Filipe III de Navarra

Filipe III de Navarra
	;
Nome orixinal	(fr) Philippe III d'Évreux; (es) Felipe III de Evreux
Biografía
Nacemento	27 de marzo de 1306 (Gregoriano)
Morte	16 de setembro de 1343 (Gregoriano) (37 anos); Xerez da Fronteira, España
Causa da morte	morte en combate (Cerco de Algeciras (1342–44) (pt) )
Lugar de sepultura	Catedral de Santa María da Asunción de Pamplona
Rei de Navarra (Iure uxoris)
	5 de marzo de 1329 – 16 de setembro de 1343 ; ← Carlos IV de Francia – Carlos II de Navarra → ; Xunto con: Xoana II de Navarra
Actividade
Ocupación	gobernante
Outro
Título	Count of Evreux (en) (1319–1343)
Familia	Casa de Évreux
Cónxuxe	Xoana II de Navarra (1329 (Gregoriano)–)
Fillos	Jeanne de Navarre, María de Navarra, Branca de Évreux, Carlos II de Navarra, Philip, Count of Longueville, Lois de Navarra, Agnés de Navarra, Jeanne de Navarre
Pais	Lois de Évreux e Margarida de Artois
Irmáns	Charles d'Évreux; Xoana de Évreux; Marie d'Évreux; Marguerite d'Évreux

Filipe III de Navarra, tamén coñecido como Filipe de Évreux ou Filipe o Nobre, nado o 27 de marzo de 1306 e finado en Jerez de la Frontera o 16 de setembro de 1343, conde de Évreux e de Longueville, e rei de Navarra (por jure uxoris).^[1]

Foi o terceiro vástago e segundo varón de Lois de Évreux e de Margarida de Artois. A través do seu pai era descendente do rei San Lois de Francia e, a través da súa nai, de Lois VIII de Francia.

Traxectoria

En 1319, a morte de seu pai converteu o seu irmán máis vello, Carlos, en herdeiro do Condado de Etampes, mentres que el herdaría o de Évreux, en Normandía. No ano anterior, con data 18 de xuño, e co beneplácito do seu primo o rei Filipe V de Francia, contraeu nupcias coa orfa Xoana II de Navarra, filla de Lois X de Francia e da súa primeira esposa Margarida de Borgoña, que fora afastada da sucesión ao trono francés en virtude da lei sálica (e das sospeitas de bastardía que recaían nela), pero á cal as Cortes de Navarra si recoñeceran como herdeira.

Ao morrer en 1328 Carlos IV de Francia, tamén rei de Navarra, o novo rei Filipe VI fixo valer os dereitos de Xoana e, xunto a Filipe, foron ambos os dous coroados na catedral de Pamplona o 5 de marzo de 1329 como Xoana II e Filipe III, reis de Navarra.

As Cortes de Navarra admitiron que Filipe exercese o goberno, aínda que debería cederllo ao seu primoxénito cando cumprira os 21 anos. Pero máis interesados nos asuntos e a política francesa, sobre todo en canto ao que significase Normandía, os novos monarcas non tardaron en abandonar Pamplona, gobernando o reino por intermedio de lugartenentes franceses.

Antes de ser coroados na capital do reino pirenaico, Filipe de Évreux combateu na campaña flamenga de Filipe VI e tamén participou na batalla de Cassel. Igualmente estivo presente canda o rei francés en Amiens, cando o fillo da súa prima Isabel de Francia, Eduardo III de Inglaterra, rendeu homenaxe a Filipe VI polas súas posesións en Aquitania.

En 1331 o rei de Navarra visitou Aviñón onde, co rei de Francia, ambos os dous recibiron a cruz do papa para ir á cruzada xunto co rei de Aragón e o de Bohemia. Porén, esta cruzada nunca se realizaría.

Iniciada a guerra dos Cen Anos púxose de parte de seu primo Filipe VI de Francia, e co rei escocés (David II) e o bohemio (Xoán I) loitaron en Tournai e Cambrai.

Sendo Navarra un reino ibérico, tamén prestou atención aos problemas que ocorrían na península, e participou na Reconquista, aliado do rei Afonso XI de Castela, contra o Reino de Granada, tomando parte no asedio de Alxeciras en (1343), onde foi ferido gravemente por unha frecha que se lle cravou no pescozo, o que o obrigou a regresar ao seu reino; pero a pesar dos coidados do seu físico (médico), faleceu a finais de setembro en Jerez de la Frontera.^[2]

O seu cadáver foi trasladado a Pamplona onde foi inhumado na Catedral.^[2]

A súa muller Xoanana continuou reinando soa.

