Chitara eletrica

Chitara eletrica
Tipo	cordofoni elettroacustici (it) e chitara
Clasifegasion Hornbostel-Sachs	513
Profesion artìstega	electric guitarist (en)
Tesitura
Inventor	George Beauchamp (it)
Data	1932
Orizenàrio de	Stati Unii de l'Amèrica
; Mostra d'àudio	;

La ghitara ełètrega ła ze un tipo de ghitara in cui ła vibrasion de łe corde ła vien remarcà da uno o più pick-up. El son, donca, el vien rimarcà a l'usida e convogià in un anplifegador acustego in modo che'l son el se posa ben scoltàr. El partien a ła fameja dei strumenti cordofoni e non a cueła dei ełetrofoni, come invese de łe volte el zes tà clasifegà poichè el son el ze zenarà da ła vibrasion de łe corde e anplifegà sucesivamente.

Come ze che funsiona ?

Inte na ghitara acùstega el son el depende da ła resonansa produzesta inte ła casa cava de'l strumento e indota da łe osiłasion de łe corde; ła ghitara ełètrega invese el ze un strumento pien e rigido par cui no ghe ze nesuna resonansa de ła casa. Le vibrasion de łe sìe corde metàłeghe ła ze captada da un microfono ełètrego che ghe remete senjałi a un anplifegador e a un grupo de altoparlanti. El fiło che cołega el strumento a l'anplifegador el ze inrodołà datòrno a un picoło manjete; el só canpo manjètego el induze un poło nord e un poło sud inte ła parte de corda metàłega sòra el manjete, perciò 'sta parte de ła corda ła ga un pròpio canpo manjètego. La corda parchè ła produza el son, ła vien fata vibràr e el só moto rełativo a ła spira canbia el fluso de'l canpo manjètego traverso ła spira stesa, induzendoghe na corente. Co ła corda osìła avisinandose e zlontanandose da ła spira, ła corente indota ła canbia verso co ła stesa frequensa de łe osìłasion de ła corda, mandando cusì el senjałe de frecuensa de l'osìłasion a l'anplifegador a l'altoparlante.

Tipi de ghitare

Solid body (Corpo sòłido)

Le pì difondeste ghitare ełètreghe, che łe ze ciamàe solid body, ła cui tradusion ła ze "corpo sòłido", no ła ga na casa de resonansa, ma invese un corpo de łenjo pien (o pì de raro, de altri materiałi cuałi raze sintetiche, raze acriłiche, plexiglas. La forma de'l łenjo co'l cuało ła ze reałizada, e el tipo de pick-up utiłizà i ze determinanti ai fini de ła reza sonora de'l strumento.

Ghe ze tre prensìpałi tipi de solid-body che i se difarensia a segonda de come che'l mànego e el corpo i vien unìi: "bolt-on-neck" (mànego invidà), overosìpia co mànego invidà a'l corpo (es. Fender Stratocaster, "neck-thru body" ("mànego atraverso el corpo") overosìpia co mànego che'l parcore l'intièra longhésa de ła ghitara, corpo conprezo (es: Ibanez RGT e "set-in-neck (o "set-neck") ("mànego tacà") overosìpia co mànego incołà a'l corpo de ła ghitara (es: Gibson Les Paul).

Zenaralmente łe ghitare a mànego invidà łe ze caraterizàe da un son pì rico de alte frecuense, pòvaro de cuełe mèdie e scarso de basi fondìvi; ghe ze paràltro da presizar che, vista l'altisima influensa che ła sièlta dei materiałi, ła tècnega costrutiva, e ła man de'l łauter ła pol ezersitar so'l strumento fenìo, no ze rari i cazi de strumenti che i contravien a 'ste "règołe". 'Sto sistema, oltra ad èsar pì econòmego, el parmete de efetuàr de łe łaorasion, conprezo el canbio de'l mànego, in maniera pì senplise, Jimi Hendrix el zera noto montàr łe Fender Stratocaster che destruzeva durando i conserti recuperando tòchi sani da diverse ghitare. Anca ła famoza Blackie de Eric Clapton ła ze e el rezultado de un corpo e un mànego che'l provenjiva in orizene da diverse ghitare.

