Zum Inhalt springen

Raspberry Pi

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Logo vo dè Raspberry-Pi-Stiftung
Version 1 vom Raspberry Pi
Modell B
Revision 2 vom Raspberry Pi
Modell B – made in UK
Raspberry Pi B+
Raspberry Pi 2 Modell B
Raspberry Pi 5

Dè Raspberry Pi isch èn kreditkartègroßè Einblatinècomputer, wo vo dè britischè Raspberry Pi Foundation entwicklèt worrè isch. Er isch Aafang 2012 uff dè Märkt cho, sin großè Märkterfolg wörd deilwys als Revival vom bis dõhy witgehend bedütungslos worrènè Heimcomputer für s Brogrammyrè un Experimentyrè aagsää.[1]

Dè im Voglych zuè dè üblichè Personal Computer seer eifach uffbaute un mit 25 (Modell A) odder 35 US-$ (B un B+) prysgünschtige Rechner isch vo dè Stiftung mit èm Zyl entwicklèt worrè, jungè Menschè dè Erwèrb vo Brogrammyr- un Hardwarekenntnis z erlychtèrè. D Blatinè enthaalted è Ei-Chip-Sischteem vo dè Broadcom mit èm 700-MHz-ARM11-Brozèssor un HDMI-Schnittschtell. Diè drei Variantè unterschyded sich i dè witerè Uusschtattig: Modell A hèt 256 MB Arbètsschpycher un èn USB-Aaschluss, Modell B un B+ 512 MB un è Ethernet-Schnittschtell. Modell B hèt zwei USB-Aaschlüss, B+ vir un 26 statt 17 GPIO-Pins.

Als Betrièbssischteem könned unter anderem aabassti Linuxdischtributionè, Android odder RISC OS inschtallyrt wörrè, wo alli d ARM-Architekdur unterschtützed. È Feschtblattè-Schnittschtell isch nit vorhandè, stattdessè müèn SD-Spycherkartè als Bootmedium bruucht wörrè.

Bis Auguscht 2014 sin mee als 3,5 Millionè Gräät vokauft worrè.[2] D Entwickler vom Raspberry Pi sin mit meererè Innovationsprys uuszeichnet worrè. Es exischtyrt è großes Zuèbehör- un Softwareaagebot für voschidenschti Aawendigsberych. Vobreitet isch d Aawendig als Mediacenter, well dè Rechner Videodatè mit voller HD-Ufflösig (1080p) dekodyrè un übber d HDMI-Schnittschtell uusgää cha.

Hintergrund

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Idee

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S Motyv hinter dè Entwicklig von èm prysgünschtigè Rechner isch diè sinkendi Aazaal a Informatikschtudentè a dè Universidät Cambridge, sowiè diè all Johr gringerè Programmyrkenntnis vo dè Studièaafänger. Für ein vo dè Gründ hèt mò ghaaltè, dass Computer hüt i dè Regèl tüèr un komplèx sin un Elterèrè irè Chind sellèwäg hüüfig vobiètè, mit èm Familliè-PC z experimentyrè.[3] Mò hèt dõher Jugendlichè èn günschtigè Computer zum Experimentyrè un Leerè vom Programmyrè a d Hand gää wellè. Dõby hèt mò ghofft, dass si wiè i dè Aafangszit vo dè Heimcomputer (z. B. IMSAI 8080, Apple I, Sinclair ZX80) d Computergrundlagè un -programmyrig spillerisch leerè wurded.[4]

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dè Nammè wörd wiè raspberry pie uusgschprochè, ès änglische Wort für Himbeerchuèchè. S „Pi“ stòt für „Python interpreter“, urschprünglich hèt dè Rechner mit fescht ybautèm Interpreter für d Programmyrschprõõch Python gliferèt wörrè söllè, äänlich wiè bi dè Heimcomputer vo dè achtziger Johr fascht durchwäg èn BASIC-Interprèter ybaut gsi isch.[5] D „Himbeeri“ chnüpft a d Tradition aa, Computer nõch Frücht z benennè, wiè öppè Apple odder Acorn.

