hu

Brezhoneg

Etimologiezh

Diwar c'hwi.

Raganv-gour

hu /hy/

1. Raganv eus an eil gour lies, lakaet war-lerc'h stumm personel ur verb pe un araogenn en eil gour lies ivez.
   • Eunn dostenn vara ho pezo-hu? — (Nouvelles Conversations en breton et en français, 1857, p. 5.)

   • Pe win pe sistr a evit-hu? — (Nouvelles Conversations en breton et en français, 1857, p. 7.)
   • Petra 'rit-hu aze ? Ha piv oc'h-hu ? — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 78.)
   • Piv oc'h-hu, ha penaos e reer ac'hanoc'h ? — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 141.)
   • Penaos e c'hellit-hu bevañ neuze? — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 141.)
   • Perak oc'h-hu bet kriz a-walc'h... — (Gab Milin, Marvailhoù Bro-Leon, Hor Yezh, 1999, p. 16.)
   • Piv oc'h-hu ... ? — (PIPI 1908, p. 58.)

   War-lerc'h an doare-gourc'hemenn:

   • Ha lavaret-hu c'hoazh ez eo ma c'homzoù borod, pa eo peurerruet va diouganoù ! — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/4, Al Liamm, 1989, p. 109.)

2. Er stumm nac'h : implijet dirak ket.
   • Perak ne gredit-hu ket ac'hanoun ? — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 282.)
   • Sellit, den kozh, ha na welit-hu ket aze o neuñ war-c'horre an dour ar pezhioù arc'hant am eus laeret ...? — (Lan Inizan, Toull al Lakez, Brest-Kemper, 1878, Kemper, 1930, p. 36.)

   ... ha ne welit-hu ket eo prennet an dorojoù ? — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 58.)

   • Me a ouïe ze a-raog biskoaz ne oah-hu bet war an douar. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 49.)

Troioù-lavar

-war-lerc'h un araogenn:

• deoc'h-hu
• ganeoc'h-hu
• emit-hu

Troidigezhioù

• kembraeg : chwi ^(cy)
• saozneg : you ^(en)
• galleg : vous ^(fr)

Anv-kadarn

hu /ˈhyː/ hollek gourel

1. Hemolc'h bleiz
   • O klevout an hu e huont.
   • An hu a vije bet war hor lerc'h ; marteze zoken e vije en em gavet gwazh ganeomp, rak n'eo ket brav kouezhañ etre daouarn kanfarded kêr. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 56.)
   • Neuze e c'hellas ar paotr dastum e skasoù hag en em ripañ kuit, gleb-teil, badaouet ha mezhek, dindan an hu a rae warnañ e genseurted o c'hoarzhin goap dezhañ. — (Yeun ar Gow, E Skeud Tour Bras Sant Jermen, eil emb. Al Liamm, 1978, p. 29.)

Troioù-lavar

• lakaat an hu war unan bennak
• ober an hu

Troidigezhioù

• galleg : huée ^(fr)

Furm verb

hu /ˈhyː/

1. Pennrann ar verb « hual ».
   • O klevout an hu e huont.

• huadenn
• huadeg

Gwelet ivez

• setu