Le ghitare co'l mànego che pasa inte'l corpo łe ze caraterixàe da un notevołe sustain, da un bon bałansamento de soni infra alti, medi e basi e da un parfeto ałineamento mànego-corpo. Secondo tanti łe rezulta masime "comode" da sonàr, in cuanto normalmente A e ga un aceso asé pì fasiłe ai tasti pì visini a'l corpo respeto a strumenti dove che ze utiłizà i altri do tipi de saldadùra: par razon pràteghe no ze posìbiłe inte łe ghitare co sistema bolt-on fisàr el mànego masa esternamente a'l corpo de'l strumento (mentre in algune chitare co sistema set-in, el problema el vien ovià, par ezenpio ne ła Gibson SG). Ga come aspeto negativo l'inposibiłità de azir so l'ataco mànego-corpo e de sostituìr el mànego, inte'l cazo A fuse necesario; infati zenaralmente el mànego, par varentàr sołidità, el vien costituìo da diverse parti de łenjo incołàe tra łòre łonzitudinalmente, respeto a ła ghitara, e pì de razo a'l so interno vien incołàe de ła zbare in fibra de carbonio (pròpio par l'inposibiłità de canbiàr el mànego in cazo che'l se ronpa).

I łenji che i ze stà prensipalmente doparà i ze: par el primo tipo, onàro e tìlio par el corpo, àzer par el mànego, eventuałe renbaładùra in pałisandro par la testadùra; par el neck-thru, mogano par el corpo, fràsene o àzer par el mànego, pałisandro par la testadùra, par el set-neck zenaralmente A se utiłiza mogano sia par el corpo che par el mànego, e pałisandro pa'ła testadùra. Ghe ze paràltro difarenti modełi che utiłiza łenji difarenti da cuełi che stài scriti. Le ghitare costruìe in Asia łe połe utiłizare łenji locałi, cofà l'agathis invese de l'onèr e el nato a'l posto de'l mogano, che ga reze acùsteghe simiłi. Anca el PVC el ze stà utiłizà par reałizàr de łe ghitare solid body, e pì resentemente se ze drìo doparar materiałi conpoziti co sagomaùre interne par replegar ła tinbrica dei łenji.

Buza ad "efe" in una Fender Telecaster Thin-line *semi-hollow*

Semiacusteghe

Ła chitara semiacustega invese ła prezenta na casa de resonansa co do tradisionałi buzi de espansion a forma de f che i se cata in banda de łe corde, similmente ai buzi prezenti so altri strumenti a corda, cofà el viołin. Algune ghitare semiacùsteghe łe prezenta un buzo (buza o rosa) tìpego de ła ghitara clàseca, e so ła parte laterałe de ła casa armònega A ze postà ła preza par el cavo e i apoziti controłi par regołàr vołume, tòn, ecuałizasion, ecc. 'Ste ghitare łe ze caratarizàe da un son partegołarmente dolse e poco agresivo (cofà un mucio de modèłi Gibson, Ibanez, ecc. utiłizài prensipalmente par el jazz, o tanto briłante e scuiłante (cofà i modèłi Grestch de frecuente doparà inte'l rockabilly). Ła casa vòda ła tende a creàr alguni problemi a cauza de ła resonansa de łe vibrasion, che se reflète so i pickup. L'efeto de distorsion el rezulta cuindi pì difisiłe da controłàr e da otenjir. Tutavia A ze stà, inte'l tenpo, reałizài dei modèłi desizamente pì "spénti" e co un son asé pì pien, i cuałi, atraverso serti mèzitèrmeni tècneghi (cuałi ła partegołàr conformasión interna de ła stesa casa armònega), i ze boni de oviàr su 'sto problema. Ła reserca de un conproméso infrà łe sonoridà calde de łe semiacùsteghe, e el mejo controło de łe resonanse indezidaràe ai altri vołumi, ghe ga dà inazonta orizene a un sototipo de łe semiacùsteghe, łe cusìdite "semi-hollow". 'Ste ghitare łe adota un corpo de minor spesor in cui, a'l posto de na ùnjoła casa, A ze prezenti do case de ridota entidà so łe bande mentre ła parte sentrałe de'l corpo ła ze in łenjo pien. El primo e atualmente pì famozo modèło semi-hollow el ze ła Gibson ES-335.

