De brieve van Jakobus

Den brieve van Jakobus is een Biebelboek uut 't Nieuwe Testamant. Ieronger wor 't ele boek in 't Zeêuws weer'egeve:

Hoôfstuk 1. Geloôf en standvastig’eid

1 Van Jakobus, dienstknecht van God en van den Eêre jezus Christus. An de twelf stammen die a over de waereld verstroôid bin. Ik groete julder! 2 Julder motte stik blieë weze, broers en zusters, a je mie aolderlei beproeviengen te maeken kriege. 3 Want julder wete ‘t: a je geloôf op de proef esteld wordt, dan wor je daè standvastig van. 4 A die standvastig’eid uut je doen en laeten bliekt, zu je volmaèkt en gaef weze, d’r za niks an je mankere. 5 Is t’r eên van julder die a nie genoeg inzicht ei? Dan mò je ‘t an God vraege en um za je inzicht geve. Wan God geef an iedereên, zonder voorwaerden en zonder a t’n verwieten maèkt. 6 Je mò ‘t vraege vol vertrouwen, zonder a je twufelt. Wan eên die a twufelt is net as een golve in de zeê, die a deur de wind hissendeweer bewoge wordt. 7-8 Eên die a zò besluteloôs en zò onberekenbaer is bie aol dat a t’n doet, die mò nie dienke da t’n wat van den Eêr za kriege. 9 Een eênvoudige gelôvigen zou groôs motte weze op z’n grôte waerde, 10 en eên die a rieke is, op z’n eênvoud. Wan ie za vergae as een blomme in de weie. 11 A de zunne gae brande en ’t gos wor bruun van de eêtte, dan vaol de blomme uut, en ‘t moôie is t’r of. Zò za ’t ok gae mie de rieken, twint a t’n volop mie z’n zaken doende is. 12 De mens die a overènde bluuft a t’n op de proef’esteld wor is goed of. Wan die a dat deurstaèt, die krieg as belônieng ’t leven, dat a God ei beloofd an iedereên die a van um oudt. 13 Eên die a in verleidieng ebrocht wordt, die mò nie zegge: ‘Ik worre deur God in verleidieng ebrocht.’ Wan God brieng gin mens in verleidieng, liek a t’n zelf ok nie deur slechtig’eid in verleidieng ebrocht kan worre. 14 A den eên of den aren in verleidieng ebrocht wor dan is dat aoltied deur z’n eigen begeerte, die a t’n lokt en meetrokt. 15 A die begeerte dan bevrucht is, dan baer ze zonde; en a de zonde volgroeid is, dan baer die de doôd. 16 M’n lieve broers en zusters, dienk t’r om, eé: 17 aol dat a je kriegt en dat a goed en volmaèkt is, kom van boven, van de Vaoder van de lichten an den emel. Bie um is t’r gin verduusterienge te zien, of wat voe veranderienge dan ok. 18 Ie wou ôns deur ’t bekend maeken van de waer’eid ’t leven geve, om ôns zògezeid de eêsteliengen te maeken in z’n scheppieng. Gelôve en doeë 19 Lieve broers en zusters, je mò goed ont’ouwe: ieder mens mò vlug weze om te luusteren, mae bedachtzaem a t’n wat wil zegge, en ie mò ok nie gauw kwaed worre. 20 Wan a een mens kwaèd wor, dan lever dat niks op dat a rechtvaerdig is in God z’n ôgen. 21 Daèrom mò je angenaem in den omgang weze en op’ouwe mie j’n eigen te misdraegen en aolderlei slechtig’eid uut te aelen. Zò mò je de booschap van God, daè a je deur ered kan worre, ter arte neme. 22 Mae pas op, eé: ‘t is nie genoeg om zòmae te luusteren, je mò ok doeë wat a j’ ehôren eit. 23 Wan a je de booschap oôrt zonder a je d’r wat mie doet, dan bin je net as eên die a z’n eigen in de spiegel bekiekt: 24 ie zie z’n eigen, mae zògauw as a t’n wiglopt is t’n wee glad vergete oe a t’n d’r uutzag. 25 Mae die a de volmaèkte wet die a vrie maèkt voe ôgen ouwt, - en die a dat bluuf doeë, nie as eên die a wat oôrt en ’t zô wee vergeet, mae as eên die a t’r naè leeft - die za gelukkig worre: juust om a t’n dat doet. 26 A je dienkt da je God dient, mae je bin je tonge nie de baes, dan zit je d’r glad nessen, en aol je godsdienstig’eid is niks waerd. 27 Voe God, de Vaoder, is dít de echte, waere godsdienst: je mò weduwen en wêzen elpe in uldere noôd, en zurg da je nie besmet raèkt deur de waereld.

Hoôfstuk 2

1 Broers en zusters, a je geloôft in Jezus Christus, ônzen Eêre in aol z’n glorie, dan mag je de mensen nie op d’r uterlik beoordêle. 2 Je mò j’n eigen ‘s voorstelle da julder bie mekare bin, en d’r komme twì mensen binnen, den ênen mie moôi goed en gouwe riengen an, en den aren mie vodden an z’n lief. 3 A je dan den eêsten mie vee vertoôn ontvangt en je zei tegen z’n: ‘Gae ier mae zitte, da’s een moôi pleksje,’ twint a je tegen den twìden zei: ‘Bluuf daè mae stae, of gae mae op de grond zitte bie ’t voetebanksje,’ 4 maèk je dan gin onderscheid op een verkeêrde maniere, en oordeêl je nie op verkeêrde gronden? 5 Oôr es ier, m’n lieve broers en zusters: ei God noe net nie ulder uut’ekoze die a in de ôgen van de mensen erm bin, om rieke te worren deur ’t geloôf en ’t konikriek te erven? ‘t Koninkriek dat a t’n beloofd eit an de mensen die a van z’n ouwe? 6 Julder kieke neer op erme mensen. Mae ’t bin toch de riekelui die a julder onderdrukke en voe de rechter slepe? 7 Ulder maeke toch de goeie naem die a over julder uut’esproken is te schande? 8 Mae a julder j’n eigen an ‘t koniklike gebod ouwe, liek a dat in de Schrift staèt: ‘Ouw van are mensen net zòvee as a je van j’n eigen oudt,’ dan doe je liek a ’t oôrt. 9 Mae a je op de butenkant van een mens ofgaèt, dan begae je een zonde en dan wies de wet je as schuldig an. 10 Die a z’n eigen an aolle geboden oudt, op eên nae, die is net zò erg as eên die a z’n eigen an gineên gebod oudt. 11 Wan die a ezeid ei: ‘Begae gin overspel,’ die ei ok ezeid: ‘Begae gin moord.’ Dus a je dan gin overspel begaèt mae je begae wè een moord, dan ouw je j’n eigen toch nie an de wet. 12 Aol dat a je zeit en aol dat a je doet, mò overeênkomme mie de wet die a vriemaèkt. 13 ’t Oôrdeêl za nie barm’artig weze over eên die a zelf ok nie barm’artig was; mae de barm’artig’eid die win ‘t van ’t oôrdeêl. 14 Broers en zusters, wat schiet je d’r mie op om te zeggen da je geloôft, a je d’r nie naè leeft? Zou dat geloôf je soms kunne redde? 15 A broers of zusters nae gin goed è en ze è iederen dag oenger, 16 en eên van julder zei dan: ‘ ’t Beste eé! Kleê j’n eigen mae werm an, en eet mae lekker!’- zonder a je geeft wat a ze nôdig è, - dan ael dat toch niks uut? 17 Mie ’t geloôf is ‘t net eênder: a ’t nie uut je doen en laeten bliekt, dan is ’t doôd. 18 Mae noe zei t’r eên: ‘Den ênen die geloôft, en den aren die doet.’ Laèt mien dan mae ’s zieë da je kan gelôve zonder a je wat doet. Ik za ik laète zieë da ‘k gelôve deur wat a ‘k doeë. 19 Jie geloôf da t’r mae eên God is? Daè doe je goed an. Mae de duvelse geêsten gelôve dat ok en die bin stik benauwd! 20 Joe onverstand! Wil je ’t bewies è da geloôf zonder a je wat doet, niks waerd is? 21 Wier ônze vaoder Abraham nie rechtvaerdig evonde deur wat a t’n dee toen a t’n z’n zeune Isaak op ’t altaer lei? 22 Je zie wè da gelôve en doeë daè saemen gae en da ’t geloôf pas volmaèkt wor deur wat a je doet. 23 Zò gebeurden wat a t’r in de Schrift staèt: ‘Abraham vertrouwden op God, en daèrom wier t’n rechtvaerdig evonde.’ Ie wor zelfs de vriend van God enoemd. 24 Je zie dus da een mens rechtvaerdig evonde wor deur wat a t’n doet, en nie alleênig mae om wat a t’n geloôft. 25 Wier ok nie van Rachab, eé, dien oere, ezeid da ze rechtvaerdig was toen a ze die spionnen binnenliet en ze langs een are kant wee wig liet gae? 26 Liek a ’t lief doôd is zonder de ziel, zò is ’t geloôf ok doôd a je d’r niks mie doet.

