بۆ ناوەڕۆک بازبدە

مێژووی کووەیت

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
دراوی کۆن کە لە دوورگەی فەیلاکا دۆزرایەوە.

مێژووی کووەیت (بە عەرەبی: تاريخ كويت) کووەیت وڵاتێکە لە نیمچەدوورگەی عەرەبی و دەکەوێتە کەنداوی کووەیت لەسەر کەنداوی فارس، لە سەدەی ١٨ و ١٩دا کووەیت بەندەرێکی بازرگانی ئاوەدان بوو.[١][٢]

کۆن

[دەستکاری]

لە سەردەمی عوبەید (٦٥٠٠ ساڵ پێش زایین)، کووەیت شوێنی سەرەکی کارلێکی نێوان میزۆپۆتامیا و گەلانی بەحرەینی سەردەمی بەردینی نوێ بووە،[٣][٤][٥][٦] کە بە شێوەیەکی سەرەکی لە باکووری کووەیت بنکەیان ھەبووە.[٧][٨][٩] یەکەم بەڵگەی نیشتەجێبوونی مرۆڤ لە کووەیت دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی ٨٠٠٠ پێش زایین کاتێک کەرەستەی مێزۆلیتیک لە بورقان دۆزرایەوە.[١٠] سوبیا لە باکووری کوێت یەکەم بەڵگەی شارنشینی لە تەواوی ناوچەی کەنداوی فارسە.


ساسانییەکان

[دەستکاری]

لە ساڵی ٢٢٤ی زایینی کووەیت بووە بەشێک لە ئیمپراتۆرییەتی ساسانییەکان، لە سەردەمی ئیمپراتۆرییەتی ساسانیدا، کووەیت بە ماشان ناسرا،[١١] ناوێکی شانشینی بەدیل بۆ قەرەکین.[١٢][١٣] ئاکاز شوێنێک بوو کە سەر بە شانشینی ئیمپراتۆریەتیی ئەشکانی بوو؛ کە وەکو کریپتەکەی مەزدیسنا ئایینی زەردەشتی لە باکووری ئاکاز دۆزرایەوە.[١٤][١٥]

دامەزراندنی

[دەستکاری]

ڕێکەوتی دامەزراندنی کووەیت دەچێتە سەر باراک بن غەریر ئەلحەمید، ھۆزی بەنی خالید و فەرمانڕەوای میرنشینی ئەحسا، کە لە کۆتایی ساڵی ١١١٠ی کۆچی، قەڵایەکی بە ناوی کوت دروست کرد بۆ ھەڵگرتنی پێداویستی و ھەروەھا چەکی کۆگا، دوای ئەوە ناوی کووەیتی لێ وەرگیرا، و پاشان ئەم لە سەردەمی سەعدون بن محەممەد ئەلحەمید، شارەکە درا بە بنەماڵەی ئەلسەباح.[١٦][١٧][١٨][١٩] لە ماوەی ڕابردوودا بازرگانی کووەیت زیاتر لەلایەن ئێرانییەکان و بە تایبەت خەڵکی پارێزگای بەھبەھان و بوشێھرەوە ئەنجام دەدرا. لە سەرەتای گەشەی شاردا، چەند سەد بنەماڵەی بەھبەھانی لە ھەموو چین و توێژەکان لەم بەندەرەدا نیشتەجێ بوون.[٢٠]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ Furlong، TOM (1991-04-14). «The Rocky Road That Faces Many Kuwaiti Merchants». Los Angeles Times. LA Times. Before oil was discovered in Kuwait 53 years ago, the country was largely a nation of merchant traders. Its natural harbor made Kuwait a hub of Middle East commerce and a center for boat building.
  2. ^ «Kuwait: A Trading City». Eleanor Archer. 2013. لە ڕەسەنەکە لە ١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ۲ دسامبر ۲۰۱۹ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)
  3. ^ Robert Carter (2010-10-25). Maritime Interactions in the Arabian Neolithic: The Evidence from H3, As-Sabiyah, an Ubaid-Related Site in Kuwait. BRILL. ISBN 9789004163591.
  4. ^ Robert Carter. «Boat remains and maritime trade in the Persian Gulf during the sixth and fifth millennia BC» (PDF).
  5. ^ Robert Carter. «Maritime Interactions in the Arabian Neolithic: The Evidence from H3, As-Sabiyah, an Ubaid-Related Site in Kuwait».
  6. ^ «How Kuwaitis lived more than 8,000 years ago». Kuwait Times. ٢٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١٤. لە ڕەسەنەکە لە ١٩ی تەممووزی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ۲ دسامبر ۲۰۱۹ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)
  7. ^ Robert Carter (2002). «Ubaid-period boat remains from As-Sabiyah: excavations by the British Archaeological Expedition to Kuwait». Proceedings of the Seminar for Arabian Studies. 32: 13–30. JSTOR 41223721.
  8. ^ Robert Carter. «Beyond the Ubaid: Transformation and integration in the late prehistoric societies of the Middle East» (PDF).
  9. ^ Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. «Polish Archaeology in the Mediterranean - Issue no.XXII /2013». لە ڕەسەنەکە لە ١٩ی تەممووزی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ۲ دسامبر ۲۰۱۹ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)
  10. ^ «The Archaeology of Kuwait» (PDF). Cardiff University. p. 5.
  11. ^ Bennett D. Hill (2008). A History of World Societies, Combined Volume (PDF). p. 165. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە. Centered in the fertile Tigris- Euphrates Valley, but with access to the Persian Gulf and extending south to Meshan (modern Kuwait), the Sassanid Empire's economic prosperity rested on agriculture; its location also proved well suited for commerce. {{cite book}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی)
  12. ^ Avner Falk (1996). A Psychoanalytic History of the Jews. p. 330. ISBN 978-0-8386-3660-2. In 224 he defeated the Parthian army of Ardavan Shah (Artabanus V), taking Isfahan, Kerman, Elam (Elymais) and Meshan (Mesene, Spasinu Charax, or Characene).
  13. ^ Abraham Cohen (1980). Ancient Jewish Proverbs. ISBN 978-1-4655-2678-6. The large and small measures roll down and reach Sheol; from Sheol they proceed to Tadmor (Palmyra), from Tadmor to Meshan (Mesene), and from Meshan to Harpanya (Hipparenum).
  14. ^ «LE TELL D'AKKAZ AU KOWEÏT TELL AKKAZ IN KUWAIT» (PDF). p. 2. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
  15. ^ Gachet, J. (1998). «Akkaz (Kuwait), a Site of the Partho-Sasanian Period. A preliminary report on three campaigns of excavation (1993–1996)». Proceedings of the Seminar for Arabian Studies. 28: 69–79.
  16. ^ «Kuwait: a Beacon of Humanity». لە ڕەسەنەکە لە ٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ۱۹ ئەیلوول ۲۰۱۱ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)
  17. ^ «Kuwait Information». لە ڕەسەنەکە لە ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ۱۹ ئەیلوول ۲۰۱۱ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)
  18. ^ «History of Kuwait:: Rulers of Kuwait». لە ڕەسەنەکە لە ۲۱ نوامبر ۲۰۱۱ ئەرشیڤ کراوە. لە ۱۹ ئەیلوول ۲۰۱۱ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= و |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= (یارمەتی)
  19. ^ کتاب The reign of Mubarak al-Sabah ص ۶
  20. ^ سلطانی، سلطان‌علی، بیست و هشت گفتار در باب فرهنگ و مردم ایران، تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۱خ. ص۱۶۳–۱۶۴.
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=مێژووی_کووەیت&oldid=1361729»