Monsun
Dr Monsun (vo arabisch موسم mausim ‚Jooreszit‘) isch e groossrüümigi Luftzirkulazioon vo dr undere Troposfääre im Gebiet vo de Troope und Subtroope im Iiflussberiich vo de Passatwind. S Hauptmerkmol vom ene Monsun si d Monsunwind, wo d Richdig von ene seer stabil isch, und dass sich die hüfigsti Windrichtig im Lauf vom ene Joor zwäimol umcheert.
D Monsunwind und au dr Monsun as sonige wärde hauptsächlig dur d Wanderig vom Zenitstand vo dr Sunne zwüsche de Wändikräis, de underschiidlige Erwermigs- und Abchüeligsäigeschafte vo verschidnige Ooberflechene vo dr Ärde und dr Windablänkig wäge dr Coriolischraft verursacht.
Am sterkste usbrägt isch dr Monsun im Ruum vom Indische Ozeans, vor allem in Bezug uf e indisch, aber au uf e nordaustralisch und ostafrikanisch Monsun.
Dr Monsun het vor allem wäge dr hooche Luftfüechtikäit, wo d Monsunwind im Summer mit sich füere, e starke Iifluss uf s summerfüechte Klima in de Regione, wo von em betroffe si. Mä bezäichnet das doorum au as Monsunklima. Mäistens isch es mit eme usbrägte Monsunrääge und eme Monsunwald verbunde. Us däm seer starke Iifluss uf e Naturruum läitet sich die hoochi wirtschaftligi und au kulturgschichtligi Bedütig vor allem vom indische Monsun ab.
Litratuur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- G. Borchert: Klimageographie in Stichworten. (Hirts Stichwortbücher) Berlin 1993, ISBN 3443031056
- S. P. Chromov: Die geographische Verbreitung der Monsune. Peterm. Geogr. Mitt. 1957, S. 234–237.
- C. Ramage: Monsoon Meteorology. International Geophysic Series, vol. 15. Academic Press, San Diego, CA 1971
- A. Goudie: Physische Geographie: eine Einführung. (4. Aufl.). Heidelberg 2002, ISBN 3860251597
- E. Heyer: Der Monsunbegriff. Geographische Berichte. Bd.13, S. 218–227. 1958
- H. Malberg: Meteorologie und Klimatologie. Eine Einführung. (4., aktualisierte u. erweiterte Aufl.). New York 2002, ISBN 3540627847
- W. Weischet: Einführung in die Allgemeine Klimatologie. (6., überarb. Aufl.) Borntraeger, Berlin 2002, ISBN 3443071236
- J. R. Holton et. al.: Encyplopedia of Atmospheric Sciences. San Diego, London 2002, Academic Press, ISBN 0122270908
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Beschriibige vo regionale Monsun (änglisch)
- Monsun in Myanmar (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)
- Monsun in Thailand
- Dokumentazioon „Jeder Wind hat seine Reise“ über die arabischi Dhau-Seegelschifffaart
- IPCC 2001 (engl.): Monsoons, Monsoons and Teleconnections
- Zusammenhang zwischen Gebirgsbildung und Monsun
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Monsun“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |