Edukira joan

Alderdi bereko su

Wikipedia, Entziklopedia askea
B-17 Flying Fortress motako Miss Donna Mae II hegazkina bonbak jaurtitzen ari den hegazkinaren azpian. Jasotako kalteen ondorioz hamaika tripulatzaileak hil ziren.

Su adiskidetsua edo alderdi bereko sua guda batean alderdi bateko erasoak alderdi bereko kideen aurka suertatzen denean esaten da, gehienetan errore batengatik. Ohikoa izan da bonbaketa-ekintzetan, jomuga aurrez gaizki zehaztu zein jaurtigailuak desbideratu direnean.

Oro har, alderdi bereko suaren ondoriozko bajak aire-lur edo lur-aire ekintzetan gertatzen dira maiz, aireko espazioaren koordinazioa baita gerra ekintza baten arazo zailenetako bat. Horrela, bando bereko indarren aurkako erasoen kasu ohikoenetako batek aireko defentsa-unitateak eta aliatuen edo lagunen hegazkinak inplikatzen ditu. Altitudeak, eguzki-argiaren islek, airearen aurkako baterien zerbitzarien esperientziarik edo entrenamendurik ezak eta beste faktore askok su lagunaren gorabeherak eragiten dituzte.

Su lagunaren beste arrazoietako bat da "laguntza-suak" egiten direnean abangoardiako tropei laguntza emateko, haien aurrean su-hesi bat eratuz etsaiarengandik babesteko. Zenbat eta soldadu propioengandik hurbilago egon, orduan eta eraginkorragoa da, baina, ordainetan, bando barruan baja gehiago eragin ditzake, koordinazio falta txiki bat dagoenean eta abangoardiak estaldura-suak baino azkarrago egiten duenean aurrera.

Lehen Mundu Gerra izan zen lehenengo gatazka non lagun sua arazo kezkagarria bihurtu zen[1]. Horrelako gertaeren probabilitatea murrizteko, nazio parte-hartzaileen armadek hegazkin aliatuak eta etsaiak identifikatzeko txartelak eta diagramak banatu zituzten beren siluetaren arabera, eta nola lurreko tropek hautemango zuten.

Bigarren Mundu Gerran, txartelak, identifikazio-diagramak eta hegazkinak identifikatzeko erretxina-modeloak erabiltzen jarraitu zen, eta hegazkinei IFF (Identification Friend or Foe) edo "adiskidearen edo etsaiaren identifikazioa" izeneko gailu elektronikoak ematen hasi ziren. Horiek hegazkinetan instalatutako transmisore bat ziren, eta kodifikatutako seinale bat bidaltzen zuten, eta, teorian, gailu horiek hartzaile batek onartzen zituen. Gailu hori hobetu egin da urteetan zehar, baina ezin izan ditu % 100ean saihestu lurreko lagun batek alde bereko aireontzien aurka izandako suteak.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. «Amicicide: the problem of friendly fire in modern war» web.archive.org 2009-03-30 (Noiz kontsultatua: 2022-02-17).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]