Jump to content

Pi

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Pagpapahiling kun papano makukua an numerikal na bilang kan π

An numerong π (/p/) iyo sarong matematikong konstant. May kahulugan ini na rasyo kan sirkumperensya sa saiyang diyametro sa sarong bilog, asin igwa man nin manlainlain na kaparehas na depinisyon. Minaluwas ini sa nagkapirang mga pormula sa gabos na lado nin matematika asin pisika. An pinakaenot na aram na paggamit kan Griyegong letrang π tanganing irepresenta an rasyo kan sirkumperensya sa saiyang diyametro sa sarong bilog iyo huli sa Welsh na matematikong si William Jones kaidtong 1706.[1] Harus parehas ini sa 3.14159. Pigrerepresenta ini kan Griyegong letrang "π" poon sa katawahan kan ika-18 na siglo, sagkod iyo pigbabaybay bilang "pi". Inaapod man ini bilang Archimedes' constant.[2][3][4]

Bilang sarong irasyonal na numero, an π dae pwedeng maipapalis sa ordinaryong praksyon, alagad an mga praksyon arug kan 22/7 iyo harus nagagamit sa pag-aproksimar kaini. An desimal na representasyon man kaini dae nagtatapos asin mayo nin permanenteng pauro-utrong paterno. An desimal (o ibang basehan) kaini na mga digit minaluwas na purakan an distribusyon, asin iyo nakonhekturar para masatispika an sarong ispesipikong klase nin estadistikong pagkapurakan.

Bistado man an π bilang sarong transendental na numero:[3] bako ining gamot (root) nin maski anong polinomyal na igwang rasyonal na mga koepisyento. An pagigin transedental kan π iyo nagpapahiling na imposibleng masimbag an suanoy na hamon na pagkwadrado kan bilog gamit an kompas asin straightedge.

Panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]
  1. Jones, William (1706). Synopsis Palmariorum Matheseos : or, a New Introduction to the Mathematics (in English). pp. 243, 263. Archived from the original on 25 March 2012. Retrieved 15 October 2017.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  2. "Compendium of Mathematical Symbols". Math Vault (in English). 2020-03-01. Retrieved 2020-08-10. 
  3. 3.0 3.1 Weisstein, Eric W. "Pi". mathworld.wolfram.com (in English). Retrieved 2020-08-10. 
  4. Bogart, Steven. "What Is Pi, and How Did It Originate?". Scientific American (in English). Retrieved 2020-08-10.