Ναΐφ
Ναΐφ τέχνη (Naïve art, ή Toddler art) είναι μία κατηγορία τέχνης που χαρακτηρίζεται από μια παιδικού τύπου απλοϊκότητα, τόσο στην ύλη και το περιεχόμενο όσο και στην τεχνική. Η λέξη Ναΐφ είναι διεθνής πλέον, αλλά προέρχεται από την Γαλλική naive που σημαίνει αφελής. Όμως το δεδομένο ότι υπάρχουν τόσοι πολλοί ναΐφ καλλιτέχνες, με τα έργα τους, οι οποίοι έχουν λίγη ή καθόλου εικαστική παιδεία, αυτό και μόνο αποδεικνύει ότι ο όρος συχνά δεν ισχύει. Τελικά ο όρος Ναΐφ (naïve) που στα Αγγλικά ταυτίζεται με το primitive (αφελής, αγαθιάρης, πρωτόγονος) ερμηνεύεται πλέον σαν εξευτελισμός και σταδιακά άρχισε να αποφεύγεται στους εικαστικούς κύκλους.[1]. Πολλοί διάσημοι Ευρωπαίοι ζωγράφοι του 20ού αιώνα μπορεί εύκολα να ταξινομηθούν άμεσα ή έμμεσα στην τεχνοτροπία Ναΐφ, όπως ο Joan Miro, ο Henri Émile Benoît Matisse, o Paul Gauguin, κλπ. Μερικοί το παραδέχονται ευθέως εξ άλλου όπως ο Ισπανός Huan Miro που δήλωσε "Χρειάστηκε να γεράσω, για να μάθω να ζωγραφίζω σαν παιδί".
Χαρακτηριστικά της Τέχνης Ναΐφ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο όρος τέχνη Ναΐφ (naïve art)[2] αντιμετωπίζεται συχνά σαν μια περιθωριακή τέχνη η οποία είναι χωρίς φόρμα (τύπο) και χωρίς ή με λίγη εκπαίδευση και φυσικά χωρίς πτυχίο του καλλιτέχνη. Αυτό πράγματι ίσχυε πριν τον εικοστό αιώνα, αλλά τώρα υπάρχουν ακαδημίες τέχνης Ναΐφ. Αυτή η τέχνη πλέον αναγνωρίζεται ως επίσημη τεχνοτροπία και παρουσιάζεται σε αίθουσες τέχνης σε όλο τον κόσμο.
Τα χαρακτηριστικά της Τέχνης Ναΐφ (naïve art) είναι η αδέξια σχέση της με τη φόρμα της ποιοτικής ζωγραφικής. Ειδικότερα η Ναΐφ τέχνη δεν σέβεται τους κανόνες της προοπτικής (όπως καθορίσθηκαν από τους προοδευτικούς ζωγράφους της Αναγέννησης), που είναι οι εξής:
- 1° Μείωση του μεγέθους των αντικειμένων αναλογικά με την απόσταση,
- 2° Εξασθένηση των χρωμάτων με την απόσταση
- 3° Μείωση της ακρίβειας των λεπτομερειών με την απόσταση.
Τα αποτελέσματα είναι:
- 1ο Αποτελέσματα εσφαλμένης γεωμετρικής προοπτικής (αδέξια άποψη των έργων, εικόνα παιδικής ιχνογραφίας ή μεσαιωνική εικόνα ζωγραφικής, κλπ)
- 2ο Ισχυρή εμφάνιση της μορφής του θέματος, χονδροειδής χρήση χρώματος σε όλα τα πλάνα της σύνθεσης, χωρίς εξασθένηση στο βάθος του πεδίου.