Orizene

La storia de ła ghitara ełètrega ła taca co s'a avertìo l'ezigensa de un strumento che'l gavese serte carataristeghe pròpie de ła ghitara (spesialmente par cuanto revarda ła modałità de ezecusion), ma che'l podese sonàr co i altri sensa esarne sorastà da'l vołume de son. Co ła nàsita de orchestre jazz e blues, A se se ga rendùo conto de'l problema de ła anplifegasion łimità de łe ghitare acusteghe. Diversi costrutori i ga sercà de oviàr a 'sto problema costruindo strumenti che i consentise un vołume mazor, co na tonałità simiłe a cueła de ła ghitara clàsega.

Lloyd Loar prozetista a ła Gibson da'l 1920 a'l 1924 el ga conduzesto i primi esparimenti mediante l'adosion de rełevatori visin a łe corde. El conseto de ghitara ełètrega "devo" parò tanto ai èstri de Adolph Rickenbacker, che inte'l 1931 el ga reałizà el primo pick-up ełetromanjètego (un dispozitivo ełetrònego in grao de trasformàr le vibrasion de łe corde in inpulsi de tipo ełètrego) e el ga tacà ad aplegarloo ai normałi strumenti acùsteghi, creando na ghitara hawaiana ełètrega ciamàda frying pan guitar in do modèłi (A22 e A25).

Inte'l 1935 Gibson scominsia ła produsion de'l modèło ES 150, na ghitara co casa de resonansa e verture a "f" so ła tòła e un ùnjoło pick-up. El modèło el gavea otenjùo un gran suceso. Finalmente ła ghitara, grasie a l'anplifegasion, ła podea insarirse mejo inte łe formasion de'l tenpo, sensa eser sorastàda da'l vołume dei altri strumenti.

Evołusion

Tanti se ga simentà ne ła costrusion de chitare ełetriche, łimitandose de fato ad anplifegàr el son de strumenti acusteghi. Se da na parte ła prexensa de na casa armonica conbinàda ad un pick-up produxeva un son pastoxo e rico de armoniche, da l'altra prexentava na serie de svantagi, tra cui el pì fastidioxo jera l'efeto conosùo cofà feedback acustico. Ła casa del strumento intrava in risonànsa (efeto Larsen) co l son emeso da l'anplificator, creando echi, armonici e fis-ci de difisiłe gestion. Col rexultàdo de un son sgradevołe de difiçiłe definision.

Inte el 1937 Valentino Airoldi ocupà cofà tecnico arénte ła centrałe Siptel de Novara, ga tacà a tanpełàr co veci risevidori tełefonici fin a costruìr un dispoxitivo costituìo da na całamita e da do bobìne. Inte el 1937 el ga piasà quel rudimentàl riłevatore so' un manego de chitara sensa casa, el ga sołà i cài de łe bobìne a ła préxa "phono" de ła radio e dal cono se ga aldìo un son. El dispositivo xe stà po' aplicà anca a un mandołìn, coi medèmi rexultadi. Ghe xe na someja che mostra l'Airoldi co na chitara e un mandołìn "solid-body" co ła data del xornàl -La Gazzetta della sera- del 29, 30 setenbre 1937: par questo se pol dir ch'el gabia antisipà i pur iłustri cołeghi d'oltreocaeano. Sta invension no xe stà comerciałixà nè sfrutà industrialmente e l'Airoldi se ga contentà de continùar a sonàr in ostarìa coi amisi^[1].

Inte'l 1941 Les Paul crea par la Epiphone un prototipo, ła The Log, che in parte limitava el problema del feedback. El strumento xe in sostànsa na chitara acustica intorno a un bloco de łegno masìso, ła prima chitara semi-solid. Sta idea xe stà riciapà e perfesionà da ła Gibson par el so modèło ES 335 TD.

Inte'l 1946 Paul Bigsby, estrozo costrutor de motocicli pasà a costruìr chitare, a Merle Travis, so amigo, i costruìse na chitare un mucio inovativa. Anca se prodoto in modo clasico, el strumento prexenta un corpo erto soło sinque sentimetri, e un dexegno un mucio orixinàl sia del corpo steso che de ła pałeta. El corpo, grasie a na asimetria del dexegno intorno al mànego, permete de rivar fasilménte al vintèxemo boton, mentre ła pałeta monta ciavète par la cordadùra disposte soło che so ła banda superior. Se riscolve squaxi patòche łe risonanse indexideràe. Inaxonta, Bigsby introdurà na ulterior inovasion inventando un sistema che consente de agìr sò ła intonasion de łe corde co na łièva ła cui corxa xe contrastàda da na mogia. Nasse cussì el ponte tremoło (da no confuxionàr co l'efeto tremoło, che xe tut'altra roba).

