Turdus migratorius

Turdus migratorius;
Estáu de caltenimientu
	; Esmolición menor (IUCN 3.1)
Clasificación científica
Reinu:	Animalia
Filu:	Chordata
Clas:	Aves
Orde:	Passeriformes
Familia:	Turdidae
Xéneru:	Turdus
Especie:	T. migratorius; (Linneo, 1766)
Distribución
Sinonimia
	Merula migratoria
Consultes
	[editar datos en Wikidata]

Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como ^NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu.

Turdus migratorius ye una especie d'ave paseriforme de la familia de los túrdidos. Distribúyese llargamente n'América del Norte dende'l norte de Canadá y Alaska. Invierna nos estaos de Florida y California; y en Méxicu, Guatemala y Belize. Ye l'ave oficial de los estaos de Connecticut, Michigan y Wisconsin.

Ye principalmente activu mientres el día y axúntase en grandes bandaes mientres la nueche. La so dieta consiste n'invertebraos —como bárabos d'escarabayu y guxanu— al igual que frutes y bagues. Ye una de les primeres aves en reproducise al tornar del iviernu. El so nial construyir de yerba grueso, ramines, papel y plumes qu'unta con folla y amortigua con yerba o otru material blando.

Taxonomía

Esta especie describióse per primer vegada en 1766 por Carlos Linneo, na docena edición de la so Systema Naturae como Turdus migratorius.^[2] El nome binomial derivar de les pallabres llatines: Turdus, "tordu" y migratorius de migrara 'migración'. El términu robin d'esta especie rexistróse a lo menos dende 1703.^{[ensin referencies]} Hai alredor de 65 especies de malvises de tamañu mediu y grande nel xéneru Turdus, carauterizaos peles sos cabeces arrondaes, ales allargaes y apuntiaes y cantares de normal melodiosos.^[3] Un estudiu del xen mitocondrial citocromo b indica que'l raitán americanu nun ye parte del clado de los tordos de centru y sudamérica, sinón qu'amuesa semeyances xenétiques col malvís de Kurrichane (Turdus libonyanus) y el malvís oliváceo (Turdus olivaceus), dambes especies africanes.^[4]^[5] Esto entra en conflictu con un estudiu d'ADN en 2007 de 60 de 65 especies del xéneru Turdus qu'asitia al malvís cuellirrufo (Turdus rufitorques) centroamericanu como'l pariente más cercanu de robín americanu. A pesar de tener distintu plumaxe, los dos especies son similares na vocalización y comportamientu. Más allá d'esto, atopar nun pequeñu grupu de cuatro especies de distribución pa Centroamérica, lo que suxer qu'apocayá s'estendió escontra América del Norte.^[6]

Reconócense siete subespecies del robin americanu.^[3]

T. m. migratorius, estender nos Estaos Xuníos y Canadá, sacante pola mariña oeste, hasta'l cantu de la tundra d'Alaska y el norte de Canadá, l'este a Nueva Inglaterra y al sur de Maryland, Carolina del Norte y el noroeste de Virxinia. Pasa l'iviernu na mariña sur d'Alaska, el sur de Canadá, la mayor parte de los Estaos Xuníos, Bermudes, Les Bahames y l'este de Méxicu.^[3]

T. m. nigrideus, na mariña norte de Quebec a Llabrador y Newfoundland, envierna al sur de Terranova y al traviés de la mayoría de los estaos del este de los Estaos Xuníos, hasta'l sur de Louisiana y Mississippi y el norte de Georgia. Ye uniformemente escuru o coritu na cabeza, cola parte posterior de color gris escuru. Les partes inferiores son llixeramente más coloraes que les de la subespecie nominal.^[3]

T. m. achrusterus, dende'l sur d'Oklahoma, l'este de Maryland y l'oeste de Virxinia, hasta'l norte de Florida y los estaos de la mariña del Golfu nel sur. Pasa l'iviernu al traviés de gran parte de la zona sur del so área de reproducción. Ye más pequeñu, les plumes negres de la frente y la corona tienen puntes grises pálides. Les partes inferiores son más pálides que les de la subespecie nominal.^[3]

T. m. caurinus, nel sureste d'Alaska al traviés de la mariña de Columbia Británica a Washington y el noroeste d'Oregón. Pasa l'iviernu dende'l suroeste de la Columbia Británica, el centru y sur de California al sur y hasta'l norte d'Idaho al este. Ye llixeramente más pequeñu que la subespecie nominal y cola cabeza más escura. El blancu nes puntes de les plumes esteriores de la cola ta acutáu.^[3]

Güevos de raitán nel so nial habitual de xardín.

