Saltar ao contido

Listeria

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Para a enfermidade causada por Listeria ver listeriose.

Listeria é un xénero de bacterias grampositivas con forma de bacilos, que comprende dez especies. O xénero recibiu o seu nome en 1940 en honor ao cirurxián inglés pioneiro no uso da esterilización microbiana en cirurxía Joseph Lister. O principal patóxeno humano do xénero é L. monocytogenes, que é o axente causante normal da listeriose, unha enfermidade infecciosa bacteriana rara grave causada pola inxestión de alimentos contaminados con bacterias, que afecta principalmente a mulleres preñadas, neonatos e adultos con sistemas inmunitarios debilitados ou a vellos.

A listeriose é unha enfermidade grave en humanos; a forma manifesta da enfermidade ten unha taxa de mortalidade de 20-30%[1]. As dúas manifestacións clínicas principais son a sepse e a meninxite. A meninxite con frecuencia complícase con encefalite, unha patoloxía que é infrecuente en infeccións bacterianas. Listeria ivanovii é un patóxeno de mamíferos ruminantes, e ten causado en raras ocasións listeriose en humanos.[2]

Clasificación

[editar | editar a fonte]

O primeiro caso documentado de infección por Listeria data de 1924. A finais da década de 1920, dous investigadores identificaron independentemente Listeria monocytogenes en animais. Propuxeron para o xénero o nome de Listerella en honor do cirurxián abandeirado da antiséptica Joseph Lister, pero ese nome estaba xa usándose para designar a un mofo mucoso e un protozoo. Finalmente, propúxose para el o novo nome Listeria, que foi aceptado. Todas as especies do xénero Listeria son bacilos grampositivos, non formadores de esporas, catalase positivos. O xénero Listeria foi clasificado na familia Corynebacteriaceae na sétima edición do Manual de bacterioloxía sistemática de Bergey. Os estudos de catalogación do ARNr 16S de Stackebrandt et al. demostraron que L. monocytogenes é un taxon diferente dentro da rama Lactobacillus-Bacillus da filoxenia bacteriana elaborada por Woese. En 2004, o xénero foi situado nunha familia de nova creación, a Listeriaceae. Comparte a familia só con outro xénero, o Brochothrix.[3]

Actualmente o xénero contén as dez especies seguintes: L. fleischmannii, L. grayi, L. innocua, L. ivanovii, L. marthii, L. monocytogenes, L. rocourtiae, L. seeligeri, L. weihenstephanensis e L. welshimeri. Outra especie, Listeria dinitrificans, que inicialmente se pensaba que formaba parte do xénero Listeria, foi despois reclasificada no xénero novo Jonesia.[4]

Características

[editar | editar a fonte]

Vistas ao microscopio, as especies de Listeria aparecen como pequenos bacilos grampositivos ás veces dispostos en curtas cadeas. En frotis directos, poden ser cocoides, polo que poden confundirse con estreptococos. As células máis longas poden parecerse a corinebacterias. Forman flaxelos a temperatura moderada, pero non se sobe ata os 37 °C. A actividade hemolítica en ágar sangue utilizouse para distinguir L. monocytogenes das outras especies de Listeria, pero non é un criterio absolutamente definitivo. Cómpre unha caracterización bioquímica maior para distinguir con certeza entre as diferentes especies de Listeria.

Listeria pode encontrarse no solo, o que pode facer que contamine os vexetais cultivados. Os animais tamén poden ser portadores. Atopouse Listeria en carnes non cociñadas, vexetais non cocidos, froitas como certos melóns,[5] leite non pasteurizado e outros alimentos feitos con leite, e en alimentos procesados. A pasteurización e un cociñado suficiente matan a Listeria; porén, pode producirse contaminación despois do cociñado e empaquetado. Por exemplo, as plantas de procesamento de produtos cárnicos e alimentos listos para o consumo, como salchichas e embutidos, deben seguir uns procedementos de hixiene exhaustivos para previr a contaminación por Listeria.[6] Deben controlarse tanto os alimentos como as superficies de contacto cos mesmos, estas últimas poden ser tratadas con alcohol e amonio cuaternario. Os alimentos refrixerados en casa deben gardarse a menos de 4 °C, o que evita o crecemento da bacteria.[7]

Listeria monocytogenes atópase comunmente no solo, augas correntes, augas residuais, plantas e alimentos.[8]

Patoxénese

[editar | editar a fonte]
Artigos principais: Listeria monocytogenes e Listeriose.