Inte'l 1948 Leo Fender, tècnego prozetista de anplifegadori, el dà na zvolta e el crea ła Broadcaster, na ghitar co do pick-up single coil misiabiłi e co'l corpo pien in łenjo masìso che'l revoca łe resonanse patòche indexideràe e fa cresér el sustain de łe corde, zviłupando el conseto de ghitara solid body. Ła Broadcaster, costruìa so'l scominsio soło par prezentar i pròpi anplifegadori, el se refà a tante de łe inovasion introduzeste da ła ghitara de Bigsby e Travis, ma łe fa sòe, megiorandołe notevolmente. El desenjo de'l corpo e de ła pałeta, anca se ispirà un mucio a ła łinea de Bigsby, el ze più sobrio e moderno, ma soratuto pì rasionałe. Inazonta el strumento de Leo Fender el prezenta un vantagio fondamentałe: łe faze de costrusion e asenblagio de łe parte che łe conpone el strumento łe ze asé senplifegàe. Cuesto el se traduze inte ła posibiłità de automatizàr el proseso de produsion e de conseguensa prodùzer i strumenti in serie, co costi notevolmente pì contenjùi. El suceso el ze enorme, tanto che ła Broadcaster, deventàda po' Telecaster ła vien produzesta da ła Fender oncora ancùo.

Inte'l 1950 Ercole Pace el ze el primo in Itałia a rechiedér el brevéto (po' conceso co el n.462480 el 21 marso 1951) par un dispozitivo manjeto-dinàmego, aplegàbiłe a strumenti a patàca in zènare ed a ghitare, in partegołàr, par anplifegàr el son in cołegamento co ła preza fono de paramenti radio" che po' i produrà in serie in un picoło łaboradorio a Roma, in Trastevere. L'orizinałe machina ła ze stà cronpà dai ghitaristi pì famozi de l'èpoga e po', no sendo stà renovà el brevéto, l'idea, drioman, ła ze stà parfesionada da altri.

Inte'l 1953 Leo Fender crea ła chitara che deventarà inte el tenpo na pièra miłiar del setor e pì in xeneràl de ła muxega rock/blues: ła Stratocaster. Solid body cofà ła presedente, ga parò un design capaçe de restàr moderno inte el corso dei deseni: el corpo, de minor spesor rispèto a ła Telecaster, xe smosà ne ła parte superior par conferìr un mejo confort. I pick-up, single coil, xe tre e xe montài su un orixinałisimo batipena sol cuało xe ałoxà, oltra al sełetor par sernìr el pick-up dexiderà, anca tre poxisiometri: uno par regołàr el vołume e do de regołasion ton. Altro fator de granda inportansa xe ła łievèra del tremoło, del tuto rivołusinaria par quel tenpo. A difarensa de łe altre de l'epoca poste infra ła tacadùra de łe corde e el ponte, staltra xe tut'uno co el ponte steso, evitando fastidioxe scordaùre. Anca el ponte xe inovativo, ogni corda puxa su na so "sełeta" che dispone sia de ła regołasion in altésa sia in longhésa, permetendo na intonasion parfeta e na distansa de łe corde da ła tastadùra (action), personałixabiłe.

Ła Stratocaster vien oncora prodòta dagnora dal 1953. Ogeto de inumerevołi imitasion e variànse, xe ad ancùo contenporaneamente un ponto de partensa e el ponto de arivo de l'evołusion de łe solid body. Ła Stratocaster xe una chitara un mucio apresà par la so versatiłità, utiłixàda intensivamente sia inte el rock, sia in altri xeneri.