S Logo vom Brojèkt isch im Raamè von èm öffentlich uusgschribbenè Wettbewèrbs uusgwäält worrè. Es zeigt è stilisyrti Himbeeri.[6]

Organisation

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Eben Upton bi nèm Vordraag zum Raspberry Pi

D Raspberry Pi Foundation isch è Stiftung un z Großbritanniè als Wooldätigkeitsorganisation ydrait.[7] Si hèt sich zum Zyl gsetzt, s Studium vo dè Informatik un vo vowandtè Themè z förderè, bsunders a Schuèlè. Si sin am 5. Mai 2009 z Caldecote, South Cambridgeshire, Großbritanniè gründet worrè.[8] D Treuhänder vp dè Stiftig sin:[9]

  • David Braben – Gründer vo dè Computerspylefirma Frontier Developments un Mitautor vom Computerspyl Elite
  • Jack Lang – annedubaki Acorn-Mitarbeiter, Business Angel un Gründer vo einigè Start-Ups im Umfeld vo dè Cambridge-Universidät
  • Pete Lomas – Gründer un Managing Director vo dè Firma Norcott Technologies
  • Robert Mullins – University of Cambridge Computer Laboratory and St. John’s College z Cambridge
  • Alan Mycroft – Brofessor im Berych „Computing in University“ am Cambridge Computer Laboratory
  • Eben Upton – Ingenieur bi Broadcom Europe, Gründer vo einigè Software-Start-Ups un früènerè Direktor im Berych Informatik am St. John’s College z Cambridge

Entwicklig

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Èn Brototûp mit èm Atmel-ATmega644-Mikrocontroller isch im Johr 2006 broduzyrt worrè.[10] D Schaltblään vo dè Platinè sin voöffentlicht worrè.[11][10]

D Leischtigè vom Gräät hèn d Entwickler nit übberzüügt. Wegè dèm Buum vo Smartphones, wo dõmòls grad aagfangè hèt, sin abber geigneti ARM-Brozessorè uff dè Märkt chò. Mò hèt mit èm BCM2835 èn günschtigè Brozessor mit vohältnismäßig hocher Leischtig gfundè un hèt für selli CPU è neui Multilayerblatinè entworfè. Für dè Atmel isch mò no mit enèrè Lochraschterblatinè uuschò.

50 Alpha-Boards sin im Auguscht 2011 gliferèt worrè. Selli Blatinè sin fungtional glych mit èm spôterè! Modell B vom Raspberry Pi,[12] abber größer, well si Messpünkt für d Fäälersuèchi uffgwisè hèn. D Vokaufsversion hèt d Größi von èrè Kreditkartè. Uff sellènè Vosuèchsblatinè isch scho zeigt worrè, dass d Desktop-Umgebig LXDE unter Debian sowiè Quake 3[13] un H.264-Videos[14] mit èrè Ufflösig vo 1080p via HDMI fungtionyred. Sit Hèrbscht 2012 wörd è lycht voänderti Version 2 vokauft. Si hèt zwei Befeschtigungslöcher[15] un è baar Pins sin anderscht belait.[16] Öppè glychzitig hèt wegè dè unerwartet großè Vokaufszaalè au d Broduktion vo China nõch Wales volagerèt wörrè chönnè, in è Fabrik vo dè Firma Sony[17] , un dè Arbètsspycher vom B-Modell uff 512 MB vodopplèt wörrè chönnè.[18][19][20][21] Inzwûschè (Stand: März 2014) sin drei Millionè Gräät vokauft worrè, wovo übber ei Million z Wales broduzyrt wörrè chönnè.[22]

Am 14. Mai 2013 isch è Kameramodul für dè Raspberry Pi i dè Handel cho.[23] È Variantè ooni Infrarotfilter isch unter dè Bezeichnig Pi NoIR erhältlich (Novembèr 2013).[24]

Raspberry Pi Compute Module

Am 7. April 2014 aakündigèt[25] un sit èm 9. Juni 2014 liferbar[26] isch s Raspberry Pi Compute Module, èn Raspberry Pi i dè Größi un èm Uussää von èm DDR2-SO-DIMM-Spychermodul im Handel. S Modell glycht öppè dè technischè Spezifikationè vom Modell A,[27] vofüègt abber zuèsätzlich übber 4 GB eMMC-Flashschpycher. Well èm Modul diè üblichè I/O-Aaschlüss fääled, lôn sich selli bi Bedarf übber è optionales I/O-Board nõchrüschtè.

