Habsburgaj imperiestro-himnoj

Gott erhalte Franz den Kaiser
Dio savu Imperiestron Franz
nacia himno
lando	Aŭstra imperio
kantoteksto	Lorenz Leopold Haschka
muziko	Joseph Haydn
ekde	1826
ĝis	1918
muzika ekzemplo
"Aŭstraj imperiestro-himnoj" noicon Ĉu la aŭdigo ne funkcias? Eble helpos la paĝo "media help" (en la angla).

La habsburgaj imperiestro-himnoj, ankaŭ nomitaj popolhimnoj, estis inter 1826 ĝis 1918 la oficialaj himnoj de la Aŭstra Imperio, kiu ekde 1867 ne plu inkluzivis la landojn de la hungara krono (Aŭstrio-Hungario). En la monarkio de la Habsburgoj ne ekzistis nacia aŭ landaj himnoj en la propra senco. Male la himnoj estis dediĉitaj al la pokaze reganta imperiestro. Pro tio la teksto ŝanĝiĝis post ĉiu ŝanĝo sur la trono, dum kiam restis la melodio komponita de Joseph Haydn.

Himnoteksto en diversaj lingvoj

Aŭstrio-Hungario estis multnacia ŝtato. Tio necesigis tradukojn de la himnoteksto en diversajn lingvojn parolatajn en la imperio. Jen la teksto en diversaj lingvoj:

Germana teksto

Blazono de Aŭstrio-hungario

Imperiestro Franz la 1-a

Volkshymne (Teksto de Lorenz Leopold Haschka)

1. Gott erhalte, Gott beschütze Unsern Kaiser, unser Land! Mächtig durch des Glaubens Stütze Führt er uns mit weiser Hand! Laßt uns seiner Väter Krone Schirmen wider jeden Feind: Innig bleibt mit Habsburgs Throne Österreichs Geschick vereint. 2. Fromm und bieder, wahr und offen Laßt für Recht und Pflicht uns stehn; Laßt, wenns gilt, mit frohem Hoffen Mutvoll in den Kampf uns gehn! Eingedenk der Lorbeerreiser Die das Heer so oft sich wand: Gut und Blut für unsern Kaiser, Gut und Blut fürs Vaterland! 3. Was der Bürger Fleiß geschaffen Schütze treu des Kaisers Kraft; Mit des Geistes heitren Waffen Siege Kunst und Wissenschaft! Segen sei dem Land beschieden Und sein Ruhm dem Segen gleich; Gottes Sonne strahl' in Frieden Auf ein glücklich Österreich! 4. Laßt uns fest zusammenhalten, In der Eintracht liegt die Macht; Mit vereinter Kräfte Walten Wird das Schwere leicht vollbracht, Laßt uns Eins durch Brüderbande Gleichem Ziel entgegengehn! Heil dem Kaiser, Heil dem Lande, Österreich wird ewig stehn! 5. An des Kaisers Seite waltet, Ihm verwandt durch Stamm und Sinn, Reich an Reiz, der nie veraltet, Uns're holde Kaiserin. Was als Glück zu höchst gepriesen Ström' auf sie der Himmel aus: Heil Franz Josef, Heil Elisen, Segen Habsburgs ganzem Haus! 6. Heil auch Öst'reichs Kaisersohne, Froher Zukunft Unterpfand, Seiner Eltern Freud' und Wonne, Rudolf tönt's im ganzen Land, Unsern Kronprinz Gott behüte, Segne und beglücke ihn, Von der ersten Jugendblüthe Bis in fernste Zeiten hin.

Teksto de nekonata aŭtoro 1. Gott erhalte Franz den Kaiser, Unsern guten Kaiser Franz, Hoch als Herrscher, hoch als Weiser, Steht er in des Ruhmes Glanz; Liebe windet Lorbeerreiser Ihm zum ewig grünen Kranz. Gott erhalte Franz den Kaiser, Unsern guten Kaiser Franz! 2. Über blühende Gefilde Reicht sein Scepter weit und breit; Säulen seines Throns sind milde, Biedersinn und Redlichkeit, Und von seinem Wappenschilde Strahlet die Gerechtigkeit. Gott erhalte Franz den Kaiser, Unsern guten Kaiser Franz! 3. Sich mit Tugenden zu schmücken, Achtet er der Sorgen werth, Nicht um Völker zu erdrücken Flammt in seiner Hand das Schwert: Sie zu segnen, zu beglücken, Ist der Preis, den er begehrt, Gott erhalte Franz den Kaiser, Unsern guten Kaiser Franz! 4. Er zerbrach der Knechtschaft Bande, Hob zur Freiheit uns empor! Früh' erleb' er deutscher Lande, Deutscher Völker höchsten Flor, Und vernehme noch am Rande Später Gruft der Enkel Chor: Gott erhalte Franz den Kaiser, Unsern guten Kaiser Franz!

