Anamnioti
| Anamnioti | |
|---|---|
 Anamnioti imaju posebnu fazu larve | |
| Sistematika | |
| Carstvo | Animalia |
| Koljeno | Chordata |
| Infrakoljeno | Gnathostomata |
| Natklasa | Ichthyopsida |
| Nadred | Tetrapoda |
| |
Amnioti ili anamniji (lat. an- = ne + grč. μνίον – amnion = posuda), tj. neamnioti su kičmenjaci bez amnionske zametne ovojnice i alantoisa, koji od embrionskih dodataka imaju samo žumančanu kesu (saccus vitellin). U ovu neformalnu skupinu se svrstavaju zmijuljice (Cyclostomata), ribe (Pisces), dvodihalice (Dipnoa) i vodozemci (Amphibia). Za razliku od amniota, oni svoja jaja polažu u vodu. Ove životinje su, također neformalno, klkasificirane u niže kičmenjake, dok su amnioti (gmizavci, ptice i sisari ) označavaju kao viši kičmenjaci.[1][2]
Ime ove skupine potiče obilježavajućeg amniona (vodenjaka) – embrionske membrane proizvedene tokom fetusnog razvoja amniota koji služi za transport kisika u jaje i ispuštanje ugljik-dioksida. Kao što ime sugerira, anamnioti ne razvijaju vodenjak tokom fetusnog života, a u stanju su da razmjenjuju kisik i ugljik-dioksid sa okolnim vodom i odstranjuju otpadne metabolite. Voda pomaže u širenje otpadnih proizvoda (posebno amonijaka), što omogućava embrionu da završi embrionalni razvoj bez trovanja proizvedenim vlastitim otpadom. Tokom svog razvića pripadnici svih (pot)klasa anamniota, jedinke prolaze kroz fazu koja podsjeća na ribu, što ukazuje njihove bliske filogenetske veze.
Osobine anamniota
[uredi | uredi izvor]
Grupa se odlikuje zadržavanjem primitivnog plana građe kičmenjaka u nekoliko osobina:
- Propusna koža omogućava difuziju vode i plinova direktno kroz nju;
- Prisustvo škrga u nekom periodu života;
- Nedostak vodenjaka (amniona):
- Odsustvo ili rudimentno stanje alantoisa;
- Crvenakrvna zrnca sa jedrom.[3][4]
Kladogram biosistematske pozicije anamniota
[uredi | uredi izvor]| Vertebrata |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Historija
[uredi | uredi izvor]Karakteristike koje objedinjavaju anamniote prvi put je primijetio Thomas Henry Huxley, 1863. godine, koji je za ovu grupu skovao izraz Ichtioid ili Ichthyopsida (riboliki). To je taksonomska kategorija samo ispod nivoa Vertebrata, iako je Huxley predstavio Ichtyopsida kao neformalnu jedinica i nikada se usudio da je označi Linneovskim rangom. Termin Ichthyopsida znači riboliki ili poput ribe, nasuprot sauropsida ili gušteolike životinje (gmizavci i ptice) i sisari. Ova grupa ne predstavlja evolucijski razred nego kladus, a termin anamnioti se sada koristi kao neformalni način koji označava fizičke osobenosti grupe, a ne kao sistematska kategorija.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Mayr E. (2000): The growth of biological thought – Diversity, evolution, and inheritance, 11th printing, first: Copyright © 1982. The Belknap Press of Harvard University Press Cambridge (Mass.), Londo (England), ISBN 0-674-36445-7 ; ISBN 0-674-36446-5.
- ^ Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 1, Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-686-8.
- ^ Colbert E. H., Morales M. (2001): Colbert's Evolution of the vertebrates: A History of the backboned animals through time. 4th edition. John Wiley & Sons, Inc, New York, ISBN 978-0-471-38461-8.
- ^ Carroll R.L. (1991): The origin of reptiles. In: Schultze H.-P., Trueb L., (ed) Origins of the higher groups of tetrapods — controversy and consensus. Ithaca: Cornell University Press, pp 331-353.
Vanjsli linkovi
[uredi | uredi izvor]
- Out of the Swamps Arhivirano 27. 2. 2012. na Wayback Machine