso e en prosa, actualmente perdidas.[15]
- Anacarsis o escita, estranxeiro na lista, xa que non procede do mundo heleno.[16] No século IV a. C., Anacarsis converteuse nunha especie de modelo de vida para os filósofos cínicos.[17]
- Ferécides de Siros, como Anacarsis, procede das marxes do mundo helenístico, e tamén é dunha xeración posterior ao resto. Foi o primeiro en escribir sobre os deuses en prosa. Foi o mestre de Pitágoras.[18]
- Misón de Quene ou Quenas (cidade cunha localización polémica), de toda a lista, é a que menos referencias e información biográfica ten.[19]
A historia do trípode dos sete sabios
[editar | editar a fonte]Sócrates refírese indirectamente a un conto dos Sete Sabios que suxire que a humildade é a nai da sabedoría:
Segundo Dióxenes Laercio, algúns pescadores da illa de Cos atoparon nas súas redes o trípode de Helena de Troia, que ela lanzou á auga na súa viaxe de regreso de Troia a Esparta . Os pescadores venderan o contido das súas redes por adiantado a algúns viaxeiros de Mileto, pero cando atoparon o trípode negáronse a darllo aos viaxeiros de Mileto. Así, estalou unha guerra entre Cos e Mileto. Vendo que a guerra non tiña fin, os combatentes foron ao Oráculo de Delfos para saber que facer co trípode. O oráculo ordenou que o trípode fose entregado ao home máis sabio, polo que foi entregado a Tales de Mileto. Non obstante, rexeitou modestamente o título e enviou o trípode a Bias de Priene, quen tamén rexeitou a honra e enviouno a outro membro do grupo. Ao final, o trípode dedicouse a Apolo.[20]
Os Sete Sabios na literatura europea
[editar | editar a fonte]Os ditos dos sete sabios aparecen en moitas obras posteriores ao Imperio Romano. Na biblioteca do Escorial e na Universidade de Salamanca hai manuscritos españois medievais co título Ditos dos sabios.[21]
Pedro Mexía, na súa obra de 1540 Silva de varia lección (capítulos IX e X, cuarta parte) conta a historia dos sete sabios de Grecia en prosa.[22]
O bacharel Hernán López de Yanguas traduciu do latín ao castelán as frases dos sete sabios con posterioridade á publicación da Silva de varia lección. Publicáronse varias edicións da súa obra Ditos dos sete sabios, todas elas en letra gótica: unha en Medina del Campo -(1543),[23] da que se conserva un exemplar no Museo Británico; outra en Zaragoza (1549), cun exemplar na Biblioteca Nacional de Madrid e unha terceira en Salamanca (1578), da que hai un exemplar na biblioteca do Escorial. No século XVIII cítanse edicións en Madrid, Sevilla e Córdoba. A versión de Zaragoza foi reeditada en Madrid pola Sociedade de Bibliógrafos Españoles en 1953.[24]
Os ditos dos sete sabios tamén se atopan nun códice manuscrito en caracteres árabes do século XVI, actualmente na biblioteca nacional de París (sinatura 1163, folios 60v a 80v), que noutrora pertenceu ao aragonés Rodrigo el Rubio, un mouro español que foi levado ante o tribunal da Inquisición unicamente pola posesión deste código no ano 1567. Publicado en 1563, contén unha colección gnómica de sentenzas morais en verso atribuídas aos seguintes sabios: Bías, Periandro, Pítaco, Cleovulo, Chilón, Solón e Tales.[25]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Alicia Escamilla (ed.). Gran Espasa Universal (en castelán) 22. Madrid: Espasa-Calpe S.A. p. 10496. ISBN 84-670-0556-4.
- ↑ García Gual (1988), pp. 118–123
- ↑ García Gual (1988), pp. 64–86.
- ↑ García Gual (1988), pp. 96–103.
- ↑ García Gual (1988), pp. 87–95.
- ↑ García Gual (1988), pp. 51–63.
- ↑ García Gua (1988), "Pítaco de Mitilene", pp. 104–117.
- ↑ García Gual (1988), pp. 127–142.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Diogenes Laercio, i. 41
- ↑ García Gua (1988), p. 46.
- ↑ Diogenes Laercio, i. 13
- ↑ Ausonius, Decimus Magnus; Evelyn-White, Hugh G. (Hugh Gerard) (1919-21). Ausonius, with an English translation. London W. Heinemann.
- ↑ 13,0 13,1 Diogenes Laërtius, i. 42
- ↑ García Gual (1988), p. 46.
- ↑ García Gual (1988), pp. 166–189.
- ↑ García Gual (1988), pp. 143–165.
- ↑ García Gual (2007), pp. 143–165.
- ↑ García Gual (1988), pp. 190–204.
- ↑ García Gual (1988), pp. 124–126.
- ↑ García Gual (1988), pp. 220–224.
- ↑ Galmes de Fuentes, Álvaro 1991, p. 19.
- ↑ Galmes de Fuentes, Álvaro 1991, p. 22.
- ↑ Galmes de Fuentes, Álvaro 1991, p. 117-147.
- ↑ Galmes de Fuentes, Álvaro 1991, p. 25-26.
- ↑ Galmes de Fuentes, Álvaro 1991, p. 11-12.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Sete Sabios de Grecia |
 |
A Galicitas posúe citas sobre: Sete Sabios de Grecia |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- García Gual, Carlos (1988). Los siete sabios (y tres más) (en castelán). Madrid: Alianza. ISBN 978-84-206-6179-7.
- Snell, Bruno (1938). Quellen zu Leben und Meinungen der Sieben Weisen [Fontes sobre a vida e opinions dos Sete Sabios] (en alemán) (1ª ed.). Múnic. (4ª ed, 1971)
- Galmés de Fuentes, Álvaro, ed. (1991). Dichos de los siete sabios de Grecia. Sentencias morales en verso (en castelán). Madrid: Gredos S.A. ISBN 84-249-1462-7.
Outros artigos
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Higino: Fabulae (Fábulas .
- 221: Septem sapientes (Os Sete Sabios).
- Texto inglés en sitio Theoi.
- Texto latino en sitio da Bibliotheca Augustana (Augsburgo).
- Ed. de 1872 en Internet Archive: texto latino en facsímile electrónico.
- Texto inglés en sitio Theoi.
- 221: Septem sapientes (Os Sete Sabios).
- Ausonio: Ludus septem sapientium (Peza dos Sete Sabios), farsa do estilo da comedia palliata.
- Texto latino, con índice electrónico, no Proxecto Perseus. Empregando o rótulo activo "load", que se atopa na parte superior dereita, obtenese axuda en inglés co vocabulario latino do texto.
- Plutarco: Moralia, II, 13: Επτά σοφών συμπόσιον - Septem sapientium convivium. (Banquete dos sete sabios)
- Texto, en sitio do Proxecto Perseus, da traducción inglesa correxida e editada por William W. Goodwin, e publicada en 1874; na parte superior dereita atópanse os rótulos activos focus (para cambiar á traducción inglesa de Frank Cole Babbitt, de 1928) e load (para cotexar as duas traduccions).
- Reproducción, no Proxecto Perseus, do texto grego fixado por Gregorius N. Bernardakis en 1888.
- William W. Goodwin (William Watson Goodwin, 1831 - 1912): clasicista estadounidense, profesor de grego da Universidade de Harvard.
- Gregorius N. Bernardakis (Gregorios N. Bernardakis: Γρηγόριος Ν. Βερναρδάκης; translit.: Grigorios N. Vernardakis; neolatín: Gregorius N. Bernardakis; 1848 - 1925): filólogo e paleógrafo grego.
- Reproducción, no Proxecto Perseus, do texto grego fixado por Gregorius N. Bernardakis en 1888.
- Texto, en sitio do Proxecto Perseus, da traducción inglesa correxida e editada por William W. Goodwin, e publicada en 1874; na parte superior dereita atópanse os rótulos activos focus (para cambiar á traducción inglesa de Frank Cole Babbitt, de 1928) e load (para cotexar as duas traduccions).
- DielS, Hermann Alexander: Fragmentos dos presocráticos (Die Fragmente der Vorsokratiker). A primeira edición fíxose en 1903 en Berlín, e foi dirixida polo propio Diels. A partir da 5ª, sustituiría a Diels Walther Kranz.