Am 14. Juli 2014 isch s Model B+ vorgschtellt worrè. Bi sellèm sin d Aazaal vo dè GPIO- un dè USB-Ports erhöht worrè, d Leischtigsuffnaam voringerèt un d Audiouusgaab vobesserèt. Dè SD-Kartèslot isch von èm kompakterè Micro-SD-Kartèslot abglöst worrè.[28][29] S Modell B+ ersetzt s glych vill koschtende Modell B; sell wörd abber witer aabotè un isch für Kundè denkt, dennè iri Aawendigè uff d Form vp dè Blatinè un Pinbelegig hy konschtruyrt worrè sin. Èrschtmòls mit èm Modell B+ isch è offizièlli Spezifikation für Erwiterungsblatinè, sgnannti HATs, vorgschtellt worrè.[30]

Hardware

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Spezifikationè vo dè unterschidlichè Versionè vom Raspberry Pi lutet[31]:

Modell A Modell B Modell B+ Compute Module
Priisempfelig: 25 US-$ (exkl. Meewärtschtüèr) 35 US-$ (exkl. Meewärtschtüèr)
Blatinègrößi: Kreditkartègrößi: 85,60 mm × 56 mm SODIMM-Größi: 67,6 mm × 30 mm
Gsamtgrößi: 93 mm × 63,5 mm × 17 mm 93 mm × 63,5 mm × 20 mm 67,6 mm × 30 mm × 4 mm
SoC: Broadcom BCM2835
CPU: ARM1176JZF-S (700 MHz)
GPU: Broadcom VideoCore IV
Arbètsspycher (SDRAM): 256 MB 512 MB (bis Oktobèr 2012 256 MB) 512 MB
USB-2.0-Aaschlüss: 1 2 (übber integryrtè Hub) 4 (übber integryrtè Hub) 1
Videouusgaab: HDMI, Composite Video/FBAS HDMI, Composite Video/FBAS (integryrt z Klinkèstecker) HDMI, Composite Video/FBAS
Dònuusgaab: 3,5-mm-Klinkèstecker (analog), HDMI (digital) HDMI (digital)
Nit-flüchtigè Spycher: Kartèlèser für SD (SDHC un SDXC)/MMC/SDIO Kartèlèser für microSD (SDHC un SDXC)/MMC/SDIO 4 GB eMMC
Netzwärch: – 10/100-MBit-Ethernet-Controller (LAN9512 vom Hèrschteller SMSC)[32] –
Schnittschtellè: 17 GPIO-Pins (bruuchbar als SPI, I²C, UART), 1× CSI, 1× DSI 26 GPIO-Pins (bruuchbar als SPI, I²C, UART), 1× CSI, 1× DSI 48 GPIO-Pins (bruuchbar als SPI, I²C, UART), 2× CSI, 2× DSI
Èchtzituur: –
Leischtigsuffnaam:[33] 5 V, 500 mA (2,5 W) 5 V, 700 mA (3,5 W) 5 V, 500–600 mA (2,5–3 W) 3,3 V, 1,8 V
Stròmvosorgig:[33] 5-V-Micro-USB-Aaschluss (Micro-B) 3,3 V, 1,8 V
Bedrybssischteem: GNU/Linux, BSD, RISC OS,[34] Plan 9[35]
SDHC-Kartè statt ènèrè Feschtblattè

Brozèssor

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dè Brozèssor bruucht dè ARMv6-Inschtruktionssatz. Witerhy wörred d ARM-Inschtruktionssatz-Erwiterigè Thumb un Java-Bytecode unterschtützt (Jazelle).[36][37] Dè Spycher isch übber è 64 Bit breitè Bus aabundè un wörd dirèkt als Package-on-Package uff dè Brozèssor glötet.

Well d Raspberry Pi Foundation è Voringerig vo dè Läbensduèr bi Übbertaktig befürchtèt, isch dè Brozèssor znägscht mit èm „Sticky (ängl. wörtlich „bäpendè“, sell bedütet: nit zruggsetzbarè) Bit“ uusgschtattet, wellès unwiderruèflich gsetzt wörd, sobald dè Brozèssor übbertaktet wörd un somit wörd è Erlöschè vo dè Garanty aazeigt.[38] Nõchdèm uusfüürlichi Teschts zeigt hèn, dass sich è Übbertaktè uff bis zu 1 GHz minim uff d Läbbensduèr uuswûrkt, isch am 19. Septembèr 2012 mit nèm Tryber-Update d Möglichkeit gschaffè worrè, sowoll Brozèssor als au GPU un Spycher ooni Garantyvoluscht z übbertaktè. D Frequènz un Spannig wörd dõby im Betrièb nu denn erhöht, wenn d Leischtig bruucht wörd un d Temperadur vom Chips nit übber 85 °C lyt.[39] S Sticky-Bit wörd nu no gsetzt, wenn stärker als empfollè übbertaktet wörd.

