Zum Inhalt springen

Gugler

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dä Artikel behandlet die middelalterligi Söldnerdrubbe vo de Gugler. Für anderi Bedütige vom Begriff lueg doo.

D Gugler, mänggisch au Gügler, si änglischi und französischi Ritter gsi, wo im Hundertjöörige Chrieg as Söldner kämpft und sich in Zite vo Waffestillständ zu Bande zämmegrottet häi. Si si denn vor allem dur Frankriich zooge und häi d Lüt terrorisiert und usgraubt. Iir Kennzäiche si iiri Helm in dr Form von ere Kalotte gsi. Iire Naame chunnt woorschinlig vo middelhoochdütsch gugel(e) „Kabuze“ us latiinisch cuculla.

e Gugle, wie si im Middelalter z Dütschland dräit worde isch (us Meyers Konversationslexikon, 4. Uflaag, (1885–90))

In de 1360er Joor häi d Gugler im Elsass und in Lothringe iir Unwääse driibe, bis dass dr Johann vo Lothringe si bi Neuville und dr Wenzel vo Luxeburg si bi Diedehoofe gschlaage häi. Denn het dr Herzog vo Brabant dr Räst usenanderdriibe.[1] Aber im Joor 1375 si Zääduusigi vo Gugler under em Kommando vom Enguerrand VII. de Coucy dur s Elsass über Waldshuet in s Schwizer Middelland zoge. Si si vo de Bärner im Guglerchrieg in meerere Gfächt gschlaage und us em Gebiet vo dr Schwiz verdriibe worde.

d Erinnerig an d Gugler

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Im kollektive Bewusstsii si d Gugler im Bärner Middelland immer no bresänt: z Ins git s immer no e Fäld, wo Gugelacker häisst, und z Fraubrunne, wo d Bärner die entschäidendi Schlacht gwunne häi, stöön zwäi Gedänkstäi.[2] Au dr Luzärner Hirsmändig goot uf d Guglerzit zrugg: Noch dr Schlacht bi Buttisholz häige d Äntlebuecher em letschte Gugler d Uniform abzooge und im d Naase abgschnitte. D Naase häige si uf Ängland zruggschiggt und sich versproche, ass si jedes Joor an dä Daag wurde dänke. As Hirsmändig isch das dr eltischt Luzärner Fasnachtsbruuch. Am Andi vom 19. Joorhundert isch er aber verschwunde und erst in de 1990er Joor widerbeläbt worde.[3]

  1. Wolfgang Menzel: Geschichte der Deutschen, Zwäite Band, 1855, S. 205.
  2. Georges Andrey: Schweizer Geschichte für Dummies, John Wiley & Sons, 2009, S. 101
  3. Die Geschichte des Hirsmändigs uf hirsmaendig.ch, abgrüeft am 20. Februar 2016
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Gugler“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.