- 3ο Ισότητα στην ευθυβολία των λεπτομερειών, συμπεριλαμβανομένων αυτών του βάθους πεδίου, ενώ έπρεπε να είναι βαθυσκιασμένες. Απλοϊκότητα κατά προτίμηση παρά φινέτσα είναι ο γενικός κανόνας της Ναΐφ τέχνης. Όμως κατέστη με το χρόνο δημοφιλής, και αναγνωρίσιμο στυλ, έτσι ώστε πολλά παραδείγματα να αποκαλούνται πλέον Ψευδο-ναΐφ (pseudo-naïve)
Η Ψευδο-ναΐφ τέχνη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ενώ η Ναΐφ τέχνη ιδεωδώς περιγράφει την εργασία καλλιτεχνών που δεν έλαβαν εικαστική παιδεία σε Σχολή καλών Τεχνών, ή Ακαδημία, όπως παράδειγμα ο Ανρί Ρουσσώ (Henri Rousseau) ή ο Αλφρεντ Γουάλις (Alfred Wallis), σε αντίθεση με αυτήν, η ψευδο-ναΐφ ή φω-ναΐφ τέχνη (faux naïve) περιγράφει εργασία καλλιτεχνών σε ένα μιμητικό στυλ, ή αυτοσυνειδητή τεχνοτροπία, με αποτέλεσμα η εργασία τους να φαίνεται σαν απλοϊκό αντίγραφο κάποιου πρωτοτύπου. Αρχέγονη τέχνη ("Primitive art") είναι ένας άλλος όρος χρησιμοποιούμενος για τέχνη χωρίς εικαστική παιδεία, αλλά ιστορικά χρησιμοποιείται περισσότερο για εικαστικά έργα καλλιτεχνών από περιθωριακούς πολιτισμούς, όπως είναι οι Ινδιάνοι της Αμερικής, οι Ιθαγενείς της υποσαχάριας Αφρικής, ή οι Ιθαγενείς των νησιών του Ειρηνικού (Tribal art στην Αγγλική Wikipedia). Ενας άλλος συνώνυμος όρος της ναΐφ τέχνης είναι Λαϊκή τέχνη (folk art στην Αγγλική Wikipedia). Eπίσης υπάρχουν οι όροι ναϊφισμός (naïvism) και πριμιτιβισμός (primitivism) που χρησιμοποιείται κυρίως για τους επαγγελματίες καλλιτέχνες που εργάζονται με στυλ ναΐφ όπως οι Paul Gauguin, Mikhail Larionov, Paul Klee).[3].
Ναΐφ καλλιτέχνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]18ος αιώνας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Joshua Johnson (1763-1824)
- Edward Hicks (1780–1849)
- Oluf Braren (1787–1839)
- Justus DaLee (1793–1878)
19ος αιώνας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Peter Rindisbacher (1806–1834) American, b. Switzerland
- James Bard (1815–1897)[4]
- Denys Corbet (1826–1910)
- Nikola Obrasopissez (1827–1911)
- Ferdinand Cheval, known as 'le facteur Cheval' (1836–1924)
- Olof Krans (1838-1916)
- Cándido López (1840–1902)
- Henri Rousseau (1844–1910)
- Alfred Wallis (1855–1942)
- Grandma Moses, Anna Mary Robertson (1860–1961)
- John Kane (1860–1934)
- Louis Vivin (1861–1936)
- Niko Pirosmani (1862–1918)
- Séraphine Louis, known as 'Séraphine de Senlis' (1864–1942)
- André Bauchant (1873–1958)
- Arnold Kramer (1882–1976)
- Camille Bombois (1883–1970)
- Jules Lefranc (1887–1972)
- L. S. Lowry (1887–1976)
- Horace Pippin (1888–1946)
- Mirko Virius (1889–1943)
- Scottie Wilson (1890–1972)
- Henry Darger (1892–1973)
- Miguel García Vivancos (1895–1972)
- Teofil Ociepka (1891–1978)
- Henry Stockley (1892–1982), Great Britain
- Bárbaro Rivas (1893–1967) Venezuela
- Nikifor (1895–1968)
- Ilija Bašičević (1895–1972)
- Shalom Moskovitz, known as 'Shalom of Z’fat' (1895–1980)
- Antonio Ligabue (1899–1965)
20ός αιώνας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Kateryna Bilokur (1900-1961) Ukraine
- Ivy Langton (1904-1988) England [5]
- Krsto Hegedušić (1901–1975)
- Nan Phelps (1904–1990) American
- Petronėlė Gerlikienė (1905–1979)
- Efi Micheli (1906-1984) Greece[6]
- Janko Brašić (1906–1994)
- Nina Barka (Marie Smirsky) (1908–1986)
- Stan Ioan Pătraş (1908–1977) Romania
- Maria Pryimachenko (1908–1997) Ukraine
- Konstantin Rodko (1908–1995)
- Franjo Mraz (1910–1981)
- Arthur Villeneuve (1910–1990)
- Heinz Seelig (1909–1992) Israel
- Jan Balet (1913–2009)
- Norman Neasom (1915–2010)
- Elena Volkova (b.1915)
- Howard Finster (1916–2001)
- Siegfried L. Kratochwil (1916–2005) Austria
- Markey Robinson (1918–1999)
- Ivan Rabuzin (1921–2008)
- Dragiša Stanisavljević (b. 1921)
- Gesner Abelard (b. 1922)
- Bracha Turner (b. 1922)
- Fred Yates (1922–2008)
- Préfète Duffaut (b. 1923)
- Frédéric Bruly Bouabré (b. 1923)
- Zuzana Chalupová (1925–2001) Kovačica (Vojvodina) Serbia
- Ferenc Kalmar (b. 1928)
