Ceramiko de antikva Grekio
Malnova greka ceramiko, pro sia relativa fortikeco, konsistas el granda parto de la arkeologiaj eltrovaĵoj de Antikva Grekio, kaj ĉar ekzistas tiom da ĝi (pli ol 100.000 pentritaj vazoj estas registritaj en la Corpus vasorum antiquorum), ĝi donis misproporcie grandan influon sur la komprenon de la greka socio. La fragmentoj de potoj forĵetitaj aŭ entombigitaj en la unua jarmilo a.K. daŭre estas la plej bona gvidilo havebla por kompreni la kutiman vivon kaj menson de antikvaj grekoj. Ekzistis pluraj ujoj produktitaj loke por ĉiutaga kaj kuireja uzo, tamen pli bona ceramiko de regionoj kiel ekzemple Atiko estis importita fare de aliaj civilizoj ĉie en la Mediteraneo, kiel ekzemple la etruskoj en Italio. Ekzistis diversaj specifaj regionaj variaĵoj, kiel la sud-itala malnov-greka ceramiko.
La kronologio de greka ceramiko estas kutime dividita en periodojn, laŭ la stilo de ceramiko:
- La pra-geometria periodo de 1050 a.K.
- La geometria periodo de 900 a.K.
- La malfrua aŭ arkaika geometria periodo de 750 a.K.
- La periodo de la nigra figuro de la komenco de la 7-a jarcento a.K.
- La periodo de la ruĝa figuro de 530 a.K.
La gamo de koloroj uzataj de la antikvaj grekoj limiĝis al teknologio de bakado: nigra, blanka, ruĝa kaj flava estis vaste uzata. En la fruaj tri periodoj, la urnoj estis lasitaj en sia origina hela koloro, kaj ornamitaj per ungvento, kiu nigriĝis en la forno.
La tute matura ceramiko de la nigra figuro, la ruĝaj kaj blankaj ornamaĵoj kaj ĝia gravuraĵo naskiĝis en Korinto en la 7a jarcento a.K., kaj disdonis en Atiko pli poste; ili floris tie ĝis la fino de la 6a jarcento a.K. La ceramiko de la ruĝa figuro inventita ĉirkaŭ 530 a.K. ŝanĝis ĉi tiun tradicion. En ĉi tiu tekniko la urnoj estis nigre farbitaj kaj la figuroj ruĝe farbitaj. La ceramiko de la ruĝa figuro iom post iom anstataŭis la ceramikon de la nigra figuro. Foje pli grandaj vazoj estis gravuritaj, krom pentrado.
Tra ĉi tiuj lokoj oni uzis diversajn tipojn kaj formojn de vazoj. Ne ĉiuj estis pure utilismaj; grandaj geometriecaj amforoj estis uzataj kiel gravaj markiloj, krateroj en Apulio servis kiel tomboferoj kaj Panatenaj amforoj ŝajne estis rigarditaj parte kiel art-objektoj, same kiel pli postaj terakotaj figuroj. Kelkaj estis tre ornamaj kaj celitaj por elitkonsumo kaj hejma beligado same kiel servado al stokado aŭ alia funkcio, kiel ekzemple la krateroj kun sia kutima uzo dum diluado de vino.
Pli fruaj grekaj stiloj de ceramiko, nomataj "Egeo" anstataŭ "Malnova Grekio", inkludas minoan ceramikon, tre rafinita kaj kompleksa laŭ siaj lastaj stadioj, cikladaj ceramikoj, minilaj kaj tiam mikenaj ceramikoj en la bronza epoko, sekvitaj de la kultura interrompo de la greka obskura epoko. Ĉar la kulturo reakirita sub-mikena ceramiko finfine miksiĝis kun la protogeometria stilo, kiu komencas malnovgrekan ceramikon mem.
La kreskado de floraj pentraĵoj pliigis dekoracion. Geometria arto en greka ceramiko estis apud la malfrua obskura epoko kaj frua Arkaika Grekio, kiu vidis la kreskadon de la orientiĝo-periodo. La ceramiko produktita en Arkaika kaj Klasika Grekio komence inkludis nigran figuron, sed aperis aliaj stiloj kiel ruĝecaj ceramikoj kaj la blanka grunda tekniko. Plastikaj vazoj populariĝis en la 4-a jarcento a.K. kaj daŭre estis produktataj dum la helenisma epoko.