Jump to content

Heolohiya

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
An heolohikal na mapa kan Europa kaidtong 1875, na pigbilog kan Belhikanong heolohista na si André Dumont (an mga kulay nagpapahiling sa distribusyon kan mga gapo sa manlainlain na panahon asin klase sa kontinente, sa pagkakaaram kaidto)

An heolohiya (Ingles: geology; gikan sa Suanoy na Griyegong γῆ, ("kinaban") asin -λoγία, -logia, ("pag-aadal kan", "diskurso")[1][2] iyo an sanga kan pankinabang siyensya na dapit sa solidong Kinaban, an mga gapo na minabilog sa kaini, asin an mga proseso kun sain ini nagbabaso relatibo sa oras. An heolohiya pwedeng maibali an pag-aadal sa mga tampok na solido kan maski anong terestriyal na planeta o natural na satelayt arug kan Marte o Bulan. An modernong heolohiya iyo signipikong minasabat sa iba pang mga pankinabang siyensya, kabali an hidrolohiya asin an mga atmosperikong siyensya, asin iyo dagos na pigtatrato bilang sarong mayor na aspeto kan integradong sistemang pankinaban na siyensya asin planetaryang siyensya.

An heolohiya iyo pigpapaliwanag an istraktura kan Kinaban sa ibabaw asin irarom kan kadagaan kaini, asin an mga proseso na nagkorte sa nasambit na istraktura. Minatao man ini nin mga kagamitan sa pagdetermina sa relatibo asin absolutong edad kan mga gapo sa sarong lokasyon, sagkod an pagpaliwanag man sa historya kan mga gapo.[3] Sa pagsalak kan mga kagamitang ini, an mga heolohista iyo nakahimo nin heolohikal na historya kan Kinaban, asin an pagpahiling sa edad kan Kinaban. An heolohiya iyo minatao nin mga panginot na ebidensya para sa mga platong tektonika, an ebolusyonaryong historya kan buhay, asin an nagligad na mga klima kan Kinaban.

An mga heolohista iyo minagamit nin mahiwas na mga paagi sa pag-intindi sa istraktura kan Kinaban asin an ebolusyon kaini, kabali na an field work, deskripsyon kan gapo, heopisikal na teknik, kimikal na analisis, pisikal na eksperimento, asin numerikal na pagmodelo. Sa praktikal na termino, an heolohiya iyo importante para sa mineral asin hidrokarburong eksplorasyon asin eksplotasyon, pag-ebalwar kan mga gunuang tubig, pag-intindi sa mga natural na distroso, an remeditasyon kan mga problemang pangkapalibotan, asin pagtanaw sa nagligad na pagbabago nin klima. An heolohiya iyo sarong mayor na akademikong disiplina, asin iyo importante sa inhinyeriyang heoteknikal.

Panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]