A especie de Listeria L. monocytogenes é responsable da listeriose, unha rara pero potencialmente letal infección alimentaria. A taxa de mortalidade da forma grave da enfermidade é algo superior ao 25%.[9] (esta taxa en Salmonella, en comparación, é de menos do 1%.[10]) Aínda que Listeria monocytogenes ten unha baixa infectividade, é moi resistente e pode crecer a temperaturas desde 4 °C (a temperatura dun refrixerador) ata 37 °C (a temperatura interna corporal).[8] A listeriose é unha enfermidade grave, e pode manifestarse como meninxite ou afectar aos neonatos debido á súa capacidade de penetrar na capa endotelial da placenta.[9]

Listeria realiza unha infección intracelular, e utiliza a maquinaria celular para moverse dentro da célula hóspede: Induce a polimerización directa da actina pola proteína transmembrana ActA, o que empuxa a bacteria servíndolle de forza motora.[11]

Listeria monocytogenes, por exemplo, codifica xenes da virulencia que son termorregulados. A expresión do factor de virulencia é óptimo a 39 °C, e está controlado por un activador transcricional chamado PrfA, cuxa expresión está termorregulada polo elemento UTR termorregulador PrfA. A baixas temperaturas, o transcrito de PrfA non se traduce debido a elementos estruturais situados preto do sitio de unión ao ribosoma. Cando a bacteria infecta ao hóspede, a temperatura do hóspede funde a estrutura e permítelle a iniciación da tradución dos xenes virulentos.

Na maioría dos caos, as Listeria son atacadas polo sistema inmunitario antes de que poidan causar unha infección. As que conseguen escapar á resposta inicial do sistema inmunitario son as que poden espallarse por medio de mecanismos intracelulares e así quedan resgardadas contra os factores inmunes circulantes.[9]

Para invadir as células, as Listeria inducen a súa captación por macrófagos fagocíticos mostrando D-galactosa nos ácidos teicoicos das súas paredes, que despois se unen a receptores de polisacáridos dos macrófagos. Outras importantes adhesinas son as internalinas.[10] Unha vez fagocitada, a bacteria é encapsulada polos orgánulos celulares fagolisosomas ácidos.[8] Porén, Listeria escapa do fagolisomsoma lisando toda a membrana de dito vacúolo segregando unha hemolisina,[12] agora caracterizada como a exotoxina listeriolisina O.[8] A bacteria despois replícase dentro do citoplasma da célula hóspede.[9]

Listeria debe despois navegar á periferia da célula para estender a infección a outras células. Fóra do corpo, Listeria presenta mobilidade por flaxelos. Pero a 37 °C (aproximadamente a temperatura corporal), os flaxelos deixan de desenvolverse e a bacteria utiliza elementos do citoesqueleto celular para moverse,[9] xa que polimeriza unha cola ou "cometa" de actina celular[12][13] coa promoción do factor de virulencia ActA.[9] Esta "cometa" fórmase dun modo polar [14] e axúdalle á bacteria a migrar á membrana da célula. Na cola de Listeria atópase unha proteína que corta filamentos de actina chamada xelsolina, que acelera a mobilidade da bacteria.[14] Unha vez na superficie celular, a Listeria propulsada por actina empuxa contra a membrana plasmática celular formando unhas protrusións chamadas filópodos[8] ou "foguetes". As protrusións son guiadas polo bordo de ataque da célula [15] para contactar coas células adxacentes, as cales entón fagocitan o "foguete" de Listeria e o proceso repítese, perpetuando a infección.[9] Unha vez fagocitada, a bacteria xa nunca máis volve a ser extracelular, senón que é un parasito intracitoplasmático [12], igual que o son Shigella flexneri ou Rickettsia.[9]

Tratamento

[editar | editar a fonte]

Na listeriose non invasiva, a bacteria xeralmente permanece no tracto dixestivo, causando só síntomas suaves que duran poucos días e só requiren un tratamento sintomático de apoio.[16] Na listeriose invasiva, a bacteria espállase polo sistema circulatorio e o sistema nervioso central. O tratamento inclúe a administración intravenosa hospitalaria de doses altas de antimicrobianos, xeralmente durante non menos de dúas semanas.[16][16] Entre os antibióticos usados normalmente están segundo os casos os seguintes: ampicilina, penicilina, amoxicilina, e ás veces xentamicina.[17]. As cefalosporinas non son efectivas.[17] En casos de infección por Listeria durante o embarazo cómpre un tratamento rápido con antibióticos para impedir que a bacteria afecte ao feto.[17][18][19]

