S Integumänt in dr Zoologii
Dä Artikel behandlet s Integumänt bi Dier. Zum Integumänt bi Pflanze lueg doo. |
S Integumänt (lat. integumentum „Decki“, „Umschlag“, „üsseri Hut“) bezäichnet in dr Zoologii dr üsseri Körperumschlag bi alle Gwääbdier, wo sich vo allem übrige Gwääb underschäidet. Dr Usdruck wird im Bezug uf d Funkzioon und nid uf d Anatomii brucht.
D Funkzione
[ändere | Quälltäxt bearbeite]In dr Grundfunkzion muess en Integumänt zwäi Funkzione erfülle, wo gegesätzligi Aaforderige stelle. Uf dr äinte Site muess es dr Organismus gege Iiflüss vo Dusse wie z. B. mechanischi Belastige und en ungsunds chemischs Miliöö biete (Homöostase), uf dr andere Site muess es dr Kontakt vom Organismus mit dr Ussewält zueloo. E Hufe Grubbe vo Organisme häi für das konwergänt zuenander e stabile mechanische Usseumschlag entwigglet, wo in em Sinnesorgan und Drüese mit de verschiidenste Funkzion stecke. Es git e Hufe Grubbe vo Organisme wo au dr Gasusdusch (s Schnuufe) über s Integumänt funkzioniert. Die Organisme häi e Körperoberflechi, wo immer füecht isch. Dr Suurstoff diffundiert us dr Luft dur die füechti Oberflechi vom Körper in s Innere iine und gliichzitig diffundiert Choolestoffdioxid vo inne noch usse. D Arthropode häi für das bsundrigi Organ entwigglet, d Tracheä, wo s Integumänt ins Körperinnere iineglitzt isch.
Zuesätzlig zu dene Grundfunkzione het s Integumänt bi vile Grubbe vo Organisme e Hufe Sonderfunkzione. Farbmuster und anderi Sonderbildige vo dr Hut vo de Wirbeldier diene z. B. as Signal zur soziale Kommunikazion (z. B. zum Dier vom andere Gschlächt finde). Bin e Hufe Dierarte isch s Integumänt zum Schutz vor Find wien e Panzer versterkt (bi Wirbeldier: Osteoderm), es cha vorchoo ass au Aahängsel wie Giftdrüese, Dorne und Stachle vorchömme. Au Schuppe, Hoor und Fäädere si Sonderbildige vom Integumänt und häi die verschidnigste Funkzione.
Funkzione vom Integumänt wie z. B. bi dr Immunabweer und im Hormonsüsteem het mä erst vor e baar Joor afo besser erforsche.
Anatomii
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Anatomisch bestöön Integumänt je noch de Grubbe vo Organisme us e Hufe Tüpe vo Gwääb, wo die underschidligste Forme, Härkumft und Komplexidäät häi. Die äifachsti Form isch en Umschlag us ere äischichtige, differenzierte Zälllaag. Dä bezäichnet mä mäistens as Epidermis. En Epidermis isch e Sonderfall vom ene Deckgwääb oder Epithel. Si chunnt scho bi ursprünglige Gwääbdier mit nume zwäi Käimbletter (Diploblaste) wie z. B. de Nesseldier vor. S Integumänt waggst do us em üssere Käimblatt oder Ektoderm uuse. Bin e Hufe Organisme, wo anatomisch komplexer si wie z. B. d Wirbeldier, het au s Mesoderm e Rolle bi dr Bildig vom Integumänt.
S Integumänt vo de Vertebrate, wo au dr Mensch drzueghöört, wird as Hut bezäichnet. Es bestoot us Bindgwääb (Dermis), dr Oberhut (Epidermis) und de Hutaahanggebild. E wichdige Bestanddäil si d Faasere vom Strukturprotein Keratin.
S Integumänt vo de Arthropode bildet e seer komplex ufbauts Exoskelett, und wird vo dr Epidermis gege usse abgschäidet. Näben e Hufe Protein isch s stickstoffhaltige Polysaccharid Chitin äine vo de Hauptbestanddäil.
Litratuur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Hynek Burda: Allgemeine Zoologie. Eugen Ulmer, Stuttgart 2005, ISBN 3-8252-2690-5, S. 155
- C. M. Chuong, B. J. Nickoloff, P. M. Elias, L. A. Goldsmith, E. Macher, P. A. Maderson, J. P. Sundberg, H. Tagami, P. M. Plonka, K. Thestrup-Pederson, B. A. Bernard, SchröJ. M. der, P. Dotto, C. M. Chang, M. L. Williams, K. R. Feingold, L. E. King, A. M. Kligman, J. L. Rees, E. Christophers: What is the 'true' function of skin? In: Experimental Dermatology, 2002; 11: 159-187. doi:10.1034/j.1600-0625.2002.00112.x
- Harvey B. Lillywhite: Water relations of tetrapod integument. In: Journal of Experimental Biology. 209, 2006 S. 202-226. doi:10.1242/jeb.02007
- Rene Fester Kratz; Donna Rae Siegfried. Biologie für Dummies. Gasaustausch über das Integument, S. 268f. Weinheim 2011
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Integument_(Zoologie)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |