Saltar ao contido

Cerefolio

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

O cerefolio[1] ou cerefollo (Anthriscus cerefolium) é unha especie do xénero Anthriscus emparentada co pirixel. É nativa do Cáucaso, pero foi diseminada por toda Europa polos romanos, onde se naturalizou.[2]

Ilustración

Características

[editar | editar a fonte]

Planta herbácea cultivada, de carácter anual, crece entre 40–70 cm de altura. Os talos son de 30 a 40 cm de alto, finos, ramosos, ocos e estriados. As follas son tripinnadas, recortadas en lóbulos lanceolados, e poden ser rizadas. As diminutas flores brancas forman pequenas umbelas de 2,5 a 5 cm de diámetro. O froito, de arredor de 1 cm de longo, é oblongo, cunha delgada crista en forma de pico,[2] estriado, e cando madura adquire unha cor negra.

A planta despide un aroma agradable.

Historia

[editar | editar a fonte]

Xa era coñecida por Plinio o Vello como cerefolium. O nome pode provir do grego anthos (flor) e rischos (sebe) polo lugar onde habita, ou ben de antherix (cana) pola forma do seu pistilo.[3]

Emprego

[editar | editar a fonte]

É unha planta que se emprega máis para uso culinario que medicinal. É diurética, aperitiva, tónica e estimulante. Pódese utilizar como substituto do pirixel.[3]

Indicacións: é carminativo, expectorante, diurético, aperitivo, tónico, estimulante, estomacal, antiescrofular. Afrodisíaco. Algúns autores sospeitan que pode producir dermatite de contacto e reaccións alérxicas como a febre dos feos. Ao recoller as follas tenras debe terse tino de non confundilas coas de Aethusa cynapium nin coas de Oenanthe crocata, de moi alta toxicidade.[3]

Outros usos: as follas secas úsanse como especias, e o seu sabor recorda unha mestura de anís e carvea, ou de anís e perexil. As sementes úsanse no norte de África como especia nos mesmos pratos que o coriandro. Tamén é usado como colorante amarelo.[3]

Cerefolio preparado nunha ensalada

Taxonomía

[editar | editar a fonte]

Anthriscus cerefolium foi descrita por (Carl von Linné) Hoffm. e publicado en Genera Plantarum Umbelliferarum 41–42. 1814.[4]

Etimoloxía

cerefolium: epíteto latino que significa "follas de cera".[5]

Sinonimia
  • Anthriscus cerefolium var. longirostris (Bertol.) Cannon
  • Anthriscus cerefolium subsp. trichosperma Nyman
  • Anthriscus chaerophyllus St.-Lag.
  • Anthriscus longirostris Bertol.
  • Anthriscus sativa Besser
  • Anthriscus trachysperma Rchb. ex Nyman
  • Anthriscus trichosperma (Lam.) Spreng.
  • Cerefolium cerefolium (L.) Britton
  • Cerefolium sativum Besser
  • Cerefolium sylvestre Besser
  • Cerefolium trichospermum Besser
  • Chaerefolium cerefolium (L.) Schinz
  • Chaerefolium trichospermum (Schinz & Thell.) Stankov
  • Chaerophyllum cerefolium (L.) Crantz
  • Chaerophyllum nemorosum Lag. ex DC.
  • Chaerophyllum sativum Lam.
  • Scandix cerefolium L. basónimo
  • Scandix tenuifolia Salisb.[6]

Nome común

[editar | editar a fonte]
  • Galego: cerefolio, cerefollo, pirifol[7]

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ Nome vulgar galego en Vocabulario de ciencias naturais Santiago de Compostela, Xunta de Galicia, 1991; e no Gran dicionario Xerais da lingua galega Vigo, Xerais, 2009
  2. ↑ 2,0 2,1 Vaughan, J.G.; Geissler, C.A. (1997). Oxford University Press, ed. The New Oxford Book of Food Plants. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 "Anthriscus cerefolium". Consultado o 7 de marzo de 2016. 
  4. ↑ Tropicos.org. Missouri Botanical Garden (ed.). "Cerefolio". Consultado o 1 de octubre de 2012. 
  5. ↑ en Epítetos Botánicos
  6. ↑ ["Cerefolio en PlantList". Arquivado dende o orixinal o 09 de xaneiro de 2020. Consultado o 08 de agosto de 2013.  Cerefolio en PlantList]
  7. ↑ Marcial Valladares Núñez (1884): Diccionario gallego-castellano, Santiago de Compostela, Imp. Seminario Conciliar

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  1. Anonymous. 1986. List-Based Rec., Soil Conserv. Serv., U.S.D.A. Database of the U.S.D.A., Beltsville.
  2. Bailey, L. H. & E. Z. Bailey. 1976. Hortus Third i–xiv, 1–1290. MacMillan, Nova York.
  3. Fernald, M. 1950. Manual (ed. 8) i–lxiv, 1–1632. American Book Co., Nova York.
  4. Gleason, H. A. 1968. The Choripetalous Dicotyledoneae. vol. 2. 655 pp. In H. A. Gleason Ill. Fl. N. U.S. (ed. 3). New York Botanical Garden, Nova York.
  5. Gleason, H. A. & A. J. Cronquist. 1991. Man. Vasc. Pl. N.E. U.S. (ed. 2) i–910. New York Botanical Garden, Bronx.
  6. Scoggan, H. J. 1979. Dicotyledoneae (Loasaceae to Compositae). Part 4. 1117–1711 pp. In Fl. Canada. National Museums of Canada, Ottawa.
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cerefolio&oldid=6023173»