Titw'r Wern
| Titw'r Wern | |
|---|---|
| |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Chordata |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Passeriformes |
| Teulu: | Paridae |
| Genws: | Poecile |
| Rhywogaeth: | P. palustris |
| Enw deuenwol | |
| Poecile palustris (Linnaeus, 1758) | |
| Cyfystyron | |
|
Parus palustris | |
Mae Titw'r Wern (Poecile palustris) yn aelod o deulu'r Paridae, y titwod. Mae'n aderyn cyffredin trwy'r rhan fwyaf o Ewrop a gogledd Asia.
Mae'n perthyn yn agos i Ditw'r Helyg ac yn bur debyg iddo o ran ymddangosiad ac arferion, ond mae'n defnyddio tyllau sydd eisoes yn bodoli mewn coed i nythu, tra mae Titw'r Helyg yn aml yn gwneud ei dwll ei hun mewn pren wedi pydru.
Ceir sawl is-rywogaeth:
- P. p. dresseri - Cymru, canolbarth a de Lloegr a gorllewin Ffrainc
- P. p. palustris - gogledd a chanolbarth Ewrop, o wledydd Llychlyn hyd Benrhyn Iberia a Gwlad Groeg.
- P. p. italicus - yr Alpau Ffrengig, Yr Eidal
- P. p. stagnatilis - dwyrain Ewrop hyd fynyddoedd Ural a gogledd-orllewin Twrci
- P. p. kabardensis - Cawcasws a gogledd-ddwyrain Twrci
- P. p. brevirostris, de a de-ddwyrain Siberia, gogledd Mongolia, gogledd-ddwyrain Tsieina a gogledd Corea
- P. p. jeholicus - gogledd-ddwyrain Tsieina
- P. p. hellmayri, dwyrain Tsieina a de Corea.
- P. p. hypermelaenus - canolbarth a de Tsieina a gorllewin Myanmar.
- P. p. ernsti, Ynys Sachalin
- P. p. hensoni, de Ynysoedd Kuril a Hokkaido, Japan
Ar un adeg roedd Titw'r Wern yn aderyn pur gyffredin yng Nghymru, ond mae ei niferoedd wedi gostwng yn fawr yn ystod y 30 mlynedd diwethaf, ac mae wedi diflannu'n llwyr o rai ardaloedd. Nid oes sicrwydd beth yw'r rheswm am hyn.