Melodio de la imperiestra himno

Pola teksto

Hymn ludowy

1. Boże wspieraj, Boże ochroń
Nam Cesarza i nasz kraj,
Tarczą wiary rządy osłoń,
Państwu Jego siłę daj.
Brońmy wiernie Jego tronu,
Zwróćmy wszelki wroga cios,
Bo z Habsburgów tronem złączon
Jest na wieki Austrii los.

2. Obowiązkom swoim wierni
Strzeżmy pilnie świętych praw
W ich obronie niech się spełni
powołanie do cnych spraw!
Pomni, jak to skroń żołnierza
Świetnie zdobi lauru krzew
Nieśmy chętnie za Monarchę,
Za Ojczyznę mienie, krew!

3. Ludu pilnej pracy zbiory
Niech osłania zbrojna moc
Niechaj kwitną ducha twory
Niech rozświetla światło noc!
Austrii Boże daj wsławienie
Na szczyt chwały racz ją wznieść
Słońca swego skłoń promienie
Ku jej chwale, na jej cześć!

4. Spólność, jedność powołania,
Niech przenika wszystkek lud,
Bo złączonych sił działania
Zdolne przemóc wszelki trud.
Dążąc społem ku celowi,
Chciejmy bratnio siły zlać,
Szczęść Monarsze, szczęść Krajowi,
Austria będzie wiecznie trwać!

5. Przy Cesarzu mile włada
Cesarzowa pełna łask,
Cały lud Jej hołdy składa,
Podziwiając cnót Jej blask.
Franciszkowi Józefowi
I Elżbiecie, Boże szczęść,
Habsburskiemu szczęść Domowi;
Sława Jemu, chwała, cześć!

Ĉeĥa teksto

Joseph Haydn, komponisto de la imperiestra himno

Lidová hymna

1. Zachovej nám, Hospodine Císaře a naši zem Dej, ať z víry moc mu plyne Ať je moudrým vladařem Hajme věrně trůnu Jeho Proti nepřátelům všem Osud trůnu Habsburského Rakouska je osudem. 2. Plňme věrně povinnosti Braňme právo počestně A když třeba, s ochotností V boj se dejme statečně Na paměti věčné mějme Slávu vojska vítěznou Jmění, krev i život dejme Za Císaře, za vlast svou! 3. Čeho nabyl občan pilný Vojín zbraní zastávej Uměním i vědou silný Duch se vzmáhej, jasně skvěj Bože račiž přízeň dáti Naší vlasti milené Slunce Tvé ať věčně svítí Na Rakousko blažené. 4. Stůjme k sobě v každou chvíli Svornost jenom moci dá Spojené kde vládnou síly Vše se snadno překoná Když se ruka k ruce vine Tak se dílo podaří Říš Rakouská nezahyne Sláva vlasti, Císaři! 5. Císaři po boku vládne Rodem, duchem spřízněná V kráse, která neuvadne Císařovna vznešená Bože račiž přízeň svoji Habsburskému domu dát Františkovi Josefovi Alžbětě rač požehnat!

Tłumaczenie Zachowaj nam, Panie, Cesarza i nasz kraj. Daj, by z wiary płynęła dlań moc, By mądrym władcą był. Brońmy wiernie tronu Jego Przeciw nieprzyjaciołom wszem; Los tronu Habsburskiego Austrii losem jest.

Ukraina teksto

Народний гімн (Фольксгімн) (ówczesna ortografia urzędowa Królestwa Austrii)

1. Боже, буди покровитель Цїcарю, Єго краям! Кріпкий вiрою правитель, Мудро най проводить нам! Прадїдну Єго корону Боронїм від ворога, Тїсно із Габсбурґів троном Сплелась Австриї судьба!

Slovena teksto

Ljudska himna

1. Bog ohrani, Bog obvari Nam Cesarja, Avstrijo! Modro da nam gospodari S svete vere pomočjo. Branimo mu krono dedno Zoper vse sovražnike, S habsburškim bo tronom vedno Sreča trdna Avstrije.

Tłumaczenie Boże ochroń, Boże obroń Nam Cesarza, Austrię! Mądrze niech nam rządzi Z pomocą świętej wiary. Brońmy jego korony dziadów Przed wszystkimi wrogami, Gdyż z habsburskim tronem wiecznie Związana jest pomyślność Austrii.

Kroata teksto

Carevka

1. Bože živi, Bože štiti Kralja našeg i naš dom. Vječnom Ti ih slavom kiti, Snagom Ti ih jačaj svom. Ti nam sretne dane množi, Habsburškoj ih kući daj, S njenom snagom zauvijek složi Hrvatske nam krune sjaj.

