eme

Brezhoneg

Etimologiezh

Tostaat ouzh ebe ha meddai e kembraeg.

Araogenn

Gour	Furm
U1	emezon
U2	emezout
U3g	emezañ
U3b	emezi
L1	emezomp
L2	emezoc'h
L3	emezo
D	emezor

eme /e'meː/

1. A lavar, pe a lavare, pe a lavaras

   Hep kemmadur:

   • — Mad eo ! eme ar roue. [...]. — (G. MILIN, Gwechall-goz e oa..., Kemper, 1924, p. 44.)
   • — Mad eo ! eme ar verc'h, [...]. — (G. MILIN, Gwechall-goz e oa..., Kemper, 1924, p. 45.)
   • — Petra 'rit aze ? eme ar bourc'hiz d'ezan. — (G. MILIN, Gwechall-goz e oa..., Kemper, 1924, p. 85.)
   • — Evel-se bezet grêt! eme an daou den yaouank. — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto, Kemper, 1925, p. 183.)
   • — Deskiñ a ri, eme Seza. [...]. — (Jakez Riou, Geotenn ar Werc'hez ha danevelloù all, Al Liamm, 1957, p. 32.)
   • ... eme Pêr... eme Tregeriz..., GBDT 102.
   • « Breur Arturo, savit en ho sav ! » eme mouezh sioul an Tad-Mestr. — (Youenn Drezen, Sizhun ar Breur Arturo, Al Liamm, 1971, p. 15.)
   • — Han ! eme tad Couer, ne ket bale mad a ran-me c’hoaz evit eur potr coz ?
   • — O va Doue, eme tad Couer strafuillet oll ! penaus eo coezet aze !

   Gant ur c'hemmadur (dre vlotaat) :

   • — Mat eo neuze, eme vap ar roue. — (G. MILIN, Gwechall-goz e oa..., Kemper, 1924, p. 25.)
   • — Grit evit ar gwella, eme vab ar pesketaer. [...]. — (G. MILIN, Gwechall-goz e oa..., Kemper, 1924, p. 46.)
   • — Deomp 'ta! eme Vatilin. [...]. — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto, Kemper, 1925, p. 128.)
   • — Breman zouden e welfet, pa vefont poaz, mamm-goz, eme Bersonig. — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto, Kemper, 1925, p. 83.)
   • « N' a ket da zirenka Doue gant eun dra ken dister-all, » eme deir mouezig flour en e gichen. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 37.)
   • "Sell, sell", eme Gristof. — (Troude ha Milin, Labous ar Wirionez ha Marvailhoù all, Skridoù Breizh, 1950, p. 153.)
   • — Va merc'h-me, eme Ber, en ur dostaat ar werenn ouzh e c'henou], va merc'h-me... a zo bet... klañv. [...]. — (Jakez Riou, Geotenn ar Werc'hez ha danevelloù all, Al Liamm, 1957, p. 16.)
   • — Hiziv, eme Ber Saliou, an ostiz, ez eus bet ton bras gant ar c'hleier. — (Jakez Riou, Geotenn ar Werc'hez ha danevelloù all, Al Liamm, 1957, p. 60.)
   • Me eo, eme Bikoù. — (Edouarzh Ollivro, troet gant Jakez Konan, Pikoù Mab e Dad, Mouladurioù Hor Yezh, 1983, p. 12.)

   Hep displegadur an araogenn :

   • — [...] ; ha chom a raimp-ni ama ?
     — Nann, nann, eme ni a-unan, d'eomp araok ! — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 15.)
   • eme-ve : emezon.

Notenn

• Kemmadur dre vlotaat goude « eme ».
  • kemmadur ral, hervez w:Louis Le Clerc, er Grammaire bretonne du dialecte de Tréguier (GBDT, pajenn 102).
  • E GBDT e kaver:

    emeon, emeout, emeañ, emei, emeomp, emeoc'h, emê

    hag 'emon/mon-me, emet-hu:'met-hu, eminti/'minti.

Stumm all

• 'me

Gwelet ivez

• Araogennoù brezhonek, stag