T. m. propinquus, nel sureste de la Columbia Británica, el sur d'Alberta, el suroeste de Saskatchewan hasta'l sur de California y norte de Baxa California nel sur. Pasa l'iviernu en gran parte del sur del so área de reproducción en Baxa California. Ye del mesmu tamañu o llixeramente más grande que'l T. m. migratorius, pero más pálidu y más fuertemente tiñíu de color gris-parduzu. Tien pocu color blancu nes puntes de les plumes de la cola. Delles aves, probablemente femes, escarecen casi totalmente de color coloráu na parte de baxo. Los machos son xeneralmente más escuros y pueden presentar partes pálides o ablancazaes na cabeza.^[3]

T. m. confinis, habita percima de 1000 metros nes tierres altes del sur de Baxa California. Esta forma ye particularmente distintiva, coles partes inferiores pálides de color gris-pardu. Ye relativamente pequeñu, ye de les subespecies más pálides, con gris pálidu-marrón uniforme na cabeza, la frente y l'envés. Polo xeneral escarez de manches blanques nes puntes de les plumes esteriores de la cola. Dacuando clasifícase-y como una especie separada, el “robin de San Lucas”,^[3] pero l'American Ornithologists' Union considéra-y namái una subespecie, anque nun grupu distintu de les otres races.^[7]

T. m. phillipsi, ye residente escontra'l sur de Méxicu hasta'l centru d'Oaxaca. Ye llixeramente más pequeñu que'l propinquus, pero tien el picu más llargu, les partes inferiores del machu son menos coloraes que la subespecie nominal, y tienen un tonu ferruñosu.^[3]

Cultura Popular

Esiste una superstición ente los habitantes de Quebec según la cual tou aquel que vea'l primer raitán de la primavera va tener bona suerte. El raitán ye consideráu'l símbolu de la primavera y por ello foi popularizáu na cultura popular con poemes, ente los que s'atopen “I dreaded that first robin so” d'Emily Dickinson y “El primer raitán” del Dr. William H. Drummond; y cantares como “When the red, rede robin” escrita por Harry M. Woods y “Rocking Robin” escrita por Roger Thomas.

Anque'l superhéroe de cómics Robín foi inspiráu por una ilustración de Newell Convers Wyeth sobre Robín Hood, una versión posterior suxer que'l so madre nomar asina porque nació'l primer día de la primavera y la camisa colorada del so traxe suxer el pechu coloráu del páxaru.

Ver tamién

Referencies

↑ BirdLife International (2013). «Turdus migratorius» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2012.1. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
↑ Linnaeus, C (1766). Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Tomus I. Editio duodecima, reformata.. Holmiae. (Laurentii Salvii)., páx. 292.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 ^3,6 ^3,7 ^3,8 Clement, Peter; Hathway, Ren; Wilczur, Jan (2000). Thrushes (Helm Identification Guides). Christopher Helm Publishers Ltd. ISBN 0-7136-3940-7.
↑ Qiao-Wa Pan (2007). «Phylogenetic relationships between Turdus species: Mitochondrial cytochrome b gene analysis». Ornis Fennica 84: páxs. 1–11. http://www.ornisfennica.org/pdf/vol84-1/1Pan-color.pdf.
↑ Klicka, John; Voelker, Gary; Spellman, Garth M. (2005). «A molecular phylogenetic analysis of the "true thrushes" (Aves: Turdinae)». Molecular Phylogenetics and Evolution 34 (3): páxs. 486–500. doi:10.1016/j.ympev.2004.10.001. PMID 15683924. http://faculty.unlv.edu/jrodriguez/Klicka2005.pdf.
↑ Voelker G, Rohwer S, Bowie RCK, Outlaw DC (2007). «Molecular systematics of a speciose,cosmopolitan songbird genus: Defining the limits of, and relationships among, the Turdus thrushes». Molecular Phylogenetics and Evolution 42 (2): páxs. 422–34. doi:10.1016/j.ympev.2006.07.016. PMID 16971142.
↑ «The A.O.O. Check-list of North American Birds, Seventh Edition». AOU. Archiváu dende l'orixinal, el 10 de febreru de 2008. Consultáu'l 20 de xineru de 2008.

Enllaces esternos

Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Turdus migratorius.

[1] BirdLife International (2013). «Turdus migratorius» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2012.1. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.

[2] Linnaeus, C (1766). Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Tomus I. Editio duodecima, reformata.. Holmiae. (Laurentii Salvii)., páx. 292.

[Clement-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 ^3,6 ^3,7 ^3,8 Clement, Peter; Hathway, Ren; Wilczur, Jan (2000). Thrushes (Helm Identification Guides). Christopher Helm Publishers Ltd. ISBN 0-7136-3940-7.

[Ornis-4] Qiao-Wa Pan (2007). «Phylogenetic relationships between Turdus species: Mitochondrial cytochrome b gene analysis». Ornis Fennica 84: páxs. 1–11. http://www.ornisfennica.org/pdf/vol84-1/1Pan-color.pdf.

[Klicka-5] Klicka, John; Voelker, Gary; Spellman, Garth M. (2005). «A molecular phylogenetic analysis of the "true thrushes" (Aves: Turdinae)». Molecular Phylogenetics and Evolution 34 (3): páxs. 486–500. doi:10.1016/j.ympev.2004.10.001. PMID 15683924. http://faculty.unlv.edu/jrodriguez/Klicka2005.pdf.

[6] Voelker G, Rohwer S, Bowie RCK, Outlaw DC (2007). «Molecular systematics of a speciose,cosmopolitan songbird genus: Defining the limits of, and relationships among, the Turdus thrushes». Molecular Phylogenetics and Evolution 42 (2): páxs. 422–34. doi:10.1016/j.ympev.2006.07.016. PMID 16971142.

[AOU-7] «The A.O.O. Check-list of North American Birds, Seventh Edition». AOU. Archiváu dende l'orixinal, el 10 de febreru de 2008. Consultáu'l 20 de xineru de 2008.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]