Hoôfstuk 3

1 Broers en zusters, julder motte aol gin lêraers wille weze. Wan je wete toch da ôns die a lêraer bin, strenger beoôrdeêld zulle worre. 2 En oe dikkels doe me aol nie strukele! De mens die a noôit strukelt a t’n wat zeit, die kan z’n eigen volmaèkt noeme, die kan zelfs eêl z’n lief in toôm ouwe. 3 Bie paerden doe me een bit in om ze te laète luusteren, en dan menne me ‘t êle lief. 4 En kiek es naè elê grôte schepen, a worre ze op’ejoge deur een arde wind, toch krieg de stuurman ze mie een klein roertje de kant op die a t’n wil. 5 Mie je tonge is ’t net eênder, da ‘s ok mae een klein stiksje van je lief, mae wat kan t’n vee praats è! En gaè mae ‘s nae oe a t’r van een klein vlammetje een grôte bosbrand kan komme. 6 Ônze tonge, da ’s ok zò’n vlamme: een wèreld van ongerechtig’eid, die a eêl ôns lief in brand steekt. Wan ie besmet eêl ôns lief, en ie steekt ’t êle leven an, mie vier uut d’ elle. 7 De mens ei aolle soorten van beêsten kunne temme, of a ze noe lôpe of vliege, krupe of zwemme. 8 Mae d’r is gin mens die a z’n tonge kan temme, dat onberekenbaere kwaed, vol fenienig vergif. 9 Mie ônze tonge zegene me ônzen Eêr en Vaoder en me vervloeke d’r de mensen mie die a God naê z’n eigen beeld eschaepen ei. 10 Uut eên en dezelfde mond klienkt zegen en vervloekieng. Da kan toch nie goed weze, eé, broers en zusters? 11 Een welle die geef toch ok gin zoet en gin brak waeter tegelieke? 12 Komme d’r an een viegeboôm olieven, of komme d’r viegen an een wieger? En net eênder geef een brakke welle gin zoet waeter. 13 Wien van julder kan t’r wies en verstandig enoemd worre? Dan mò t’n dat laète blieke deur fesoenlik te leven en deur wieze zachtmoedig’eid. 14 Mae a je j’n eigen laèt menne deur jaloersig’eid en eigen poke’s gezond’eid, dan mò je nie zò ôge van de toren blaeze; wan aol dat a je zeit is toch gin waer.15 Zukke wies’eid kom nie van boven, die is waerelds, nie geêstelik, om nie te zeggen duvels. 16 Daè a jaloersig’eid en zelfzuchtig’eid de baes spele, daè is ’t een zootje en daè kom aolderleie slechtig’eid van. 17 Mae de wies’eid die a van boven komt, die is eêst en vooraol zuver, en voe de rest vredelievend, vriendelik en meegaend. Die is rieke an barm’artig’eid en goeie vruchten, die trok gin partij en die is recht deur zeê. 18 Waèr a in vrede ezaaid wor, daè brieng gerechtig’eid d’r vruchten op voe de vredestichters.

Hoôfstuk 4. Onderwerp j’n eigen an God

1 Oe kom t’t toch da julder niks doeë as vechte en ruzie maeke? Komt dat nie deur de driften die a binnen in je vechte? 2 Je wille wat è, mae je kriege ’t nie. Je bin jaloers en moordlustig, mae zò kom je nergest. Julder doe niks as bekvechte en je bin an’oudend mie mekare in de moeite. Je kriege niks om a je nie bidde. 3 En a julder bidde dan kriege je nog niks, om a je verkeêrd bidde: je wille alleênig mae j’n eigen driften bevredige. 4 Trouweloôs a julder bin! È je dan nie deur da je as vriend van de waereld, de vijand van God bin? Die a een vriend van de waereld wil weze, die maèk z’n eigen toet een vijand van God. 5 Docht je soms da t’r voe niks in de Schrift staèt: ‘De Geêst die a t’n in ôns ebrocht ei, wil t’n ok glad voe z’n eigen è. 6 Mae de genade die a t’n geeft, die is nog grotter.’ Daèrom staèt er: ‘God keêr z’n eigen tegen lui die a groôs bin, mae ie geef z’n genade an ulder die a nederig bin.’ 7 Geef j’n eigen dus over an God. En vecht tegen den duvel, dan maèk t’n wè da t’n wigkomt. 8 Kom dichter bie God, dan za um dichter bie joe komme. Zondaers, was j’n anden en twufelaers zuver j’n arte. 9 Klaeg en kerm mae, wees mae treurig en schreêuw mae. Laèt je lachen in droefenis verandere en je blieschap in treurig’eid. 10 Verneder j’n eigen voe den Eêr, dan za úm je verheffe. 11 Je mò van mekare gin kwaed spreke, broers en zusters. Wan eên die a kwaedspreekt van een aar of eên die a een aar veroôrdeêlt, die spreek kwaed van de wet en die veroôrdeêl de wet. En a je de wet veroôrdeêlt, dan óu je j’n eigen nie an de wet, mae dan speel je d’r rechter over. 12 En d’r is mae eên wetgever en rechter: da ’s um die a de macht ei om je te redden of te vernietigen. Mae wien dienke julder wè da je bin om een aar te veroôrdêlen? 13 En dan nog wat voe julder die a zegge: ‘Vandaege of merrege gae me naè die en die stad. Daè bluve me dan een jaer, me gaè agosie doeë en geld verdiene.’ 14 Je wete gin eêns oe a je leven d’r merrege uutziet. Je bin ommers niks as een vlaege mist die a even opkomt en zô wee oplost. 15 Je zou motte zegge: ‘A den Eêr ’t wil, en me bin nog in leven, dan zu me dit of dat doeë.’ 16 Mae noe è julder vee praats en je bin d’r nog groôs op ok. Aol die grôzig’eid deug van gin kant. 17 A je weet oe a ’t oôrt en je leef t’r nie naè, dan zondig je.