Investigación

[editar | editar a fonte]

Listeria é un patóxeno oportunista: É máis común en persoas vellas, mulleres preñadas e pacientes de SIDA. A Listeria virulenta só afecta a aproximadamente a 7 de cada millón de persoas sas cada ano.[8] Unha mellor comprensión da bioloxía celular das infeccións por Listeria, incluíndo factores de virulencia releventes, poden levar a mellores tratamentos para listeriose e outras infeccións por parasitos intracitoplasmáticos. Os investigadores están agora a investigar o uso de Listeria como vacina contra o cancro, aproveitando a súa capacidade de "inducir unha potente inmunidade innata e adaptativa".[6][20]

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ Ramaswamy V, Cresence VM, Rejitha JS, Lekshmi MU, Dharsana KS, Prasad SP, Vijila HM. (02 2007). "Listeria – review of epidemiology and pathogenesis." (PDF). J Microbiol Immunol Infect. 40 (1): 4–13. PMID 17332901. Retrieved 2010-09-05.
  2. ↑ Christelle Guillet, Olivier Join-Lambert, Alban Le Monnier, Alexandre Leclercq, Frédéric Mechaï, Marie-France Mamzer-Bruneel, Magdalena K. Bielecka, Mariela Scortti, Olivier Disson, Patrick Berche, José Vazquez-Boland, Olivier Lortholary, and Marc Lecuit. Human Listeriosis Caused by Listeria ivanovii. Emerg Infect Dis. 2010 January; 16(1): 136–138.
  3. ↑ Elliot T. Ryser, Elmer H. Marth. Listeria, Listeriosis, and Food Safety. Second edition. Elmer Marth. 1999.
  4. ↑ M. D. Collins, S. Wallbanks, D. J. Lane, J. Shah, R. Nietupskin, J. Smida, M. Dorsch and E. Stackebrandt. Phylogenetic Analysis of the Genus Listeria Based on Reverse Transcriptase Sequencing of 16S rRNA. International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology. April 1991 vol. 41 no. 2 240-246
  5. ↑ "Listeria outbreak expected to cause more deaths across US in coming weeks". The Guardian (London). 29 September 2011. 
  6. ↑ 6,0 6,1 "Controlling Listeria Contamination in Your Meat Processing Plant". Government of Ontario. 27 February 2007. Arquivado dende o orixinal o 21 de decembro de 2013. Consultado o 2010-04-27. 
  7. ↑ The Canadian Press (2008-10-12). "Maple Leaf Foods assessing Listeria-killing chemical". ctv.ca (ctvglobemedia). Arquivado dende o orixinal o 15 de outubro de 2008. Consultado o 2008-10-15. 
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 Southwick, F.S.; D.L Purich. "More About Listeria". University of Florida Medical School. Arquivado dende o orixinal o 22 de febreiro de 2001. Consultado o 2007-03-07. 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 9,7 "Todar's Online Textbook of Bacteriology". Listeria monocytogenes and Listeriosis. Kenneth Todar University of Wisconsin-Madison Department of Biology. 2003. Consultado o 2007-03-07. 
  10. ↑ 10,0 10,1 "Statistics about Salmonella food poisoning". WrongDiagnosis.com. 29 maio 2013. Consultado o 2007-03-07. 
  11. ↑ "Trends in Microbiology". How the Listeria monocytogenes ActA protein converts actin polymerization into a motile force (Cell Press) 5 (7): 272–276. 1997. PMID 9234509. 
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Tinley, L.G.; et al. (1989). "Actin Filaments and the Growth, Movement, and Spread of the Intracellular Bacterial Parasite, Listeria monocytogenes". The Journal of Cell Biology 109 (4 Pt 1): 1597–1608. PMC 2115783. PMID 2507553. doi:10.1083/jcb.109.4.1597. 
  13. ↑ "Listeria". MicrobeWiki.Kenyon.edu. 16 August 2006. Arquivado dende o orixinal o 02 de setembro de 2006. Consultado o 2007-03-07. 
  14. ↑ 14,0 14,1 Laine RO, Phaneuf KL, Cunningham CC, Kwiatkowski D, Azuma T, Southwick FS (1 August 1998). "Gelsolin, a protein that caps the barbed ends and severs actin filaments, enhances the actin-based motility of Listeria monocytogenes in host cells". Infect. Immun. 66 (8): 3775–82. PMC 108414. PMID 9673261. 
  15. ↑ Galbraith CG, Yamada KM, Galbraith JA (2007). "Polymerizing actin fibers position integrins primed to probe for adhesion sites". Science 315 (5814): 992–5. PMID 17303755. doi:10.1126/science.1137904. 
