Saltar al conteníu

Tárgum

Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
Tárgum
Datos
Tipu xéneru lliterariu
Cambiar los datos en Wikidata
Biblia Hebrea del sieglu XI con Tárgum, quiciabes proveniente de Tunicia, atopada en Curdistán, anguaño fai parte de la Coleición Schøyen.

Un Tárgum (hebréu: תרגום‎, con vocalización, תַּרְגּוּם,[1] plural: תרגומים tárgumim[2]) orixinalmente yera una traducción al araméu de la Biblia hebrea producida o compilada nel antiguu Israel y Babilonia dende'l periodu de Segundu Templu hasta empiezos de la Edá Media (finales del primer mileniu). Targum tamién significa "interpretación", amás de "traducción".

L'araméu foi la llingua franca mientres cientos d'años nes comunidaes xudíes d'Israel y Babilonia. Pa facilitar l'estudiu del Tanak y facer más intelixible la so llectura pública, precisóse un testu con autoridá. Como los targumes reflexen la interpretación rabínica (Midrash), claramente fuxen de los antropomorfismos, en favor de llectures alegóriques[3] (Maimónides nota esto frecuentemente nel so Guía de perplexos). Dambos targumes contienen amás de traducciones, notables espansiones midráshicas.

Los dos Targumim "oficiales"

[editar | editar la fonte]

Los dos más importantes targumim pa propósitos llitúrxicos son:

Estos dos tárgumes son mentaos nel Talmud de Babilonia como targum dilan ("el nuesu Tárgum"), otorgándo-yos una especie d'oficialidá. Nes sinagogues de los tiempos talmúdicos, el Tárgum de Onquelos foi una llectura alternada cola Torá, versu per versu, según el Tárgum de Jonathan foi lleíu cola Haftarah (selección de los Profetes). Esta tradicíon ye siguida entá nes sinagogues de los xudíos mizrajíes yemeninos. Ellos, que son los únicos que siguen usando'l Tárgum como testu llitúrxicu, caltienen amás la tradición de la pronunciación del araméu d'alcuerdu al dialeutu babilónicu.

Amás de la función pública del Tárgum na sinagoga, el Talmud menta'l so usu nel contestu del estudiu personal (Berakhot 8a-b). Los manuscritos medievales, dacuando presenten los testos hebreos interpolados, versu per versu, colos targumim oficiales. Esta práctica de les escribes, anicióse tantu nel usu públicu como nos requerimientos del estudiu personal.

Los dos tárgumes "oficiales" son consideraos orientales o babilónicos. Sicasí, los espertos envaloren que s'aniciaron en Israel, debíu al marcáu sustratu del araméu occidental, a pesar de la "orientalización" posterior de los testos.

Na midida na que les comunidaes xudíes dexaron de falar n'araméu, la llectura pública del Tárgum xunto cola Torá y el Haftarah foi abandonada. Foi sustituyida pola llectura d'otres traducciones, como la versión árabe de la Torá de Saadia Gaon (llamáu Tafsir). En Yeme cada versu yera lleíu tres veces (n'hebréu, araméu y árabe).

L'estudiu priváu col Tárgum nunca foi dafechu abandonáu y siguió siendo una fonte primordial pa la exéxesis; por casu sirvió de fonte a los comentarios de la Torá, de Rashi. El Tárgum ye impresu al llau del testu n'ediciones xudíes de la Biblia y les autoridaes halájicas favorecen l'usu de traducciones del Targum y de comentarios midráshicos como'l de Rasdi, a los idiomes llocales, pa facilitar los estudios.

Otros targumim de la Torá

[editar | editar la fonte]

Hai dellos tárgumes occidentales de la Torá, unu de los cualos foi llamáu tradicionalmente Targum Yerushalmi ("Targum de Xerusalén") o "Targum de Palestina". Este foi equivocadamente atribuyíu a Jonathan ben Uzziel, polo que se-y conoz como "Targum Pseudo-Jonathan". Abonda en paráfrasis y anque ye heteroxéneu y d'edición tardida (menta a Mahoma y a Constantinopla, contién una antigua tradición de hagadá. Un Targum fragmentariu, Yerushalmi II, contienen 850 versículos, qu'entemecen testos antiguos con otros más recién. Na Géniza d'El Cairu fueron atopaos fragmentos de targumim, editaos en 1930, que representen tradiciones antigües. El Targum Neofiti data del sieglu II, pero les versiones calteníes contienen múltiples retoques so la influencia del Targum de Onquelos.[4]

Targum Ketubim

[editar | editar la fonte]

El Talmud espresamente manifiesta que nun hai un Targum oficial de los Ketubim ("Escritos"), lo cual esplícase en principiu porque los Escritos nun cumplíen un papel llitúrxicu. Amás el Talmud (Megilah 3a) diz que Jonathan ben Uzziel quería componer un targum de los Ketubim, pero "una voz del cielu" (bat kol) públicamente prohibir, pa torgar que se revelen les profecíes sobre la fecha de la llegada del Mesíes. Sicasí, dellos escritos (el llibru de los Salmos, Job, Cróniques) tienen targumim aniciaos casi toos n'occidente (Palestina), pero la falta d'usu llitúrxicu enzancó'l so preservación. De Palestina, la tradición de targum de los Ketubim pasó a Italia y dende ellí, mientres la Edá Media, a los xudíos askenazíes y sefardinos.

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Alviértase que la pallabra תַּרְגּוּם, sicasí, ye aguda, non llana: תַּרְגּוּם. Cf. tamién תרגום‎. Ye, cuantimenos, llamentable y cuestionable que la Real Academia de la Llingua priorice l'acentuación tárgum en desterciu de targum, forma igualmente esistente en castellán y que tien la ventaya sobre l'anterior de ser fiel a l'acentuación orixinal d'esta pallabra.
  2. Alviértase que la forma de plural תַּרְגּוּמִים ye aguda, non esdrúxula.
  3. Oesterley, W. O. Y. & Box, G. H. (1920) A Short Survey of the Literature of Rabbinical and Mediæval Judaism, Burt Franklin:New York.
  4. Paul, André (1983) "les Biblies Aramees: los Tárgumes"; Inter-testamentu: 26-33. Estella: Verbu Divín.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]