Valyuta konvertasiyası

Konvertasiya (lat. convertere «dəyişmək») — valyutaların bir-biri ilə mübadilə etmək qabiliyyəti.

Rezidentlər və qeyri-rezidentlər (xaricilər) onu qeyri-məhdud miqdarda başqa valyutaya və ya bank metallarına dəyişmək hüququna malik olduqda valyuta konvertasiya olunur. Bu hüquq adətən valyutanın dövriyyədə olduğu ölkənin mərkəzi bankı tərəfindən təmin edilir.

Əgər ölkədə qızıl standartı və ya bimetalizm varsa, o zaman valyutanı qızıl və ya gümüşə dəyişmək mümkündür.

Beynəlxalq valyuta bazarı valyuta mübadiləsində ən böyük sərbəstliyi təmin edir. Adətən onun üzərində dövriyyədə olan valyutalara sərbəst konvertasiya (FC) deyilir.

Bir çox ölkələrdə valyuta məhdudiyyətləri rejimləri mövcuddur - rezidentlər və/və ya qeyri-rezidentlər üçün valyuta dəyərlərinə sahiblik və/və ya əməliyyatlar üzrə məhdudiyyətlər müəyyən edilir. Konvertasiya olunmayan valyutalar yalnız buraxıldıqları ölkədə etibarlıdır. (Məsələn, GDR markası Qərbi Almaniya markasından fərqli olaraq konvertasiya edilə bilməzdi).

Konvertasiya beynəlxalq ticarəti asanlaşdırır, lakin ölkə daxilində maliyyə idarəçiliyini çətinləşdirir. Xarici valyutanın axını daxili pul emissiyasının ekvivalentinə çevrilir ki, bu da nəzarətsiz inflyasiyaya səbəb ola bilər. Digər tərəfdən, valyutanın konvertasiyası inflyasiyanın digər ölkələrə “ixrac edilməsinə” imkan verə bilər. Bunun üçün ölkə daxilində yaranan inflyasiya pul kütləsini digər ölkələrə, məsələn, aşağı faizlə kreditlər şəklində köçürmək lazımdır.

Ədəbiyyat

• Шмелёв Н.П. Мировая валютная система и проблема конвертируемости рубля. М.: Международные отношения. 2006. ISBN 5-7133-1276-3.