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 "CDC - Listeria - Home". Arquivado dende o orixinal o 08 de xuño de 2013. 
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 Temple ME, Nahata MC (2000). "Treatment of listeriosis". Ann Pharmacother 34 (5): 656–61. PMID 10852095. 
  18. ↑ "Listeria infection (listeriosis): Treatments and drugs - MayoClinic.com". 
  19. ↑ Janakiraman V (2008). "Listeriosis in pregnancy: diagnosis, treatment, and prevention". Rev Obstet Gynecol 1 (4): 179–85. PMC 2621056. PMID 19173022. 
  20. ↑ Greenemeier L (May 21, 2008). "Recruiting a Dangerous Foe to Fight Cancer and HIV". Scientific American. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  • Abrishami S.H., Tall B.D., Bruursema T.J., Epstein P.S., Shah D.B. (1994). "Bacterial adherence and viability on cutting board surfaces". Journal of Food Safety 14: 153–172. 
  • Allerberger F (2003). "Listeria: growth, phenotypic differentiation and molecular microbiology". FEMS Immunology and Medical Microbiology 35: 183–189. 
  • Bayles D.O., Wilkinson B.J. (2000). "Osmoprotectants and cryoprotectants for Listeria monocytogenes". Letters in Applied Microbiology 30: 23–27. 
  • Bredholt S., Maukonen J., Kujanpaa K., Alanko T., Olofson U., Husmark U., Sjoberg A.M., Wirtanen G. (1999). "Microbial methods for assessment of cleaning and disinfection of food-processing surfaces cleaned in a low-pressure system". European Food Research and Technology 209: 145–152. 
  • Chae M.S., Schraft H. (2000). "Comparative evaluation of adhesion and biofilm formation of different Listeria monocytogenes strains". International Journal of Food Microbiology 62: 103–111. 
  • Chen Y.H., Jackson K.M., Chea F.P., Schaffner D.W. (2001). "Quantification and variability analysis of bacterial cross-contamination rates in common food service tasks". Journal of Food Protection 64: 72–80. 
  • Davidson C.A., Griffith C.J., Peters A.C., Fieding L.M. (1999). "Evaluation of two methods for monitoring surface cleanliness ñ ATP bioluminescence and traditional hygiene swabbing". Luminescence 14: 33–38. 
  • Food and Drug Administration (FDA). 2005. "Foodborne Pathogenic Microorganisms and Natural Toxins Handbook: The ìBad Bug Book" Food and Drug Administration, College Park, MD. Consultado: 1 de marzo de 2006.
  • Foschino R., Picozzi C., Civardi A., Bandini M., Faroldi P. (2003). "Comparison of surface sampling methods and cleanability assessment of stainless steel surfaces subjected or not to shot peening". Journal of Food Engineering 60: 375–381. 
  • Frank, J.F. 2001. "Microbial attachment to food and food contact surfaces". In: Advances in Food and Nutrition Research, Vol. 43. ed. Taylor, S.L. San Diego, CA. Academic Press., Inc. 320–370.
  • Gasanov U., Hughes D., Hansbro P.M. (2005). "Methods for the isolation and identification of Listeria spp. and Listeria monocytogenes: a review". FEMS Microbiology Reviews 29: 851–875. 
  • Gombas D.E., Chen Y., Clavero R.S., Scott V.N. (2003). "Survey of Listeria monocytogenes in ready-to-eat foods". Journal of Food Protection 66: 559–569. 
  • Helke D.M., Somers E.B., Wong A.C.L. (1993). "Attachment of Listeria monocytogenes and Salmonella typhimurium to stainless steel and Buna-N-rubber surfaces in the presence of milk and individual milk components". Journal of Food Protection 56: 479–484. 
  • Kalmokoff M.L., Austin J.W., Wan X.D., Sanders G., Banerjee S., Farber J.M. (2001). "Adsorption, attachment and biofilm formation among isolates of Listeria monocytogenes using model condit ions". Journal of Applied Microbiology 91: 725–34. 
  • Kusumaningrum H.D., Riboldi G., Hazeleger W.C., Beumer R.R. (2003). "Survival of foodborne pathogens on stainless steel surfaces and cross-contamination to foods". International Journal of Food Microbiology 85: 227–236. 