È starkes Untertaktè uff bis zu 50 MHz un Voringerè vo dè Spannig isch ebbèfalls möglich, wa vo allem bim Modell A zuè nèr! dütlich reduzyrtè Leischtigsuffnaam füürt.

Grafik

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dè ARM11-Brozèssor isch mit Broadcoms „VideoCore“-Grafikkobrozèssor kombinyrt. OpenGL ES 2.0 wörd unterschtützt, un Film in Full-HD-Ufflösig (1080p30 H.264 high-profile) chönned dekodyrt un übber d HDMI-Buchsè un FBAS-Cinchbuchsè uusgää wörrè.
Am 24. Auguscht 2012 isch bekanntgää worrè, dass Lizenzè für s hardwarebeschlüünigte Dekodyrè vo VC1- un MPEG-2-kodyrtè Videos zuèsätzlich erworbè wörrè könnè. D Lizènz beschränkt sich dõby uff dè bi dè Bschtellig mit dè Seriènummerè spezifizyrte Raspberry Pi, so dass für jeddi vo sellènè Mikrorechner è eigeni Lizènz erforderlich isch. Diè vorhandeni Lizènz zum Dekodyrè vo H.264-kodyrtè Videos erlaubt nõch Aagabè vo dè Raspberry Pi Foundation au s Kodyrè vo söttigè Videos.[40] Im März 2014 hèt d Broadcom Dokumentation un Drybercode für dè SoC BCM21553 offè glait, mit dèm au èn freiè Grafikdryber für dè vowendete BCM2835 gmacht wörrè cha.[41] Selli isch nõch èm mit 10.000 US-$ dotyrtè Brogrammyrwettbewèrb im März 2014 von èm einzelnè Brogrammyrer voöffentlicht.worrè[42]

GPIO

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dè Raspberry Pi bûètet èn frei brogrammyrbari Schnittschtell (au bekannt als GPIO, General Purpose Input/Output), dô drübber LEDs, Sensorè, Displays un anderi Gräät agschtüèrèd wörrè könnè.[43] Es git 6 GPIO-Aaschlüsse, woby im Allgemeinè nu dè Aaschluss P1 bruucht wörd. D GPIO-Schnittschtell P1 bschtòt bi Model A un Model B uss 26 Pins, dèvò

  • 2 Pins è Spannig vo 5 Volt bereitschtellèd, abber au bruucht wörrè chönnèd, um dè Raspberry Pi mit Stròm z vosorgè,
  • 2 Pins è Spannig vo 3,3 Volt bereitschtellèd,
  • 1 Pin als Masse diènt,
  • 4 Pins, wo zuèkümpftig è anderi Belegig chriègè chönnted, derzit ebbèfalls mit Masse vobundè sin,
  • 17 Pins frei brogrammyrbar sin, wovò einigi Sonderfungtionè übbernää chönnèd:
    • 5 Pins als SPI-Schnittschtellè vowendet wörrè chönnè,
    • 2 Pins èn 1,8 kΩ-Pull-Up-Widderschtand (uff 3,3 V) hèn un als I²C-Schnittschtell vowendèt wörrè chönnè,
    • 2 Pins als UART-Schnittschtell vowendet wörrè chönnè.

Diè i dè Revision 2 dezuèchõènè GPIO-Schnittschtell P6 erlaubt èn Reset bzw. èn Start vom Raspberry Pi, nõchdèm er abbègfaarè worrè isch. Zu dè Stüèrung vo dè GPIOs exischtyrèd Bibliothekè für zaalrychi Brogrammyrsprõõchè. Au è Stüèrig durch è Terminal odder Webinterfaces isch möglich.[44]

CSI

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Für d dirèkti Aabindig von èrè Kamera isch è CSI (Camera Serial Interface) vorhandè. Diè sit Mai 2013 erhältlichi Kamera mit 5 MP wörd per CSI aagschtüèrèt.[45] Dè Fokus isch nit voänderbar un s Kameramodul vofüègt übber kei Mikrofon. D Kamera nûmmt Fotos mit èrè maximaalè Ufflösig vo 2592×1944, Videos in 640×480, 720p odder 1080p bi maximaal 30 Bilder pro Sekundè uff. Bi schlechtem Liècht entschtòt lycht Bildruuschè.[46]

Sit Oktobèr 2013 isch au d Variantè „PI NoIR“ ooni ybautem Infrarotfilter vofüègbar.[47]

Betrièbssischteem

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Èn Raspberry Pi als Desktoprechner mit RISC OS 5.