Ł'ugnoła chitara che ga podesto "conpeter" in termini de inportansa e notorietà xe ła Gibson modèło Les Paul del 1952. Stiłisticamente degna de ła "rivałe", se avisina de più al dexegno de Bigsby-Travis, ma ga norme più fluide e manco spigołoxe. Carateristica sałiente xe l'uxo dei do pick-up humbucker, pì potenti dei single coil e da ła tinbrica più "naxałe". Łe regołasion de ton e vołume xe fidàe a na cubia de potensiometri e ad un sełetor par misiàr el son dei do pick-up. El ponte no ga ła lièva del vibrà, ła regołasion de l'action de łe corde avien co do vére poste in banda che sołèva e sbasa tute e sìe łe corde contenporaneamente. Ł'intonasion invese pol eser regołà regołarmente corda par corda.

El strumento xe restà sostansialmente imutà rispeto ai èstri de Leo Fender e Les Paul, el sviłupo atuałe verte prinsìpalmente so l'aquixision e manipołasion del son da parte dei pick-up. El bexogno de diałogàr co interfase digitałi cofà el MIDI ga menà a ła creasion de pick-up exafonici e convertidori anałogico-digitałi in grao de traduxer el segnàl anałogico in segnałe digitałe co cura. Otegnùo un segnàl in forma digitałe se pol rimeterlo in xenerador de soni canpionài (expander) par aver a dispoxision na varietà strumentałe virtualmente infinìa. Sto utiłixo del strumento xe parò ogeto de critiche da parte de chi che vede i expander e i canpionadori cofà strumenti, che permetendo ła riprodusion de qualsiassi tipo de strumento registrà in precedensa, snaturałixa e aviłise łe pecułiarità tìpeghe de ła chitara.

Cuałità

Ła cuałità de na chitara ełetrica xe dàda da tanti parametri. Inansituto se ła chitara xe stàda fata a man o xe un prodòto in serie. Inte el primo caxo insìde un mucio sò ła cuałità anca ła capaçità del leutèr che ła crea.

In un secondo logo ła sielta dei materiałi xe un mucio inportante sia par quanto revarda el corpo, sia par quanto revarda tastadùra e mànego: pì el legno xe prexià e sensa gropi e pì crese ła cuałità del strumento. I do łegni più difondesti ne ła reałixasion de łe tastadùre de łe chitare ełetriche xe el pałisandro e l'àxer, par el corpo l'onàro e el mogano, par el mànego d'àxer e el legno de ebano. Tutavia ancùo se utiłixa novi materiałi par la produsion del corpo cofà el plexiglas. Inaxonta xe inportante el fato ch'el corpo sia costruìo co un soło tòco e no co pì parte incołàe infra łore (tìpego de łe version economeghe).

Un altro fator che inside sò ła cuałità del strumento xe ła cuałità dei conponenti tecnici xontài, el ponte utiłixà, ła prexensa de un tremoło de cuałità nonchè łe mecaneghe e łe ełetroneghe cofà i pick-up de cuałità come xa dito e ła precixion de łe conponenti che regoła el son e i vołumi.

Tra i altri fatori che determina ła cuałità ghe xe anca l'equiłibradura (capasità del strumento de tegnìr na posision comoda na volta indosà) e ła invernixadùra. Infra łe pì famoxe ghe xe quełe de ła Fender USA, co ła fàsa pì esterna nera che va a sfumàr verso cołori łignei verso el centro (cołorasion ciamà "sunburst") cołorasion che ga parò un costo pì alto de quełe mono cołor che no ga sfumadùre e łavorasion varie.

Distorsion e altri efeti

Al son prodòto da ła chitara ełetrica vien de frecuente aplicài efeti che modifega el son e ło rende pì adato al xenare muxegałe reałixà o al tipo de conpoxision. Infra sti qua l'overdrive, ła distorsion, e el fuzz, un mucio apresài inte el rock, ne ła pop music. de frecuente ai presedenti se asocia el pedàl wah-wah, un mucio in voga inte i ani 70-80. Infra i altri efeti aplicà co suceso a ła chitara ełetrica, se pol citàr delay, riverbero, chorus. flanger, phaser, octaver, pitch shifter, tremolo che va inserìi squaxi esclusivamente inte el "Loop Efeti" de l'anplifigador (el "Loop Efeti" o ła "Mandata e Ritorno" se loga infra preanplificator e finàl de potensa), sti tipi de efeti xe desconsegiài in una mandata e ritorno de tipo "seriałe", i xe artànto consegiài s'el pròpio anplifigador dispone de na mandata e ritorno in "Paraleło". Anca alcuni procesori dinamici cofà el conpresor e el noise-gate vien aplicài al segnałe de ła chitara par modifegàr l'inviłupo del son. Ł'utiłixo dei pedałi al fin de efetuàr el son xe na sielta stretamente corełàda col stiłe del chitarista in question. Cussì cofà Jimi Hendrix uxava tanto ne łe so execusion el wah-wah e el Dallas Arbiter Fuzz Face, David Gilmour in alcuni periodi ghe ga fato uxo del steso Fuzz Face o del Big Muff modèło Ram's Head, o Triangle, abinandoło a particołari sielte ne l'uxo de delay prima a nastro cofà el Binson Echorec e po' digitałi cofà l'MRX Digital Delay, el TC2290 prodòto da ła TC Ełetronica o el Tape Echo Simulator (T.E.S.) costruìo da Peter Cornish a partìr dal sircuìo del Boss DD2.

Tecniche

Anca se ghe xe ła prexensa de un gran nùmaro de efeti dei tipi più svarià, l'abiłità del chitarista resta l'ełemento più inportante ne l'execusion de łe varie tecniche, deventàe inte el corso del tenpo parte integrante de l'istitusion muxicałe de cółori che se avisina a sto strumento. Infra łe tecneghe pì famoxe e comuni ghe xe el bending, el vibrà, el slide, el palm mute, el ligà, hammer on e pull-off, el tapping, i armonici naturałi e artifisiałi e el sweep-picking.

Marche prinsìpałi

Sibén sia un mucio łimitativo ełencàr i marchi prinsìpałi de łe chitare, visto anca in sti ultimi ani el mercà de łe chitare xe drìo farse ła pónga de tanti novi nomi, picołe industrie, o anca ùgnołi leutèri, cussì cofà vece marche se xe drìo riafasàr co suceso drìo ani de inatività, se prexenta un ełenco curto de alcuni nomi masima noti.

Uno de łe marche prinsìpałi sol marcà xe de seguro Fender costrutrice de basi e chitare ełetriche fin dai ani sinquanta; dopo eser stàda sol ponto del faliménto inte i ani otanta deso ła produxe 2000 chitare al dì. Ła Fender Musical Instrument Corporation ga inaxonta altre marche de chitare cofà Gretsch, Guild e Jackson Guitars.

Łe chitare Fender, prinsìpalmente i modèłi Stratocaster e Telecaster, xe utiłizàe praticamente in ogni stiłe, dal surf ani sinquanta, al country, al blues, al clasico rock ani sesanta e a l'heavy metal cofà Dave Murray. Fender xe oramai un sinboło de ła muxica Rock restà squaxi inalterà anca inte i ani setanta, otanta e novanta. In sti ultimi ani un mucio de chitaristi Indie, o in serca de sonorità nove, utiłiza de frecuente modèłi de Fender retegnùi "minori" cuałi Jazzmaster, Jaguar e altri. Utiłixàda in maniera minor inte el jazz, dove che se preferise de frecuente modèłi semiacustici. In particołàr el so modèło de ponta, Stratocaster gaveva introdòto na serie de inportanti inovasion, tanto che alcuni ła considera ła chitara pì influente mai prodòta. Tanti chitaristi, infati, cofà Jimi Hendrix, Eric Clapton o John Mayer ga utiłizà o utiłiza chitare Fender, par lo più Stratocaster. Sia de Mayer che de Clapton xe in vendita copie de łe chitare uxàe da łòri (Stratocaster) indove xe stanpà ła so firma.

Concorente direta de Fender xe Gibson, marca che produxe chitare łargamente utiłizàe in tuti i xeneri, dal jazz (in cui da senpre xe leader), al blues, ai xenari più duri cofà par exenpio l'hard rock (vedi AC/DC e Slash). Carateristega prinsìpałe de ste chitare xe soratuto l'utiłizo dei pickup humbucker e de łegni màsime pexànti. I modèłi prinsìpałi "solid body" de ła Gibson xe ła Les Paul, ła SG o "diavoletto", ła Flying V, ła Explorer e ła Firebird. Màsima noti xe anca alcuni modèłi "hollow body" cofà ła L-5 e ła ES-175 e "semi-hollow" cofà ła ES 335. Ła Gibson xe anca conosùa par un mucio de modèłi de chitar acustega cuała łe J45, ła Hummingbird e altre.

