Saltu al enhavo

Yayoi Kusama

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Yayoi Kusama
Persona informo
草間彌生
Naskiĝo 22-an de marto 1929 (1929-03-22) (95-jaraĝa)
en Macumoto,  Japana Imperio
Lingvoj japana vd
Loĝloko Seiwa Hospital vd
Ŝtataneco Japanio Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Kiota Urba Universitato de Artoj Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo skulptisto
mododezajnisto
konceptartisto
videoartisto
kungluisto
ludartisto
konstrua desegnisto
instalada artisto
desegnisto
romanisto
fotisto
pentristo
verkisto
vidartisto Redakti la valoron en Wikidata vd
Laborkampo Skulptarto kaj ukijo Redakti la valoron en Wikidata vd
Aktiva en UsonoNederlandoTokioKiotoNov-Jorko vd
Aktiva dum 1957–2024 vd
Verkado
Verkoj A Message of Love, Directly from My Heart unto the Universe vd
En TTT Oficiala retejo vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Yayoi KUSAMA (japane: 草 間 彌 生弥 生; naskita la 22-an de marto 1929en Macumoto (Nagano)) estas fama japandevena artisto, eminenta reprezentanto de la avangarda movado en nuntempa arto. Ŝiaj verkaĵoj estas diversspecaj kaj disvastigitaj en malsamaj areoj de arto kiel ekzemple pentraĵo, glumozaikoj, skulptaĵo kaj ekspozicioj kiuj kombinas movadon kaj vidan amaskomunikilaron kune. Ŝi influis la laboron de interaliaj bonkonataj usonaj artistoj kiel ekzemple Andy Warhol kaj Claes Oldenburg [1].

Okuloj vidantaj ekstere (angle Eyes Seeing Out) - Verkaĵo de Yayoi Kusama

Kusama naskiĝis en familio de komercistoj, kiuj posedis plantvartejon kaj sembienon. Ŝi komencis pentri bildojn de kukurboj jam en bazlernejo kaj kreis artaĵojn kiuj reflektis ŝiajn halucinojn. Ŝia patrino kontraŭstaris sian artan agadon kaj kutimis forpreni ŝiajn verkojn de ŝi. Ŝia patrino ŝajne ankaŭ fizike fitraktis ŝin. Kusama memoras ŝian patron kiel "ulo kiu preteriras kaj flirtas multe kun ulinoj."

La artisto rakontis, ke ŝia patrino ofte sendos ŝin sekvi la rilatojn de sia patro kun aliaj virinoj. Ŝia deproksima kono de la amaferoj kondukitaj fare de ŝia patro ensorbigis en ŝi timon kaj malemon al sekseco, precipe direkte al la vira korpo, "Mi ne ŝatas sekson, mi havis obsedon pri sekso. Kiam mi estis juna mi vidis mian patron kun la geamantinoj, kiujn li havis al si. Mia patrino sendis mi spioni pri li. "Mi ne volis havi sekson kun iu ajn dum jaroj," ŝi diris.

Dekjaraĝa, Kusama komencis sperti "vivajn" halucinojn, kiujn ŝi priskribis kiel "fulmetojn de aŭreola lumo aŭ densaj kampoj de punktoj." Tiuj halucinoj ankaŭ inkludis florojn kiuj supozeble parolis kun ŝi, kaj padronoj en kanvaso, kiuj elkanvasiĝis, reproduktiĝis kaj englutis ŝin. Ŝia traŭmata infanaĝo kaj la vizioj kiujn ŝi travivis ekde infanaĝo estas la fonto de ŝia arta stilo.

Tiele, Yayoi Kusama komencis krei arton en juna aĝo. En 1948 ŝi komencis studi pentraĵon en Kioto, kaj evoluigis intereson en la okcidenta stilo. Ŝi estis unu el la unuaj virinoj en Japanio kiuj studis arton, ĉar en Japanio virinoj estis permesitaj studi arton nur post Dua Mondmilito. Ŝi komencis ekspozicii siajn verkojn komenciĝantajn en la 1950-aj jaroj.

En 1957 ŝi translokiĝis al Novjorko en Usono, kie ŝi estis influita de la stilo de abstrakta ekspresionismo. En la 1960-aj jaroj ĝi komencis esti asociita kun la pop-arta movado. En 1973 ŝi revenis al Japanio pro sia sanstato, kaj en 1977 ŝi memvole enhospitaligis sin en psikiatria hospitalo en la Ŝinĝuku de Tokio, de kie ŝi daŭre kreas sian arton. En 2017, Kusama malfermis la Yayoi Kusama Muzeon en Tokio, kiu situas proksime al la hospitalo kie ŝi estas hospitaligita.

Dum ŝia kariero, Yayoi Kusama uzis gamon da amaskomunikilaro inkluzive de pentraĵo, glumozaiko, skulptaĵo, ekspozicioj kaj instalaĵoj. Ŝi estas unu el la unuaj artistoj kiuj kombinis teksaĵojn, modon kaj arton. Interalie, ŝiaj verkoj prezentas ŝian intereson en psikedelaj koloroj, ripeto kaj padronoj. La verkoj estas bazitaj sur konceptarto, kaj ankaŭ rilatas al feminismo, minimumismo, superrealismo kaj aliaj fluoj.

Ŝiaj verkoj estas karakterizitaj per obsedantaj padronoj de punktoj kaj kradoj kiuj kovras surfacojn en senfina ripeto. Senfinaj Ĉambroj ("Infinity Rooms") kiuj estas ĉirkaŭitaj de speguloj kaj grandaj instalaĵoj, kiujn ŝi kreas, donas al la spektanto enmergan multsensan sperton.

Ekspozicioj

[redakti | redakti fonton]

Ŝiaj verkoj estis ekspoziciitaj en grandaj retrospektivoj ĉe la Muzeo Whitney de Usona Arto, la Muzeo de Moderna Arto de Novjorko kaj la Tate Modern Museum. En 1993 ŝi partoprenis en la 45-a Biennale okazinta en Venecio kadre de sola ekspozicio kiu rondiris ĉirkaŭ la ĉeftemo de kukurbo. Ŝiaj verkoj estis ekspoziciitaj en galerioj en Novjorko, Amsterdamo, Hago, Essen, Milano, Roterdamo kaj Venecio.

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. Kate Deimling, Yayoi Kusama Writes of Hunger, Grudges, and Necking With Joseph Cornell in Her Odd Autobiography Arkivigite je 2018-10-01 per la retarkivo Wayback Machine, ARTINFO Francio la 16-an de majo 2012