PZL-130 Orlik
| PZL-130 Orlik | |
|---|---|
 Το PZL-130 Orlik | |
| Τύπος | εκπαιδευτικό αεροσκάφος |
| Κατασκευαστής | PZL Warszawa-Okecie |
| Χώρα προέλευσης | Πολωνία |
| Παρθενική πτήση | 24 Οκτωβρίου 1984 |
| Κύριος χειριστής | Πολωνική Πολεμική Αεροπορία |
| Μονάδες που παρήχθησαν | 50 + 9 πρωτότυπα |
Το PZL 130 Orlik είναι πολωνικό μονοκινητήριο διθέσιο εκπαιδευτικό αεροσκάφος.
Σχεδιασμός και ανάπτυξη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Orlik σχεδιάστηκε για να αντικαταστήσει τα PZL-110 Koliber (Socata Rallye) που διέθετε η Πολωνική Πολεμική Αεροπορία. Το όλο πρόγραμμα ήταν υπό την εποπτεία του Andrzej Frydrychewicz, αρχιμηχανικού της PZL Warszawa-Okecie. Το νέο αεροσκάφος διέθετε πτέρυγες χαμηλής αναλογίας διαστάσεων. προκειμένου να προσομοιώνει καλύτερα τα πτητικά χαρακτηριστικά των αεριωθούμενων μαχητικών.[1] Αρχικά το αεροσκάφος προορίζονταν να χρησιμοποιεί τον σοβιετικής κατασκευής αστεροειδή κινητήρα Vedeneyev M14Pm, ενώ τα αεροσκάφη παραγωγής θα είχαν μια εγχώριας κατασκευής τροποποιημένη έκδοση του Ivchenko AI-14.[2] Το αρχικό πρωτότυπο πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στις 12 Οκτωβρίου 1984, ενώ ακολούθησαν τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους και τον Ιανουάριο του 1985 το δεύτερο και το τρίτο αεροσκάφος αντίστοιχα.
Παρόλο που η Αεροπορία σχεδίαζε να χρησιμοποιήσει τα Orlik με κινητήρα εγχώριας παραγωγής, η PZL σχεδίασε μια έκδοση του αεροσκάφους (το PZL-130T Turbo Orlik) που διέθετε turboprop κινητήρα, αποσκοπώντας να το εξάγει.[3] Στο τρίτο πρωτότυπο εγκαταστάθηκε ο turboprop κινητήρας Pratt & Whitney PT6A-25P των 550 shp. Το αεροσκάφος βρέθηκε για πρώτη φορά στον αέρα με τον νέο κινητήρα στις 13 Ιουλίου 1986 αλλά συνετρίβη τον Ιανουάριο του 1987 κατά την διάρκεια επίδειξης σε αντιπρόσωπο της Κολομβιανής Αεροπορίας.[4] Το 1989 και το 1990 ολοκληρώθηκαν δύο ακόμα πρωτότυπα, αυτή την φορά με τους τσέχικης προέλευσης turboprop Walter M-601E και PT6A-25 των 750 shp.[5] Οι εκδόσεις αυτές πήραν ονομάστηκαν PZL-130TB και PZL-130TP αντίστοιχα.[5]
Στα 1990 διεκόπη η ανάπτυξη της έκδοσης με τον αστεροειδή κινητήρα, διότι παρείχε ανεπαρκή ισχύ. Η Πολωνική Αεροπορία επικεντρώθηκε τελικά στο PZL-130TB.[5]
Επιχειρησιακή ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι παραδόσεις των PZL-130TB στην Πολωνική Αεροπορία ξεκίνησαν το 1994, με την Αεροπορική Ακαδημία του Ντέμπλιν και το 60ο Αεροπορικό Σύνταγμα Εκπαίδευσης στο Ράντομ να είναι οι πρώτοι σχηματισμοί που τα παρέλαβαν. Όλα τα πολωνικά PZL-130TB αναβαθμίστηκαν αργότερα στο επίπεδο TC-1, με βελτιωμένα εκτινασσόμενα καθίσματα και ηλεκτρονικά υποσυστήματα.[6]
Εκδόσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- PZL-130 Orlik
- Η αρχική έκδοση με τον αστεροειδή κινητήρα Vedeneyev M14Pm
- PZL-130T Turbo Orlik
- Έκδοση με τον turboprop κινητήρα Pratt & Whitney Canada PT6A-25P
- PZL-130TM Orlik
- Έκδοση με τον turboprop κινητήρα Walter M601E
- PZL-130TB Orlik
- Έκδοση με turboprop κινητήρα Walter M601T
- PZL-130TC I Orlik
- Έκδοση με εκτινασόμενα καθίσματα Martin-Baker Mk.11 και εκσυχρονισμένα ηλεκτρονικά υποσυστήματα
- PZL-130TC II Orlik
- Έκδοση με τον turboprop κινητήρα Pratt & Whitney Canada PT6A-25C, winglets, εκσυγχρονισμένα ηλεκτρονικά και αλλαγή της θέσης του εκπαιδευτή
- PZL-130TC III Orlik
- Έκδοση με αναβαθμισμένα ηλεκτρονικά υποσυστήματα
Χρήστες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Πολωνική Πολεμική Αεροπορία
- Πολωνικό Πολεμικό Ναυτικό (πρώην χρήστης)
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παρόμοια αεροσκάφη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Atlas ACE
- Beechcraft T-6 Texan II
- Beechcraft T-34 Mentor
- Embraer EMB 312 Tucano
- Fuji T-7
- KAI KT-1
- Pilatus PC-7
- Pilatus PC-9
- Short Tucano
- Socata TB-31 Omega
- TAI Hürkuş
- Utva Kobac
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Lambert, Mark. Jane's All The World's Aircraft 1993-94. Coulsdon, UK:Jane's Data Division, 1993. ISBN 0-7106-1066-1.
- "Orlik…A Polish Fledgeling". Air International, October 1985, Vol 29 No 4. pp. 167–172. ISSN 0306-5634.
- Taylor, John W. R. Jane's All The World's Aircraft 1988-89. Coulsdon, UK:Jane's Defence Data, 1988. ISBN 0-7106-0867-5.
- Taylor, Michael J.H. Brassey's World Aircraft & Systems Directory 1999/2000. London: Brassey's, 1999. ISBN 1-85753-245-7.