- Mokarrameh Ghanbari (1928–2005) Iran
- Bryan Pearce (1929–2007)
- Chaibia Talal (1929–2004)
- Ivan Lacković Croata (1932–2004)
- Bunleua Sulilat (1932–1996)
- Petar Grgec (1933–2006) Croatia
- Michel Delacroix (b. 1933) France
- Manuel Lepe Macedo (1936–1984)
- Katya Medvedeva (b. 1937)
- Radi Nedelchev (b. 1938)
- Bob Justin (b. 1941)
- Mario Perez (b. 1943)
- Manuel Mendive (b.1944) Cuba
- Robert-Émile Fortin (1945–2004) Canada
- Derold Page (b. 1947)
- Mary Michael Shelley (b. 1950)
- Ferreira Louis Marius (b. 1953)
- Sergey Zagraevsky (b. 1964) Russia
- Alyona Azernaya (b. 1966) Russia
- Peter Smith (b. 1967)
- Navitrolla (b. 1970) Estonia
- Claudia Vecchiarelli (1978–2009) Italy
- José Rodríguez Fuster (b. 1946) Cuba
- Guido Vedovato (b. 1961) Italy
- Dobrosav Milojevic (b. 1948) Serbia[7]
Μουσεία και Πινακοθήκες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Βέλγιο
- Βραζιλία
- International Museum of Naive Art of Brazil in Cosme Velho, Rio de Janeiro
- Gallery Jacques Ardies in São Paulo
- Καναδάς
- Κροατία
- Γαλλία
- Musée international d'Art naïf Anatole Jakovsky in Nice[10]
- Musée d'Art Naïf - Max Fourny in Paris
- International Museum of Naive Art in Vicq (near Versailles)[11]
- Museum of Naive Art in Beraut (near Toulouse)
- Γερμανία
- Ουγγαρία
- Ισραήλ
- Λετονία
- Naive Art Museum of Latvia Αρχειοθετήθηκε 2009-09-28 στο Wayback Machine. in Rīga
- Πορτογαλία
- Ρωσσία
- Municipal Museum of Art Naive in Moscow[13]
- Collection of naïve and outsider art of Dr. X. Boguemskaia and A.Turchin.[14]
- Σερβία
- Museum of Naïve and Marginal Art in Jagodina
- Gallery of Naive Art Αρχειοθετήθηκε 2012-03-06 στο Wayback Machine. in Kovačica
- Ισπανία
- Ηνωμένες πολιτείες Αμερικής, ΗΠΑ
- Anthony Petullo Collection of Self-Taught & Outsider Art
- American Visionary Art Museum in Baltimore, MD
Ενώσεις - Σύλλογοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Folk Art Society of America
- ABNA - British Naive Art Association
- Israel Naive art Association
- Nederland Naive Art Association
- Naive Art Association of Denmark
- France Naive Art Group
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Fine, p. 24
- ↑ Nathalia Brodskaïa L'Art naïf éd. Parkstone International ISBN 978-1859953365
- ↑ Irina Arnoldova. Painter Sergey Zagraevsky: the view of an art critic
- ↑ Mariner's Museum and Peluso, Anthony J., Jr., The Bard Brothers -- Painting America under Steam and Sail, Abrams, New York 1997 ISBN 0-8109-1240-6
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2012.
- ↑ «Παναγιώτης & Έφη Μιχελή». Michelis Foundation. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ Permanent member of Museum of Naïve and Marginal Art Αρχειοθετήθηκε 2012-02-22 στο Wayback Machine. in Jagodina
- ↑ «Croatian Museum of Naive Art». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2011.
- ↑ «Gallery of Croatian Naive Art». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2012.
- ↑ [1]
- ↑ «Official site». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2001. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019.
- ↑ Museum.hu: Museum of Hungarian Naive Artists (Kecskemét) (Ουγγρικά)
- ↑ Russian Museums online: Municipal Museum of Art Naive Αρχειοθετήθηκε 2012-09-03 στο Wayback Machine.
- ↑ http://russian-outsider-art.com/#eng
- ↑ Spain.info: Museo Internacional de Arte Naïf "Manuel Moral" - Manuel Moral International Museum of Naïve Art Αρχειοθετήθηκε 2012-10-18 στο Wayback Machine.
Επιπλέον μελέτη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Walker, John. "Naive Art". Glossary of Art, Architecture & Design since 1945, 3rd. ed.
- Bihalji-Merin, Oto (1959). Modern Primitives: Masters of Naive Painting. trans. Norbert Guterman. New York: Harry N. Abrams.
- Fine, Gary Alan (2004). Everyday genius: self-taught art and the culture of authenticity. Chicago, IL: University Of Chicago Press. ISBN 978-0-226-24950-6.