Iaith tagio

Iaith tagio
Math	software component, data description language, data format
	Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Mewn prosesu testun cyfrifiadurol, mae iaith tagio (ar lafar: markup language) yn system ar gyfer anodi dogfen mewn modd hollol wahanol i gystrawen y testun sy'n weladwy i'r defnyddiwr (h.y. ar y rhyngwyneb). Datblygodd y syniad a'r derminoleg hyn wrth i bobl "farcio i fyny" o lawysgrifau papur, hy yn hytrach nag ysgrifennu'r cyfarwyddiadau gyda phensil glas ar lawysgrifau awduron, fel a wnaed yn draddodiadol, dechreuodd golygyddion ddefnyddio tagiau. Felly, yn y cyfryngau digidol, disodlwyd y cyfarwyddyd glas ar ochr y ddalen gan dagiau digidol." Fodd bynnag, holl bwrpas iaith tagio yw osgoi gwaith fformatio ar gyfer y testun, gan mai pwrpas y tagiau yn yr iaith farcio yw fformatio'r testun priodol (e.e. pennawd neu ddechrau paragraff ac ati). Mae gan bob tag a ddefnyddir eiddo god cysylltiedig sy'n fformatio'r testun a gaiff ei ysgrifennu.

Mae'r enghreifftiau o ieithoedd tagio'n cynnwys cyfarwyddiadau teiposod megis y rhai a geir yn troff, TeX a LaTeX, neu farciau strwythurol megis tagiau XML. Gwaith yr iaith tagio, mewn gwirionedd, yw rhoi set o gyfarwyddiadau i'r feddalwedd sy'n arddangos y testun, ond sy'n anweladwy i'r defnyddiwr terfynol (h.y. e person sy'n darllen y gwaith ar y rhyngwyneb cyhoeddus).

Mae rhai ieithoedd tagio'n cynnwys cystrawen a ddiffiniwyd ymlaen llaw e.e. HTML, ond mae ieithoedd eraill yn fwy cyffredinol eu pwrpas (e.e. XML), ac wedi hepgor hyn.

Rhai nodweddion

Un o'r nodweddion mwyaf cyffredin iaith tagio yw ei bod yn cymysgu testun gweladwy'r ddogfen gyda tagiau, a hynny o fewn yr un ffeil, neu lif ddata; gelwir hyn yn "dagio inline". Nid yw hyn yn angenrheidiol, fodd bynnag, a gellir cadw'r ddau ar wahân. Gelwir hyn yn "standoff markup". Dyma'r enghraifft o'r math cyntaf, tagio cymysg (mewn HTML):

<!DOCTYPE html>
<html>
  <head>
    <meta charset="utf-8">
    <title>Anatidae</title>
  </head>
<h1>Anatidae</h1>
  <body>
    <p>
      Mae'r teulu <i>Anatidae</i> yn cynnwys chwiaid, gwyddau ac elyrch,
      ond <em>nid</em> gwylanod.
    </p>
  </body>
</html>

Cyfeiriadau