Brulsand

Rooi en wit sandduine van die Kalahari (hoewel nie by die betrokke plek afgeneem nie).

Brulsand is 'n merkwaardige natuurverskynsel wat op die suidelike hellings op die suidelike duine van die Witsand-natuurreservaat aangetref word. 'n "Brul"-geluid kan op warm, winderige dae ver gehoor word as iemand oor die gladde sandkorrels stap.

Verskeie kenners het al navorsing gedoen om vas te stel wat die gebrul veroorsaak wat tot 400 m ver gehoor kan word. Die unieke tekstuur van die sand en die helling van die duine veroorsaak dat baie sand in beweging kom by die geringste roering daarin. Wrywing wat dan ontstaan, lei waarskynlik tot die brulgeluid. Slegs as die atmosfeer en die sand droog is, in die somermaande (September tot April) en gewoonlik teen sonsondergang is die geluid waarneembaar. Met erge koue of in reënweer word die gebrul nie gehoor nie.

Sodra die sandkorrels deur die werking van die windkragte gelyk en glad geskuur is, is die raakvlakke tussen die korrels groot en is die wrywing ook groter. Hierdie korrels kom dan tot trilling wat in die duin uitkring. Selfs 'n sterk droë wind in die duine kan snags 'n spookagtige geluid veroorsaak.

Bibliografie

• Bezuidenhout, Maja en Dawie Verwey: Daar waar die duine terugpraat. Wegbreek, Februarie-Maart 2005.
• Du Plessis, D.: Die geheim van die Brulsand. Die Huisgenoot, 19 Januarie 1968.
• Richard, John: Roaring sands. The Motorist, Mei 1969.
• Van der Walt, C.J.F.: Brulsand uit laboratorium. Die Huisgenoot, 19 April 1968.