Tłumaczenie Boże wspieraj, Boże chroń Króla naszego i nasz dom. Przyozdób ich wieczną sławą, Siłą swą ich umacniaj. Dni szczęściwe nam pomnażaj, Habsburskiemu je domowi daj, Z jego siłą wiecznie jest związany Chorwackiej nam korony blask.

Hungara teksto

Császri himnusz

1. Tartsa Isten, óvja Isten
Királyunk s a közhazát!
Erőt lelve a szent hitben
Ossza bölcs parancsszavát!
Hadd védnünk ős koronáját
Bárhonnét fenyítse vész!
Magyar honnal Habsburg trónját
Egyesíté égi kéz!

Rumana teksto

1. Doamne sânte, întăreșce
Pră al nostru Împărat!
Să domnească ’nțelepțeșce
Pe dreptate răzimat!
Părintescule-i coroane
Credincios să-i aperăm:
De-a Habsburgei ’nalte troane
Soartea noastră s’o legăm!

Itala teksto

Inno patriottico

1. Serbi Dio l'austriaco regno
Guardi il nostro imperator!
Nella fé che gli e sostegno
Regga noi con saggio amor!
Difendiamo il serto avito
Che gli adorna il regno crin
Sempre d'Austria il soglio unito
Sia d'Asburgo col destin.

2. Pia difesa e forte insieme
Siamo al dritto ed al dover;
E corriam con lieta speme
La battaglia a sostener!
Rammentando le ferite
Che di lauri ci coprir;
Noi daremo beni e vite
Alla patria, al nostro Sir.

3. Dell'industria a' bei tesori
Sia tutela il buon guerrier;
Incruenti e miti allori
Abbian l'arti ed il saper!
Benedica il Cielo e renda
Glorioso il patrio suol,
E pacifico risplenda
Sovra l'Austria ognora il sol!

4. Siam concordi, In forze unite
Del potere il nerbo sta;
Alte imprese fian compite,
Se concordia in noi sarà.
Siam fratelli, E un sol pensiero
Ne congiunga e un solo cor;
Duri eterno questo Impero,
Salvi Iddio l' Imperator!

5. Presso a Lui, sposa beata,
Del Suo cor l’Eletta sta,
Di quei vezzi inghirlandata,
Che non temono l’età.
Sulla Mite in trono assisa
Versi il Cielo ogni suo don:
Salve Augusto, salve Elisa,
E d’Asburgo la Magion!

Friula teksto

1. Dio mantegni d’Austria il Regno,
Uardi il nostri Imperatòr!
Nela fede – a Lui sostegno –
Nus guviarni cun amòr.
Difindìn chel diadema
Che la front circonda al GRAND
Ciarz, che l’Austria no trema
Sin che Absburgo le al comand.

2. Cun pietàt a fuarza unida
Sostignìn lis lez del Stat;
Sei speranza nostra guida
Quand che il nostri braz combàt.
Sì! – pensand ala vitoria
Che nus spieta – vulintir
Bens e vita par la gloria
Ualìn dà del nostri Sir!

3. Del’industria al’opulenza
Sein tutela i boins soldàz
E i mistirs, lis arz, la scienza
Sein d’aloro coronàz.
Benedis, o Cil! la tiara
Che noaltris abitìn,
E, o soreli! tu risclara
Simpri d’Austria il faust destin.

4. La concordia nus unissi
Che la fuarza ja in ta man
Grandis chiossis van compissi
Se d’acordo dug saràn.
Fradis siin e atòr a un perno
Zirin ment e nostri amòr;
Duri chist biel Regno eterno:
Salvi Dio l’Imperatòr!

Dall'originale in: Z. L. Filli, Anchiamò un lunari par l'an bisest 1856, cun poesiis, raconz, riflessions e altris tananais par cui che al vol edificassi o sclopà di ridi, Gorizia, Paternolli, 1855. Grafia friulana non ufficiale.

Eksteraj ligiloj

• Das kroatische Volkslied „Stal se jesem“ - detaillierte Abhandlung
• Manuskript der Volkshymne von Joseph Haydn, 1797 Arkivigite je 2011-07-22 per la retarkivo Wayback Machine
• Partitur des Kaiserquartetts (op. 76 Nr. 3) Arkivigite je 2006-03-03 per la retarkivo Wayback Machine
• Partitur der francisco-josephinischen Volkshymne
• Auszug aus: Franz Grasberger, Die Hymnen Österreichs Arkivigite je 2008-06-26 per la retarkivo Wayback Machine
• Peter Diem über die Volkshymne
• Gustav Spann: Fahne, Staatswappen und Bundeshymne der Republik Österreich