Αυστραλιανός πελεκάνος
| Αυστραλιανός πελεκάνος | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Κατάσταση διατήρησης | ||||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
 μπλε: μη αναπαραγωγικές περιοχές
πράσινο: ζει όλο το έτος |
Ο αυστραλιανός πελεκάνος (επιστημονική-λατινική ονομασία Pelecanus conspicillatus) είναι είδος μεγάλου πτηνού, που είναι αρκετά διαδεδομένο στα γλυκά και παραλιακά ύδατα της Αυστραλίας και της Νέας Γουινέας, ενώ ζει επίσης στα νησιά Φίτζι, σε μέρη της Ινδονησίας, και περιπλανώμενα άτομα έχουν παρατηρηθεί και στη Νέα Ζηλανδία. Είναι κυρίως άσπρος πελεκάνος με ασπρόμαυρες φτερούγες και ανοικτό ροζ ράμφος. Το ράμφος είναι το μακρύτερο από όλα τα σημερινά είδη πουλιών. Τρώει κυρίως ψάρια, ωστόσο κάποιες φορές τρώει και μικρά πουλιά, αλλά και υπολείμματα όταν βρει την ευκαιρία.
Ταξινομική
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το είδος περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Ολλανδό αριστοκράτη ζωολόγο Κούνρατ Γιάκοπ Τέμινκ το 1824. Το επίθετο conspicillatus στην ονομασία του προέρχεται από το λατινικό ρήμα conspicere, που σημαίνει «ατενίζω» και δόθηκε εξαιτίας των έντονων έγχρωμων κύκλων γύρω από τα μάτια του, που κάνουν τον αυστραλιανό πελεκάνο να μοιάζει σαν να φοράει γυαλιά.[2]
Περιγραφή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο αυστραλιανός πελεκάνος έχει μέσο μέγεθος ανάμεσα στα είδη πελεκάνου, με άνοιγμα πτερύγων 2,3 έως 2,6 μέτρα. Το βάρος του κυμαίνεται από 4 μέχρι 13 κιλά, αν και τα περισσότερα ώριμα άτομα ζυγίζουν από 4,54 μέχρι 7,7 κιλά.[3][4][5] Το μέσο βάρος τεσσάρων αυστραλιανών πελεκάνων υπολογίσθηκε σε 5,5 κιλά, γεγονός που καθιστά το είδος το δεύτερο βαρύτερο από όλα τα είδη πουλιών της Αυστραλίας που μπορούν να πετάξουν, μετά το μπρόλγκα (Antigone rubicunda), αν και το αρσενικό της αυστραλιανής αρδεωτίδας (της οποίας τα δύο φύλα έχουν μεγάλη διαφορά μεταξύ τους) ζυγίζει λίγο περισσότερο σε μέσα και μέγιστα βάρη (όλα αυτά βεβαίως είναι πολύ μικρότερα από τα ανίκανα να πετάξουν πτηνά αυστραλιανό καζουάριο και εμού).[6][7] Το ράμφος του αυστραλιανού πελεκάνου ωστόσο είναι το μεγαλύτερο από όλα τα σημερινά είδη πουλιών, φθάνοντας τα 50 εκατοστά σε μήκος.[8] Τα θηλυκά είναι ελαφρώς μικρότερα και, ιδίως, έχουν μικρότερο ράμφος, που μπορεί να είναι μόλις 34,6 εκατοστά στην ωριμότητα. Το συνολικό μήκος του πουλιού, εξαιτίας και του μακρού ράμφους, φθάνει τα 152 έως 188 εκατοστά, κάτι που το καθιστά το ένα από τα δύο μακρύτερα είδη πελεκάνου, μαζί με τον αργυροπελεκάνο.[9]
Ως σύνολο, ο αυστραλιανός πελεκάνος είναι κυρίως λευκός στο χρώμα. Κατά την εποχή του ζευγαρώματος το δέρμα γύρω από το ράμφος και το ακραίο μέρος του ράμφους παίρνουν ένα πορτοκαλί χρώμα, ενώ ο θύλακας κάτω από το ράμφος μπορεί να παίρνει σκούρο μπλέ, ρόδινο ή πορφυρό χρώμα. Αντιθέτως, εκτός εποχής αναπαραγωγής, ο ενήλικος αυστραλιανός πελεκάνος έχει ράμφος και θύλακα με ανοικτό ρόδινο χρώμα. Τα νεαρά άτομα είναι παρόμοια με τα ενήλικα, αλλά όπου τα ενήλικα έχουν μαύρο, τα νεαρά έχουν καφέ πτέρωμα. Ενώ το επάνω μέρος των πτερύγων είναι λιγότερο άσπρο. Η συνολική εμφάνιση του είδους είναι αρκετά παρόμοια με εκείνη των άλλων ειδών πελεκάνου, παρά το ότι εξελίχθηκε ξεχωριστά.[9]
Εικόνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]-
Αυστραλιανοί πελεκάνοι στο στόμιο του ποταμού Μακάρθουρ
-
-
Τάισμα από άνθρωπο στο Δη Έντρανς της Νέας Νότιας Ουαλίας
-
Στην παραλία της Νήσου Μόρτον
-
Στο Λέικ Άλμπερτ της Νέας Νότιας Ουαλίας
-
Στην Τανγκαλούμα της Νήσου Μόρτον, κατά το τάισμα από άνθρωπο
-
Στο Νούζαβιλ του Κουίνσλαντ
-
Αυστραλιανός πελεκάνος με ανοικτό το ράμφος του
-
Στην αποβάθρα Πόρτσαϊντ του Μπρίσμπεϊν
-
Τρεις αυστραλιανοί πελεκάνοι αναπαυόμενοι
-
Αυστραλιανός πελεκάνος στη θερινή ζέστη στο «Πάρκο πουλιών του κόσμου» («Weltvogelpark») του Βαλσρόντε, στη βόρεια Γερμανία
-
Αυστραλιανός πελεκάνος ενώ πιάνει ψάρι στο «Weltvogelpark»
-
Ζευγάρι που κολυμπά στην Τασμανία
-
Αυστραλιανός πελεκάνος απογειωνόμενος στον Κόλπο Μπλάκγουατλ του Σίδνεϊ
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ BirdLife International, 2016, Pelecanus conspicillatus, The IUCN Red List of Threatened Species,
- ↑ Jobling, James A.: Helm Dictionary of Scientific Bird Names, 2η έκδ., Christopher Helm, Λονδίνο 2010
- ↑ Australian Animals — Pelican Αρχειοθετήθηκε 8 November 2015[Date mismatch] στο Wayback Machine. (2010)
- ↑ Species — Marine Biology (2010)
- ↑ John B. Dunning Jr. (επιμ.): CRC Handbook of Avian Body Masses, CRC Press, 1992, ISBN 978-0-8493-4258-5
- ↑ Dunning, John B. Jr., επιμ. (2008). CRC Handbook of Avian Body Masses (2η έκδοση). CRC Press. ISBN 978-1-4200-6444-5.
- ↑ Marchant, S., & Higgins, P.J.: Handbook of Australian, New Zealand & Antarctic birds. Vol. 1, Ratites to ducks, P. AB., Oxford University Press,
- ↑ Australian Pelicans. reefed.edu.au Αρχειοθετήθηκε 11 February 2014 στο Wayback Machine. (2011).
- ↑ 9,0 9,1 del Hoyo, J.· Elliot, A.· Sargatal, J. (1996). Handbook of the Birds of the World. 3. Βαρκελώνη: Lynx Edicions. ISBN 84-87334-20-2.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Scarlett, R.J.: «A Pelican in New Zealand», Notornis, τόμ. 13(4), σσ. 204-217 (έτος 1966) πλήρες κείμενο σε PDF
- Worthy, Trevor H.: «A remarkable fossil and archaeological fauna from Marfells Beach, Lake Grassmere, South Island, New Zealand», Records of the Canterbury Museum, τόμ. 12, σσ. 79-176, έτος 1998
- Ο αυστραλιανός πελεκάνος στο Australian Museum Online
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ο Pelecanus conspicillatus στα Wikispecies
- Φωτογραφίες και «βιντεοκλίπ» στην Internet Bird Collection
- Πληροφορίες σε ιστοσελίδα του Αυστραλιανού Μουσείου
- plate Εικόνα από το κλασικό βιβλίο Τα πτηνά της Αυστραλίας του Τζων Γκουλντ
- Οι πελεκάνοι του Βίκτορ Χάρμπορ