Subjektu eliptiko

Subjektu eliptikoa, kenduta edo esangabekoa, subjektu espliziturik gabeko perpausetan agertzen den egoera da, non ez dagoen haren subjektu logikoarekin identifika daitekeen izenik edo izenordainik. Horrelako subjektuak ez dira esplizituki agertzen perpausetan, nahiz eta sarritan erreferentzialki edo pragmatikoki jakiteko modukoa izan.^[1]

Kasu horietan, subjektu espliziturik ez izan arren, argumentuak daude subjektuaren posizio sintaktikoa existitzen dela esateko, nahiz eta fonetikoki egindako elementurik ez egon. Kendu gabeko subjektua, beraz, subjektuaren eraikuntza eliptikoa izango litzateke. Honelako perpausen adibide bat honako hau da:

Telebista piztu dut.

Perpaus honetan badago substantibo bat (telebista); baina ez da subjektua, ez baita aldatzen aditzaren zenbakia edo pertsona aldatzen bada. Perpausean subjektua ez badago ere, aditzari esker jakin daiteke zein den: aditza singularreko lehenengo pertsonan dagoenez, subjektuak ere singularreko lehenengo pertsonan ere egon beharko du, eta, beraz, kendu gabeko subjektua "nik" da.

Euskal mitologian

Euria ari du esaten dugu. Ari elementuarekin, nor edo nor-nori erabiltzen da normalean, baina fenomeno atmosferikoak salbuespena dira. Hor subjektu eliptiko bat dago; Egu edo Ortzi da hori sortzen duena. Beraz, Euria ari du: nork? Eguk edo Ortzik. Izadiaren elementuak, bestetik, jainkozkotzat hartzen dira. Elementu horiek bizirik baleude bezala erabiltzen dira, eta, benetan, bizirik daude euskal ikuspegi zaharraren arabera.^[2]^[3]

Adibide batzuk

Oso ohikoak dira:^[4]

Goazen bihar zinemara? SE: Gu
Gauerdia pasata alde egin zuen. SE: Berak
Azkenean iritsi ziren! SE: Haiek
Leiho ondoan esertzea nahi duzu? SE: Zuk
Ordubete itxaron zenuen alferrik. SE: Zuk
Ez genuen inoiz gehiago ikusi. SE: Guk
Gaur ez dute funtzionatzen. SE: Haiek

Erreferentziak

Ikus, gainera

Subjektu

Kanpo estekak

101 adibide.^{[Betiko hautsitako esteka]}

Datuak: Q1982067
Multimedia: Null subject / Q1982067

[1] ttps://wikiejemplos.com/eu/sujeto-tacito/^{[Betiko hautsitako esteka]}

[2] ttps://eskolaegunezegun.wordpress.com/2018/02/23/bost-minutuko-ikastaroa-euria-hasi-da-euria-hasi-du-xabier-etxaniz-rojo-mikel-urdangarin/

[3] ttps://zuzeu.eus/kultura/euskaldunen-animismoa-eta-euskara/

[4] ttps://alsina-sa.com/eu/sobre-religion/que-es-una-oracion-con-sujeto-tacito.html^{[Betiko hautsitako esteka]}

[1]

[2]

[3]

[4]