Descendencia

Debuxo dos sepulcros de Filipe III e Xoana II na basílica de Saint-Denis, por Roger de Gaignières.

Da unión entre Filipe e Xoana naceron:

Xoana (1325 – 3 de xullo de 1387. Henrique de Sully, nomeado gobernador de Navarra polos seus soberanos, concertou no seu nome, en 1329 o matrimonio da súa filla máis vella Xoana co infante Pedro, fillo máis vello e herdeiro do rei Afonso IV de Aragón. Pero entre 1336 e 1339, Sully negociou porén o matrimonio de Pedro (convertido xa no rei de Aragón Pedro IV o Cerimoniso) con María, irmá seguinte de Xoana, que o rei aragonés prefería. Para permitir este casamento, Xoana fíxose relixiosa na abadía de Longchamp en 1337, á idade de 12 anos e renunciou o ano seguinte aos seus dereitos ao reino de Navarra a favor da súa irmá María. Xoana recibiu en compensación unha renda de 1 000 libras, procedentes do señorío de Mantes.
María de Évreux (1330–1347), casada con Pedro IV de Aragón.^[3]
Carlos de Évreux (1332–1387), rei de Navarra como Carlos II.
Branca de Évreux (1333–1398), casada en 1349 con Filipe VI de Francia
Inés de Évreux (1334–1396), casada con Gastón III Febo, conde de Foix e vizconde de Bearn
Filipe de Évreux (1336–1363), conde de Longueville
Xoana Inés de Évreux (1338–1387), casada con Josep de Llinás e de Aragón, barón de Llinás. Ao falecemento deste en 1371 ingresou como monxa nun convento.
Xoana de Évreux (1339–1403), casada con Xoán I de Rohan.
Lois de Évreux (1341–1372). Foi conde de Beaumont-le-Roger.

Antepasados

16. Lois VIII de Francia

8. San Lois IX de Francia

17. Branca de Castela

4. Filipe III de Francia

18. Ramón Berenguer V da Provenza

9. Margarida da Provenza

19. Beatriz de Savoia

2. Lois de Évreux

20. Henrique II de Brabante

10. Henrique III de Brabante

21. María de Suabia

5. María de Brabante

22. Hugo IV de Borgoña

11. Adelaida de Borgoña

23. Violante de Dreux

1. Filipe III de Navarra

24. Roberto I de Artois

12. Roberto II de Artois

25. Matilde de Brabante

6. Filipe de Artois

26. Pedro de Courtenay

13. Amicia de Courtnay

27. Petronila de Joigny

3. Margarida de Artois

28. Xoán I da Bretaña

14. Xoán II da Bretaña

29. Branca de Navarra

7. Branca da Bretaña

30. Henrique III de Inglaterra

15. Beatriz de Inglaterra

31. Leonor da Provenza

Predecesor: Lois	Conde de Évreux 1319 – 1343	Sucesor: Carlos II
Predecesor: Lois	Conde de Longueville 1319 – 1343	Sucesor: Filipe
Predecesor: Carlos I	Rei de Navarra (de jure uxoris) 1328 – 1343	Sucesor: Carlos II

Notas

↑ Polo dereito da súa muller
↑ ^2,0 ^2,1 Reis Capetos de Francia en Medieval Lands (en inglés).
↑ Surget, Marie-Laure (2008): "Mariage et pouvoir: réflexion sur le rôle de l'alliance dans les relations entre les Évreux-Navarre et les Valois au XIVe siècle (1325-1376)", Annales de Normandie, ano 58, nº 1-2, p. 34.

Véxase tamén

Bibliografía

Ramírez de Palacios, Bruno (2015): Charles dit le Mauvais: roi de Navarre, comte d'Évreux, prétendant au trône de France. 2ª ed. Editions la Hallebarde. ISBN 978-2-9540-5853-5.

Outros artigos

[1] Polo dereito da súa muller

[Capetos-2] 2,0 ^2,1 Reis Capetos de Francia en Medieval Lands (en inglés).

[3] Surget, Marie-Laure (2008): "Mariage et pouvoir: réflexion sur le rôle de l'alliance dans les relations entre les Évreux-Navarre et les Valois au XIVe siècle (1325-1376)", Annales de Normandie, ano 58, nº 1-2, p. 34.

[1]

[2]

[3]