Für dè Raspberry Pi sin meereri Open-Source-Betrièbssischteem vofüègbar. So cha dè Käufer sèlbscht entscheidè, welles er inschtallyrè möcht. D Inschtallation bassyrt entwedder durch s Klonè von èm Image uff d SD-Kartè odder sit èm 3. Juni 2013 au mit dè eifacher z vowendendè Eigèentwicklig NOOBS-Installer (ängl. Abk. für New Out Of Box Software), dennè iri Dateiè nu uff d Kartè kopyrt wörrè müè.[48] Mit BerryBoot git s è ebbèso eifach z inschtallyrendè Bootloader, dè s möglich macht, meereri Betrièbssischteem uff einèrè Kartè barallel z inschtallyrè un z vowendè.[49] Sit Version 1.3 isch sell au mit NOOBS möglich.[50]

Linux-Sischteem

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Raspbian

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Diè empfollenè Linux-Dischtribution isch Raspbian, welli uff Debian basyrt.[51] Sell Betrièbssischteem basyrt uff èm Debian-7-Sischteem (Debian Wheezy) vo dè ARM-hard-float-Architegtur (armhf) mit Aabassigè am Befeelssatz für dè ARMv6-Brozèssor. Als grafischi Obberflächi wörd LXDE vorkonfiguryrt. Des öppè 3 GB großi Image cha uff SD-Kartè mit 4 GB odder mee übberdrait wörrè. Nõch èm Bootvorgang cha d Größi vo dè Raspbian-Partition uff diè komplètti SD-Kartè erwiterèt wörrè.

Anderi Linux-Sischteem

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Nebbè Raspbian wörd au èini für ARM-Brozèssorè kompilyrti Version vom Arch Linux sowiè ei Version vom Fedora – unter m Nammè Pidora – aabotè. Ebbèso git s Kali Linux, d Neuufflaag vo dè Security-Dischtribution BackTrack[52] un Bodhi Linux[53] für dè Raspberry Pi. OpenSUSE bûètet ebbèfalls lauffähigi Images[54] un mit èm openSUSE Build Service usserdèmm d Möglichkeit, eigeni Brogrammpaket z erschtellè un dõmit eigene openSUSE basyrti Dischtributionè z erschtellè.[55]

Mit Distributionè wiè OpenELEC, Raspbmc odder XBian, wo uff èm Media Center XBMC basyrèd, lòt sich dè Raspberry Pi als Mediacenter bruuchè. XBMC lòt sich au mit dè Fèrnbediènig vom Fèrnseher bruuchè.[56]

Witerhy wörd s Android-Sischteem uff dè Raspberry Pi portyrt. È lauffähigI Beta-Version isch als Download vofüègbar.[57]

Entgegè dè èrschtè Vomuètungè wörd d Linuxdischtribution Ubuntu nit uff èm Raspberry Pi z installyrè sy, well Ubuntu nu d ARMv7-Architegtur (Cortex-Familliè) unterschtützt,[58] dè Raspberry Pi degegè d ARMv6-Architegtur (ARM11-Familliè) vowendèt.[59]

Anderi Sischteem

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Nebbè dè voschidenè Linux-Dischtis lauft uff èm Raspberry Pi au è Entwicklerversion vom RISC OS 5[60] sowiè Blaan 9.[61] Au d BSD-Variantè FreeBSD un NetBSD sin uff dè Raspberry Pi bortyrt worrè.[62]

Obwoll Windows RT uff ARM-Brozèssorè lauffähig isch, isch es wòòrschinlich nit möglich, sell Bedrièbssischteem uff dè Raspberry Pi z übberdrägề, well Windows 8 mindeschtens è Gigabyte Arbètsschpycher bruucht, wo dè Raspberry Pi nit hèt.