Hoôfstuk 5

1 En noe nog wat voe de riekelui: klaeg en kerm mae over de ellende die a over j’ ene komt. 2 Je riekdom is verrot en je goed is an’efrete deur de motten. 3 Je goud en je zulver is verroest, en die roest za tegen je getuge en je lief as een vier vertere. J’ ei schatten bie mekare ebrocht, twint a den tied op z’n ende lopt . 4 Oôr oe a ’t achter’ehouwe loôn van d’ errebeiers die a den oest emaaid è toet in den emel schreêuwt. En ’t roepen van de maaiers is deur den Eêr van d’ emelse machten ehôre. 5 Op aerde è julder d’r in weelde op los eleefd, j’ è je poke vol’egete en j’n eigen evet voe den dag van de slacht. 6 Julder è de rechtvaerdigen veroordeêld en vermoord, en die ei z’n eigen nie tegen julder verzet. Moed en goeie raed geve 7 Ei mae geduld, broers en zusters toet a den Eêr komt. Kiek mae es naè den boer, die a geduldig bluuf wachte op de rieken oest van z’n land, toet a de regens van ’t naejaer en die van ’t voorjaer evaolle bin. 8 Julder motte net zòvee geduld è, en moed ouwe, wan ’t za nie lank mì dure voor a den Eêr komt. 9 Klaeg nie over mekare, broers en zusters, wan dan za je zeker berecht worre. Dienk t’r over, eé: de rechter staè a voe de deure. 10 Je motte een voorbeeld neme an ’t geduldige lieën van de profeten die a in de naem van den Eêr esproken è. 11 Die a stand’ehouwen è, noeme me ezegend! J’ è wè ehôre oe standvastig a Job was, en je wete wat voe uutkomst a den Eêr gaf; wan den Eêr is ommers vol kompassie en barmartig’eid. 12 Mae eêst en vooraol, broers en zusters: zweer nergest gin eed bie, nie bie den emel en nie bie de aerde, glad nergest bie. A je ‘ja’ zeit, dan mò ‘t ‘ja’ weze, en a je ‘neê’ zeit dan mò ‘t ‘neê’ weze. Aars za je veroôrdeêld worre. 13 A eên van julder ’t moeilik eit, dan mò t’n bidde, en a t’n blieë is, dan mò t’n een loflied zienge. 14 A t’r eên ziek is dan mò t’n d’ oudste van de gemeênte bie z’n laète komme, om voe z’n te bidden en om n mie olie te zalven in de naem van den Eêr. 15 ’t Gelôvige bidden za de zieken redde, en den Eêr za t’n op laète rieze. A t’n zonden begaen eit, dan za t’n dat vergeve worre. 16 Biecht mekare je zonden op en bid voe mekare, dan zu je beter worre. Wan ’t bidden van eên die a rechtvaerdig is, dat ei een wonderbaerlike kracht, en ’t mis z’n uutwerkieng nie. 17 Elia was ok mae een mens liek as ôns, mae toen a t’n uut aolle macht ebid ao om ’t nie te laète regenen, toen is t’r in gin drieënaolf jaer een druppel evaolle. 18 En toen bidden ie wee en d’r viel regen uut den emel, en d’r kwam wee een oest van ’t land. 19 Broers en zusters van me, a t’r eên van julder van de waer’eid ofraèkt en een aar brieng t’n wee trug, 20 dan mò t’n wete: a je een zondaer die a kwiet lopt trug briengt, dan red j’n van de doôd en dan zurg je da t’r vee zonden vergeve worre.

Externe verwiezing

Jakobus, NBV21

Bronne

Zeêuwse biebelvertaelgroep Ellesdiek