Historia do Canadá
 | Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. (Desde xullo de 2016.) |
| Historia do Canadá | |
 Mapa de 1857. | |
| Historia | de  Canadá
|
| Cronoloxía | Cronoloxía de Canadá |
| Categoría | Historia de Canadá |
A historia do Canadá abrangue a historia do Canadá. Fala da ocupación polo ser humano do territorio actual do Canadá ao longo do tempo. O topónimo Canadá vén da palabra iroquesa kanata-ton, que significa "vilas" ou "pequenas casas".
Prehistoria
[editar | editar a fonte]O Canadá anteriormente estaba habitado por nativos huróns, iroqueses e esquimós, que habitaban inmensas rexións do país desde había dez mil anos. Parece ser que no século X, os viquingos habitaron a provincia de Terra Nova e Labrador durante un curto período de tempo.
Idade Moderna
[editar | editar a fonte]A colonización europea comezou no século XV, cando os británicos e, principalmente, os franceses se estabeleceran no Canadá. Os británicos non tiveron unha forte presenza no antigo Canadá, instalándose orixinalmente na Terra de Rupert - unha xigantesca área que posteriormente daría orixe aos Territorios do Noroeste, Manitoba, Saskatchewan e Alberta - sendo que a rexión dos Grandes Lagos e do Río San Lourenzo, así como a rexión que actualmente compón as provincias de Nova Escocia e Novo Brunswick, estaban todas en mans dos franceses. A Nova Francia (Nouvelle-France) e Acadia continuaban a se expandir. Esa expansión foi non foi ben aceptada polos iroqueses nin, principalmente, polos británicos e colonos americanos das Trece Colonias americanas, desencadeando unha serie de batallas que culminou no Tratado de París, no cal os franceses cederon seus territorios da Nova Francia e Acadia aos británicos.
Os británicos, que xa entón dominaban as inmensas Terras de Rupert (que daquela incluían tamén as actuais -ou parte de- provincias canadenses de Alberta, Saskatchewan, Manitoba; así como os territorios de Nunavut, Territorios do Noroeste e Yukón) aprobaron o Quebec Act, que permitiu aos franceses establecidos no antigo Canadá que continuasen mantendo o seu código civil e sancionou a liberdade de relixión e de idioma, permitindo que a Igrexa Católica e a lingua francesa sobrevivisen no Canadá ata hoxe.
Coa Revolución Americana, que durou de 1774 ata 1783, o Canadá sufriu levas de colonos leais aos británicos, que se estableceran no que é a actual provincia de Ontario. Con iso, os británicos decidiron separar Canadá en dous, creando o Canadá Superior (actual Ontario) e o Canadá Inferior (actual Quebec), alén do territorio de Novo Brunswick (antiga Acadia, parte dos territorios antigamente colonizados polos franceses).
Idade Contemporánea
[editar | editar a fonte]Os propios Estados Unidos, en 1812, invadiron o Canadá Inferior e o Superior, nunha tentativa de anexar o resto das colonias británicas en América do Norte. Os Estados Unidos non tiveran éxito, mais ocuparon temporalmente as cidades de York (actual Toronto) e Quebec, queimándoas ao deixalas.
En 1837, houbo unha gran rebelión de colonos, tanto no Baixo Canadá como no Alto Canadá. Iso levou aos británicos á unha tentativa de asimilar a cultura francesa á británica - entre outras cousas, Baixo Canadá e Alto Canadá foron unidos nunha única provincia do Canadá.
O medo a unha segunda invasión estadounidense, xerando inmensos gastos en relación ao requisitos de seguridade (máis tropas, armamentos etc), xunto ao fracaso británico en asimilar aos franceses en 1830, fixo que a idea da Confederación Canadense, cuxo obxectivo era integrar Canadá e defender mellor a rexión dun eventual ataque dos Estados Unidos, fose aprobada polos británicos. O 1 de xullo de 1867, as provincias do Canadá, Novo Brunswick e Nova Escocia tornáronse nunha federación, en parte politicamente independente do Reino Unido. Porén, os británicos aínda terían control sobre o Ministerio de Relacións Exteriores do Canadá durante 64 anos.