Software

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Einigi Brogramm wörred für dè Raspberry Pi aabasst, um vo dè hardwarebeschlüünigtè Grafik durch d GPU z brofityrè. Dezuè zellt bsunders s Kodi.[63] Im Raamè vo dè Aabassig von XBMC a dè Raspberry Pi isch au èn eigèschtändigè Videoplayer mit GPU-Unterschtützig unter m Nammè OMXPlayer entwicklèt worrè.[64] Au s Spyl Minecraft git es in èrè spezièllè koschtèfreiè Version mit integryrter Brogrammyrschnittschtell.[65] D Bibliothekè Qt un NGL sin uff dè Raspberry Pi unter m Nammè „QtonPi“ bortyrt worrè.[66][67]

Sit Novembèr 2013 chriègt jeddè brivate Benutzer vom Raspberry Pi è koschtèloses Exemblaar vo dè Software Mathematica.[68]

Reaktionè

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Wegè m günschtigè Priis un dè gringè Leischtigsuffnaam eignet sich dè Raspberry Pi abgsää vo dè vorgsäènè Nutzig als Schuèlrechner bsunders als Stüèreinheit für Robotik-, Embeddedbrojèkt, Media Center, Thin Client odder Server.

Sit èm Vokauf vom Raspberry Pi brichtet vo allem technisch uusgrichteti Mediè regelmäßig übber neui Brojèkt mit èm Raspberry Pi. Raspberry Pi isch als Innovation vom Johr bim T3 Gadget Awards 2012 uuszeichnèt worrè.[69] Eben Upton, einè vo dè Entwickler vom Raspberry Pi, isch 2013 mit dè Silbermedaillè vo dè Royal Academy of Engineering uuszeichnèt worrè.[70]

Im Mai 2012 isch diè èrscht Uusgaab vo dè Community-Zitschrift MagPi voöffentlicht worrè.[71] S Heftle gryft alli Themè rund um dè Raspberry Pi uff. Sit Juni 2013 git s è änglischi un sit Auguscht 2013 diè dütschschprôchigi Zitschrift „Raspberry Pi Geek“ vom Medialinx Volaag.[72]

Nõch èm großè Erfolg vom Raspberry Pi sin etlichi äänlichi Einblatinècomputer uff dü Markt chò. Z nennè sin dõ bsunders s Cubieboard mit èrè schnellerè ARM-CPU un mee Arbètsschpycher für 49 US-Dollar[73] un des uff èm BeagleBoard basyrende BeagleBone Black vo CircuitCo mit èm schnèllèrè Brozèssor vo Texas Instruments un ènèrè größerè Aazaal a I/O-Schnittschtellè für 45 US-$.[74] Für diè alternatxvè Sischteem git es derzit keini voglychbarè großè Chèrn-Communitys.

Voglychbari Gräät

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Literadur

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Weblinggs

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
 Commons: Raspberry Pi – Sammlig vo Multimediadateie

Wikiversity: Kurs: Wie funktioniert eigentlich ein Computer – anhand eines Raspberry Pi — Kursmaterialie, Forschigsprojäkt und wüsseschaftlige Usdusch

