Gudzon

Gudzon, Xadson Genri (taxminan 1550—1611) — ingliz dengizchisi. Atlantika okeanidan Tinch okeanga utuvchi shim. dengiz yoʻlini topish maqsadida 1607—11 yillarda 4 marta Arktika dengizlarida suzgan. Ekspeditsiyani ingliz va golland savdogarlari Xitoy va Hindistonga Ispaniya va Portugaliya mustamlakalaridan xoliroq joydan oʻtuvchi yangi suv yoʻlini topish maqsadida uyushtirgan. G. 1607-yil Tinch okeanga Shim. qutb orqali oʻtishga urinib 80°23’ sh. k.gacha borgan va yoʻlakay Yanmayen o.ni kashf qilgan. 1609-yil Barens dengizi orkali Shim. Amerika qirgʻoklarigacha suzgan va materik sohilini tadqiq qilgan. Gudzon daryosini kashf qilib, uning yuqori oqimi tomon 250 km gacha borgan.Keyinchalik uning nomiga qoʻyilgan boʻgʻoz va katta qoʻltiqni kashf etgan. 1611-yil iyunida orqaga qaytishda yoʻlda dengizchilar isyon qilib, G.ni oʻgʻli bilan va 7 dengizchini kemadan qayiqqa oʻtqazib qoldirishgach, bedarak yoʻqolgan.

Adabiyotlar

• OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil