Sarasene
Sarasene is ’n naam wat Christelike skrywers in die Middeleeue gebruik het vir hoofsaaklik Arabiese Moslems, maar ook Turke of ander Moslems.
Die betekenis van die term het deur die geskiedenis verander. In die vroeë eeue van die Christelike tydperk het Griekse en Latynse skrywers die term gebruik om te verwys na die mense wat in die woestyngebiede in en naby die Romeinse provinsie Arabia Petraea gewoon het, asook in die woestyngebied van die Arabiese Skiereiland.[1][2][3] In die Middeleeue is die term in Europa vereenselwig met die stamme van Arabië.[4] Die oudste bekende bron wat "Sarasene" noem in verband met Islam dateer van die 7de eeu. Dit is gevind in Doctrina Jacobi, ’n kommentaarstuk oor verowerings deur Moslems in die Levant.[5]
Teen die 12de eeu het die term in Latynse geskrifte sinoniem met "Moslem" geword. So ’n uitbreiding van die betekenis van die term het eeue vroeër reeds begin onder die Bisantynse Grieke, soos gesien kan word in dokumente van die 8ste eeu.[1][6][7] Tot met die 16de eeu is "Sarasene" in Westerse tale algemeen gebruik om na Moslemse Arabiere te verwys; die terme "Moslem" en "Islam" is nie eintlik gebruik nie, met enkele uitsonderings na.[8] Die term het geleidelik in onbruik verval ná die ontdekkingseeu.
Vroeë gebruik
[wysig | wysig bron]Die Latynse term Saraceni is van onbekende oorsprong. In Ptolemeus se 2de-eeuse werk Geografie beskryf hy Sarakēnḗ (Grieks: Σαρακηνή) as ’n streek op die noordelike Sinaiskiereiland.[2][3] Hy maak ook melding van mense wat hy die Sarakēnoí (Grieks: οἱ Σαρακηνοί) noem wat op die noordwestelike Arabiese Skiereiland (naby Sinai) gewoon het.[2][3] Eusebius vertel in sy Kerkgeskiedenis dat pous Dionisius van Alexandrië Sarasene in ’n brief noem terwyl hy die vervolging van Christene deur die Romeinse keiser Decius beskryf: "Baie is in die Arabiese berg deur die barbaarse 'sarkenoi' as slawe geneem."[2][3]
Teenpous Hippolitus noem drie verskillende volke in Arabië in die eerste helfte van die 3de eeu: die Taeni, Saraceni en Arabes.[2][3] Dié Sarasene, wat in Noord-Hejaz gewoon het, is beskryf as mense met ’n sekere militêre vermoë wat teenstanders van die Romeinse Ryk was en wat die Romeine as "barbare" geklassifiseer het.[2][3]
Middeleeuse gebruik
[wysig | wysig bron]
Teen die vroeë 5de eeu het Christelike skrywers die Sarasene met Arabiere begin vereenselwig. Hulle is in sommige Joodse, Christelike en Islamitiese denkrigtings verbind met afstammelinge van Abraham se oudste seun, Ismael. Die geskrifte van Hieronimus van Stridon (oorl. 420) is die vroegste bekende weergawe van die bewering dat die Ismaeliete verkies het om Sarasene genoem te word om te kan identifiseer met Abraham se "vrygebore" vrou, Sarah, in plaas van as Hagarene, wat klem sou gelê het op hulle verwantskap aan Abraham se slavin Hagar.[9] Dié bewering was gewild in die Middeleeue, maar verwys waarskynlik eerder na wat Paulus in die Nuwe Testamentiese brief aan die Galasiërs[10] sê as na historiese data. Die naam Sarasene is nie deur die mense gebruik na wie dit verwys het nie, maar is deur Grieks-Romeinse skrywers vir hulle gebruik gebaseer op Griekse plekname.[2][3]
Namate die Middeleeue gevorder het, het die betekenis van die term in die Latynse Weste verander, maar die konnotasie was steeds negatief – dit is verbind met teenstanders van die Christendom, en die presiese definisie daarvan was onduidelik.[11] In ’n 8ste-eeuse twisgeskrif kritiseer Johannes van Damaskus die Sarasene as die volgelinge van ’n vals profeet en "voorlopers van die antichris".[12]
Teen die 12de eeu het Middeleeuse Europeërs die term "Sarasene" as beide ’n etniese en godsdienstige aanduider gebruik.[1][13] In sommige Middeleeuse geskrifte is Sarasene verbind met Moslems in die algemeen en beskryf as donkervellig, terwyl Christene ligter velle gehad het. ’n Voorbeeld is in The king of Tars, ’n Middeleeuse romanse.[14][15][16] In Die lied van Roland, ’n Oudfranse 11de-eeuse heldedig, word na die swart velle van die Sarasene verwys as hulle enigste eksotiese eienskap.[17]
Die term is tot in die 18de eeu algemeen in die Weste gebruik vir Moslems. Die ontdekkingseeu het daartoe gelei dat dit in onbruik verval het en daar is toe na Moslems as "Mohammedane" verwys.
In die Wiltshiredialek van Engels is die term eindelik uitgebrei om na enigiets of enigiemand nie-Christelik te verwys. Daarvan is die term "saraseenklip" afgelei wat verwys na die soort klip wat die bouers van Stonehenge gebruik het[18] – lank voor Islam.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Daniel 1979, p. 53.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Retsö 2003, p. 505.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Retsö 2003, p. 506.
- ↑ Redakteurs van Encyclopaedia Britannica (2012). "Saracen". Britannica Concise Encyclopedia. Cambridge University Press. Geargiveer 18 Desember 2007 op Wayback Machine
- ↑ Déroche, Vincent; Dagron, Gilbert (1991). Doctrina Jacobi nuper Baptizati, "Juifs et chrétiens dans l'Orient du VIIe siècle" (Griekse teks met Franse vertaling uitg.). pp. 17–248.; Kirby, Peter. "External references to Islam". External References to Islam. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 April 2006. Besoek op 7 Junie 2021.
- ↑ Kahf 1999, p. 181.
- ↑ Retsö 2003, p. 96.
- ↑ Tolan, John V. (6 Julie 2002). Saracens: Islam in the Medieval European Imagination. Columbia University Press. p. 15. ISBN 978-0-231-50646-5.
- ↑ Rubenstein, Jay (1 November 2011). Armies of Heaven: The First Crusade and the Quest for Apocalypse. Basic Books. p. 121. ISBN 978-0-465-01929-8.
- ↑ Galasiërs 4:21-24
- ↑ Daniel 1979, p. 246.
- ↑ Damascene, John (28 April 2012). "The Fount of Knowledge" (PDF). Gotiska Ärkestiftet av de Sanna ortodoxt kristna. Vertaal deur Warwick, G. N. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 26 September 2013. Besoek op 30 April 2018.
- ↑ Heng 2012, p. 334.
- ↑ Heng 2012, p. 231.
- ↑ Heng 2012, p. 422.
- ↑ "The King of Tars". The Crusades Project. University of Rochester. 28 April 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Julie 2015. Besoek op 30 April 2018.
- ↑ Kahf 1999, p. 31.
- ↑ Bruce Bedlam The stones of Stonehenge Geargiveer 30 Oktober 2022 op Wayback Machine
Bibliografie
[wysig | wysig bron]- Daniel, Norman (1979). The Arabs and Mediaeval Europe. Longman. p. 385. ISBN 0-582-78088-8. JSTOR 43628523.
- Heng, Geraldine (19 Junie 2012). Empire of Magic: Medieval Romance and the Politics of Cultural Fantasy. Columbia University Press. p. 536. ISBN 978-0-231-12527-7. JSTOR 10.7312/heng12526.
- Kahf, Mohja (1999). Western Representations of the Muslim Women: From Termagant to Odalisque. University of Texas Press. p. 207. ISBN 978-0-292-74337-3.
- Retsö, Jan (4 Julie 2003). The Arabs in Antiquity: Their History from the Assyrians to the Umayyads. Routledge. p. 704. ISBN 978-0-7007-1679-1.
Skakels
[wysig | wysig bron]Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