Einzelnõchwys

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. ↑ Martin Belam: The Raspberry Pi: reviving the lost art of children’s computer programming. The Guardian, 29. Februar 2012
  2. ↑ Mehr als 3,5 Millionen Raspberry Pis verkauft. derstandard.at, 20. August 2014, abgruefen am 23. August 2014 (dütsch).
  3. ↑ Raspberrypi.org: About
  4. ↑ Raspberry Pi Foundation. Raspberry Pi Foundation, abgruefen am 2. Juli 2011.
  5. ↑ Farnell zeigt den Raspberry-Pi-Nachwuchs – elektroniknet.de. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (dütsch).
  6. ↑ Humphries, Matthew: Raspberry Pi selects a very clever logo. geek.com, abgruefen am 11. Oktober 2011: „[…] Raspberry Pi needed a logo, and decided to turn to the community to come up with ideas. […] 6 designs made the shortlist, and it took several days for the judges to finally decide on the winner. […] It was created by Paul Beech […] the raspberry is a 3D buckyball […]“
  7. ↑ RASPBERRY PI FOUNDATION :: OpenCharities. (Nicht mehr online verfügbar.) Archiviert vom Original am 5. Oktober 2013; abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).  Info: Der Archivlink wurde automatisch eingesetzt und noch nicht geprüft. Bitte prüfe Original- und Archivlink gemäß Anleitung und entferne dann diesen Hinweis.@1@2Vorlage:Webachiv/IABot/opencharities.org
  8. ↑ 1129409 – Raspberry Pi Foundation. Charity Commission for England and Wales, 6. Juni 2011, abgruefen am 20. November 2011: „The object of the charity is to further the advancement of education of adults and children, particularly in the field of computers, computer science and related subjects.“
  9. ↑ Electronics Weekly News – Embedded Systems – In depth: Raspberry Pi, the computer on a stick. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  10. ↑ 10,0 10,1 Wong, George: Build your own prototype Raspberry Pi minicomputer. ubergizmo, 24. Oktober 2011, abgruefen am 2. November 2011: „From an Atmel ATmega644 microcontroller that ran at 22.1MHz with 512K of SRAM that’s now been replaced by a 700 MHz ARM11 processor and 128/256 MB of SDRAM […] they’ve also decided to share the schematics and PCB layout of the 2006 Raspberry Pi computer.“
  11. ↑ Model B schematics – Raspberry Pi. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  12. ↑ Raspberry Pi $25 PC goes into alpha production – Chips – Geek.com. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  13. ↑ Raspberry Pi – Quake 3 demo – YouTube. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  14. ↑ Raspberry Pi video capabilities – YouTube. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  15. ↑ Made in the UK! The Raspberry Pi Foundation, 6. September 2012, abgruefen am 15. Oktober 2012 (änglisch).
  16. ↑ Upcoming board revision – Raspberry Pi. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  17. ↑ Raspberry Pi: Revision 2.0 kommt von Sony. heise.de, 7. September 2012, abgruefen am 21. September 2014.
  18. ↑ Model B now ships with 512 MB of RAM – Raspberry Pi. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (önglisch).
  19. ↑ Made in the UK! – Raspberry Pi. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  20. ↑ Raspberry Pi Modell B ab sofort mit 512 MB RAM
  21. ↑ Raspberry Pi: Doppelter Arbeitsspeicher bei gleichem Preis » t3n. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (dütsch).
  22. ↑ raspberrypi.org: 1.75 million sold so far – and 1 million made in the UK
  23. ↑ Camera board available for sale! – Raspberry Pi. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  24. ↑ Vgl. Pi NoIR – the first photo; Eben at GigaOM sowie Infrared camera – you asked us, so we’re making them! Archivlink (Memento vom 1. April 2014 im Internet Archive)
  25. ↑ http://www.golem.de/news/raspberry-pi-kleinrechner-weiter-geschrumpft-1404-105673.html (Abgruèfè am 8. April 2014)
  26. ↑ Golem.de – Compute Module ist lieferbar (Abgruèfè am 10. Juni 2014)
  27. ↑ Flashing the Compute Module eMMC Englisch (Abgruèfè am 10. Juni 2014)
  28. ↑ Eben Upton: Introducing Raspberry Pi Model B+. raspberrypi.org, 14. Juli 2014, abgruefen am 23. Juli 2014.
  29. ↑ Modell B+ getestet und im Detail erklärt – was ist neu, was ist besser? 23. Juli 2014, archiviert vom Original am 29. Juli 2014; abgruefen am 28. Juli 2014.
  30. ↑ Jörg Thoma: Der Raspberry Pi bekommt Hüte. golem.de, 2. August 2014, abgruefen am 5. August 2014.
  31. ↑ Raspberry Pi Model Specifications. raspberrypi.org, 2, archiviert vom Original am 24. September 2014; abgruefen am 19. September 2014.
  32. ↑ RPi Hardware. Abgruefen am 3. Februar 2013.
  33. ↑ 33,0 33,1 Power supply confirmed as 5V micro USB. Abgruefen am 20. November 2011.
  34. ↑ RISC OS on Raspberry Pi forum. Raspberry Pi, archiviert vom Original am 13. April 2012; abgruefen am 31. Januar 2012.