Cofà Fender anca Gibson ga cronpà altre marche de chitare. Ła Epiphone, par exenpio, xe stà cronpà da ła Gibson inte i ani sesanta pròpio par limitàr la concorensa. In sti ultimi ani Epiphone fabrica tanti strumenti simiłi ai modèłi Gibson ma in forma pì econòmega. Se ricorda parò che i Beatlesgà usà de frecuente modèłi Epiphone che in quei ani jera strumenti de notevołe cuałità. Modèło de ponta Epiphone xe Les Paul. Inaxonta, Epiphone continua a produxer modèłi orixinałi de chitara de pròpia inisiativa, cofà ła çełebre Casino o ła Epiphone Wilshire.

Naltra marca un mucio apresà xe ła Paul Reed Smith, (scurtà de frecuente in PRS), co un sound tanto versatiłe e adato ai nùmaroxi xeneri muxicałi (dal blues rock, fin al metal), PRS xe na marca, in fondo, novo sol marcà ma el xe riusìo ad afermarse e a crearse na nicia de mercà daseno interesante. El chitarista mesegan Carlos Santana xe stà forse, el pì gran profesionìsta ad uxàr chitare PSR e menarle danànsi al grando publico.

De notevołe pregio xe anca ła ESP Guitars, anca staltra produtrice de nùmaroxi modèłi, adati soratuto ai xeneri pì "estremi" (Metallica, Slayer), ła marca giaponéxe Ibanez, che produse un mucio de modèłi de chitare, de tuti i livèłi, de frecuente utiłizàe dai "virtuosi" o shredder (ad exenpio Steve Vai, Joe Satriani, ecc...), ma produxe anca chitare adate a blues cofà par exenpio el modèło George Benson.

Dean Guitars produxe chitare tradisionalmente utiłizà par el xenare metal (vedi Pantera, Megadeth, Gwar, Michael Angelo Batio, Alter Bridge). Ma no soło, ła Dean xe conosùa anca par chitare utiłizàe da artisti che, sibén in anbito hard rock, ga raìxe più blues (vedi ZZ Top.

Note

↑ (IT) fetish guitars.com Archivià il 3 de novenbre 2011 in Internet Archive.

Bibliografia

(EN) "Electric Guitar Construction", Tom Hirst, 2003, ISBN 1-57424-125-7* "Chitarre - Elementi di liuteria", Michel Cassiani Ingoni, Casa Musicale Eco, 2008, ISBN 978-88-6053-346-3
"Chitarre - Elettronica, effetti ed amplificatori", Michel Cassiani Ingoni, Casa Musicale Eco, 2009, ISBN 978-88-6053-356-2

Voxe łigàe

Altri progeti

Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so chitara eletrica
Scholia el detien schemi gràfeghi so Chitara eletrica

Łigamenti foresti

Basi e Chitare
Sito uficiałe Fender
Sito uficiałe Gibson Archivià il 24 de majo 2011 in Internet Archive.

(EN) Na rica panoramica so' łe chitare ełetriche, efeti e anplificatori
Tratasion so' ła chitara ełetrica (ligo ronpesto dispunìbiłe in Internet Archive; védarse el istòrego, la prima version e ła ùltema).

Aprofondimenti Chitara Ełettrica - parte seconda (ligo ronpesto dispunìbiłe in Internet Archive; védarse el istòrego, la prima version e ła ùltema).

Sito dedicà a ła Chitara Ełetrica Archivià il 5 de majo 2012 in Internet Archive.

Par saverghene de più so' ła Chitara Ełetrica e so' łe marche de chitare ełetriche pì famoxe Archivià il 10 de majo 2012 in Internet Archive.

El sito de ła Chitara Ełetrica Archivià il 25 de zunjo 2012 in Internet Archive.

Sito de ła rivista che trata de chitare Archivià il 24 de aprile 2012 in Internet Archive.

Controło de autorità	LCCN (EN) sh86008003 · GND (DE) 4151804-4 · BNF (FR) cb11961430c (data) · NDL (EN, JA) 00840998

[1] (IT) fetish guitars.com Archivià il 3 de novenbre 2011 in Internet Archive.

[1]