Despois de 1867, lentamente aceptaron unirse á Confederación Canadense outras colonias británicas. A primeira foi a Columbia Británica e, en 1880, os Territorios do Noroeste -cedidos pola Compañía da Baía de Hudson. Posteriormente, os Territorios do Noroeste serían divididos nas actuais provincias de Alberta, Saskatchewan e Manitoba, alén dos territorios de Yukon e Nunavut. O oeste canadense foi totalmente integrado ao territorio canadense, non sen a xeración de conflitos de cuño étnico, social e económico, dos cales destaca a Rebelión de Red River, ocorrida entre 1869 e 1870, e a Rebelión de Saskatchewan, ocorrida en 1885, ambas lideradas por Louis Riel. Este sería posteriormente executado por traizón.
Século XX
[editar | editar a fonte]Canadá participou na primeira guerra mundial, como aliado dos británicos, tendo un importante peso no decorrer da guerra. A guerra xerou tamén un forte nacionalismo Quebecois, porque os canadenses de orixe francesa non querían ir á guerra, en tanto que os canadenses de orixe británica si.
Outro efecto da primeira guerra mundial foi a discriminación canadense dos inmigrantes (principalmente de orixe asiática). Iso foi debido ao feito de que a economía canadense diminuíu, debido ao termo da guerra -os soldados que participaran na guerra, en vez de atopar recoñecemento, atoparon desemprego. Con esta discriminación, Canadá prohibiu a entrada de inmigrantes vidos da China ou restrinxiu bastante a entrada a inmigrantes vidos doutros países.
Despois da guerra, a dependencia do Canadá respecto dos británicos diminuíu en 1931, polo Estatuto de Westminster, segundo o cal ningún acto parlamentario do Reino Unido tería efecto no Canadá, alén de dar soberanía aos canadenses sobre o seu Ministerio das Relacións Exteriores. Neses anos, a Gran Depresión xa mostraba os seus efectos devastadores no país -desemprego, miseria, fame-, efectos que só terminarían co inicio da segunda guerra mundial, na cal novamente Canadá desempeñou un importante papel.
Co termo da guerra, a economía do Canadá continuou a medrar, ata os días actuais - en parte, debido ao crecemento dos Estados Unidos. As leis que restrinxían a entrada de inmigrantes (e prohibían a entrada dos chineses) foron abolidas en 1954, grazas á importante participación de soldados de ascendencia chinesa. En 1964, todas as leis que restrinxían a entrada de inmigrantes baseados en raza ou etnia foron eliminadas. Actualmente, o Canadá posúe unha das poboacións máis diversificadas etnicamente.
Entre 1963 e 1968, o primeiro ministro do Canadá, Lester Bowles Pearson, introduciu unha serie de servizos gobernamentais como plans de pensión e un sistema público de saúde. Alén diso, tamén instituíu o francés como idioma oficial do país, e creou unha nova bandeira nacional, a Folla de arce Flag, que é a actual bandeira do país. Ao longo da década de 1960 e de 1970, Toronto substituíu a Montreal como a capital financeira do país.
Non obstante, desde o fin da guerra, o movemento pola independencia política do Quebec foi gañando forza. En 1977, a provincia do Quebec, baixo o goberno de René Lévesque, baixo os termos da Lei 101, tornou o francés a única lingua oficial da provincia, e en 1980, Quebec realizou un referendo para a independencia da mesma. No plebiscito, o 60% dos votantes non aprobaron o referendo, e Quebec continuou oficialmente pertencendo ao Canadá. Nun segundo referendo para a independencia da provincia, en 1995, o número de votantes Quebequeses que votaron por continuar no Canadá caeu ao 50,3%; mesmo así, o Quebec continuou a formar parte do Canadá. En 1997, o Tribunal Supremo do Canadá xulgou que a secesión dunha provincia canadense era inconstitucional.