  35. ↑ Getting Plan 9 running on the Raspberry Pi. Abgruefen am 1. Dezember 2012: „Installing Plan 9 on the raspberry pi couldn't be much easier. Thanks to Richard Miller of 9fans, there's a ready-to-go image for the Raspberry Pi.“
  36. ↑ Jazelle – ARM. Archiviert vom Original am 29. März 2012; abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  37. ↑ Getting Started with Java SE Embedded on the Raspberry Pi. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  38. ↑ Auswirkungen auf die Garantie durch Übertaktung
  39. ↑ Introducing turbo mode: up to 50 % more performance for free – Raspberry Pi. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  40. ↑ New video features! MPEG-2 and VC-1 decode, H.264 encode, CEC support – Raspberry Pi. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  41. ↑ heise.de
  42. ↑ http://www.golem.de/news/raspberry-pi-open-source-grafiktreiber-ist-fertig-1403-105497.html (Abgruèfè am 8. April 2014)
  43. ↑ Raspberry Pi: 32 Zeichen Hitachi HD44780 Display. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (dütsch).
  44. ↑ Raspberry Pi-Wiki: Rpi Low-level peripherals
  45. ↑ Camera module – ModMyPi! (Nicht mehr online verfügbar.) ModMyPi, 25. Mai 2013, archiviert vom Original am 20. Oktober 2013; abgruefen am 25. Mai 2013 (änglisch).  Info: Der Archivlink wurde automatisch eingesetzt und noch nicht geprüft. Bitte prüfe Original- und Archivlink gemäß Anleitung und entferne dann diesen Hinweis.@1@2Vorlage:Webachiv/IABot/www.modmypi.com
  46. ↑ Maik Schmidt, c’t Hardware Hacks, S. 24–29.
  47. ↑ Pi NoIR, the infrared camera:now avalible! raspberrypi, 29. September 2013, abgruefen am 6. Februar 2014 (änglisch).
  48. ↑ Raspberry Pi: NOOBS erleichtert die Installation – heise open. Archiviert vom Original am 5. Oktober 2013; abgruefen am 1. Oktober 2013 (dütsch).
  49. ↑ BerryBoot v2.0 – bootloader / universal operating system installer. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  50. ↑ Pro-Linux.de: NOOBS 1.3 mit neuen Funktionen erschienen
  51. ↑ Downloads – Raspberry Pi. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  52. ↑ Security-Linux Kali tritt Nachfolge von BackTrack an – heise Security. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (dütsch).
  53. ↑ Bodhi Linux. Archiviert vom Original am 2. Oktober 2013; abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  54. ↑ openSUSE News. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  55. ↑ openSUSE Lizards. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  56. ↑ Raspberry Pi – XBMC. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  57. ↑ Android Pi Wiki. Archiviert vom Original am 4. Oktober 2013; abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  58. ↑ ARM – Ubuntu Wiki. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  59. ↑ RPi Distributions – eLinux.org. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  60. ↑ Holwerda, Thom: Raspberry Pi To Embrace RISC OS. In: OSNews. 31. Oktober 2011, abgruefen am 1. November 2011: „At the RISC OS London show, Theo Markettos, postdoctoral researcher in the University of Cambridge Computer Laboratory talked about RISC OS on the Pi.“
  61. ↑ Getting Plan 9 running on the Raspberry Pi – The Bendyworks Blog – Bendyworks – Ruby on Rails, iOS, & Clojure Consultants – Madison, WI. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  62. ↑ BSD – Raspberry Pi. Archiviert vom Original am 4. Oktober 2013; abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  63. ↑ XBMC running on Raspberry Pi. Raspberry Pi Foundation, abgruefen am 21. Januar 2012.
  64. ↑ huceke/omxplayer · GitHub. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  65. ↑ Minecraft: Pi Edition – Minecraft: Pi Edition updates and downloads. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  66. ↑ piNGL (NCCA Graphics Library) for Raspberry pi. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  67. ↑ Category:QtonPi – Qt Wiki – Qt Project. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  68. ↑ Raspberry Pi now includes Mathematica and Wolfram Language for free
  69. ↑ T3.com: T3 Gadget Awards 2012: Winners in pictures Archivlink (Memento vom 16. Septämber 2014 im Internet Archive)
  70. ↑ Pro-linux.de: Royal Academy of Engineering zeichnet RPi-Entwickler Upton aus (2. Juli 2013)
  71. ↑ The MagPi: a Raspberry Pi community magazine – Raspberry Pi. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  72. ↑ Medialinx startet »Raspberry Pi Geek«-Magazin – Pro-Linux. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (dütsch).
  73. ↑ Cubieboard | A series of open ARM miniPC. Abgruefen am 1. Oktober 2013 (änglisch).
  74. ↑ ARM-Board „BeagleBone Black“ will Raspberry Konkurrenz machen – heise open. Archiviert vom Original am 4. Oktober 2013; abgruefen am 1. Oktober 2013 (dütsch).
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Raspberry_Pi“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.
Vun "https://als.wikipedia.org/w/index.php?title=Raspberry_Pi&oldid=1041662"