  • Lin C., Takeuchi K., Zhang L., Dohm C.B., Meyer J.D., Hall P.A., Doyle M.P. (2006). "Cross-contamination between processing equipment and deli meats by Listeria monocytogenes". Journal of Food Protection 69: 559–569. 
  • Low J.C., Donachie W. (1997). "A review of Listeria monocytogenes and listeriosis". The Veterinary Journal 153: 9–29. 
  • MacNeill S., Walters D.M., Dey A., Glaros A.G., Cobb C.M. (1998). "Sonic and mechanical toothbrushes". Journal of Clinical Periodontology 25: 988–993. 
  • Maxcy R.B. (1975). "Fate of bacteria exposed to washing and drying on stainless steel". Journal of Milk and Food Technology 38 (4): 192–194. 
  • McInnes C., Engel D., Martin R.W. (1993). "Fimbriae damage and removal of adherent bacteria after exposure to acoustic energy". Oral Microbiology and Immunology 8: 277–282. 
  • McLauchlin J (1996). "The relationship between Listeria and listeriosis". Food Control 7 (45): 187–193. 
  • Montville R., Chen Y.H., Schaffner D.W. (2001). "Glove barriers to bacterial cross contamination between hands to food". Journal of Food Protection 64: 845–849. 
  • Moore G., Griffith C., Fielding L. (2001). "A comparison of traditional and recently developed methods for monitoring surface hygiene within the food industry: a laboratory study". Dairy, Food, and Environmental Sanitation 21: 478–488. 
  • Moore G., Griffith C. (2002a). "Factors influencing recovery of microorganisms from surfaces by use of traditional hygiene swabbing". Dairy, Food, and Environmental Sanitation 22: 410–421. 
  • Parini M.R., Pitt W.G. (2005). "Removal of oral biofilms by bubbles". Journal of American Dental Association 136: 1688–1693. 
  • Rocourt J (1996). "Risk factors for listeriosis". Food Control 7 (4/5): 195–202. 
  • Salo S., Laine A., Alanko T., Sjoberg A.M., Wirtanen G. (2000). "Validation of the microbiological methods Hygicult dipsilde, contact plate, and swabbing in surface hygiene control: a Nordic collaborative study". Journal of AOAC International 83: 1357–1365. 
  • Schlech W.F. (1996). "Overview of listeriosis". Food Control 7 (4/5): 183–186. 
  • Seymour I.J., Burfoot D., Smith R.L., Cox L.A., Lockwood A. (2002). "Ultrasound decontamination of minimally processed fruits and vegetables". International Journal of Food Science and Technology 37: 547–557. 
  • Stanford C.M., Srikantha R., Wu C.D. (1997). "Efficacy of the Sonicare toothbrush fluid dynamic action on removal of supragingival plaque". Journal of Clinical Dentistry 8 (1): 10–14. 
  • USDA-FSIS. (United States Department of Agriculture – Food Safety and Inspection Service) 2003. "FSIS Rule Designed To Reduce Listeria monocytogenes In Ready-To-Eat Meat And Poultry Products"Arquivado 28 de outubro de 2020 en Wayback Machine.. United States Department of Agriculture Food Safety and Inspection Service, Washington, D.C. Consultado: 1 de marzo de 2006
  • Vorst K.L., Todd E.C.D., Ryser E.T. (2004). "Improved quantitative recovery of Listeria monocytogenes from stainless steel surfaces using a one-ply composite tissue". Journal of Food Protection 67 (10): 2212–2217. 
  • Whyte W., Carson W., Hambraeus A. (1989). "Methods for calculating the efficiency of bacterial surface sampling techniques". Journal of Hospital Infection 13: 33–41. 
  • Wu-Yuan C.D., Anderson R.D. (1994). "Ability of the SonicareÆ electronic toothbrush to generate dynamic fluid activity that removes bacteria". The Journal of Clinical Dentistry 5 (3): 89–93. 
  • Zhao P., Zhao T., Doyle M.P., Rubino J.R., Meng J. (1998). "Development of a model for evaluation of microbial cross-contamination in the kitchen". Journal of Food Protection 61: 960–963. 
  • Zottola E.A., Sasahara K.C. (1994). "Microbial biofilms in the food processing industry ñ should they be a concern?". International Journal of Food Microbiology 23: 125–148. 

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Listeria&oldid=6569688»