duo

Lotincha (la)

Sifat

duo

Raqam

duo

• ikki

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

du-o

Etimologiyasi

Arabchadan دعاء (birlik sonida) — iltijo, chaqirish, daʼvat. O‘rta Turk tilida "duo" so‘zi "o’qug‘" (o‘qimoq fe’lidan) bo‘lgan.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 din. Xudoga yolvorib, unga iltijo qilib, oʻzi yoki boshqalar uchun yaxshi, ezgu tilak tilash. ◆ Koʻpchilikning duosi koʻl boʻlur. Maqol . ■■ ◆ Duo qiling, boʻlsin mening farzandim. "Erali va Sherali" . ◆ -Xudoyo xudovando, qiz-larimni oʻz panohingda asragin! — deb duo qildi. H. Gʻulom, „Mashʼal“ . ◆ Toʻrt mulla choʻkka tushib olib.. men bilmagan duolarni oʻqib.. dam solishyapti. X. Toʻxtaboyev, „Shirin qovunlar mamlakati“ . ◆ Buvim xavotirga tushib, duo oʻqidshshr. "Saodat" . ◆ Uch toifa kishilar bor-dirki, ularning qilgan duolarini Tangri ijobat qshshaydi. "Hadis"dan .

Duoyi bad yoki bad duo Kimsaga yomonlik tilab qilingan duo, qargʻish. ◆ Devonai darvesh duoyi bad qshshb, yuziga fotiha tortibdi-yu, joʻnab qolibdi. S. Anorboyev, „Oqsoy“ . ◆ Bermasang, duoyi bad qilib, ishingni xur-junlashtiraman. K. Yashin, „Hamza“ . ◆ Nega koʻzingni loʻq qilib, serrayib turibsan? U shakkokni duoyi bad qil, duoyi bad! K. Yashin, „Hamza“ . Duoyi jon Kimsaga umr va yaxshilik tilab qilingan duo. Topganimni xaltaga [yondaftarga/ ◆ jamlab, duoyi jonlarini qilib yuribman. K. Qahharova, „Chorak asr hamnafas“ . ◆ Meni bu yerdan chiqarib yuborsangiz, oʻla-oʻlguncha duoyi joningizni qilar edim. K. Yashin, „Hamza“ . Duoyi xayr Kimsaga yaxshilik tilab qilingan duo. ◆ Onaning yigitga duoyi xayri, Erini kuzatgan goʻzal labidan. M. Shayxzoda, „Chorak asr devoni“ .

2 din. Fotihada oʻqiladigan qurʼon surasi. ◆ Duoyi fotihadan keyin hammalari oʻrinlaridan turib, yoʻl hozirligini koʻra boisshdshshr. M. Osim, „Ibn Sino qissasi“ . ◆ Domla Niyoz Anvar tarafidan duoga qoʻl ochdi. A. Qodiriy, „Mehrobdan chayon“ . ◆ Shundan soʻng ikkinchi xutba oʻqilib, duoyi fotiha qilindi. "Mushtum" .

3 Kishining sogʻligi, oʻlimi, baxtsiz-ligiga sababchi deb hisoblanuvchi turli yovuz kuchlar, ins-jinslarni qaytarish, kim-sani kimsaga isitish va sh. k. uchun azayim-xonlar, duoxonlar tomonidan oʻqiladigan yoki tumor va shu kabilarga yozib beriladigan matn, xat. ◆ Oʻzbek oyimning miyasi aynadimi yoki.. sehrchi hinduning duosi asar qildimi, har nuchuk, uch yillik adovatlar va gina-kudu-ratlar barchasi ham allaqayoqqa qarab uchib ketdilar. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ Siz tugʻmas ekansiz, baxtingiz bogʻlangan, farzandtalablar mening duoyim bilan toʻqqiz oy deganda farzand koʻradilar. K. Yashin, „Hamza“ .

4 Umuman kishilar bir-birlariga ti-laydigan yaxshiliklar; yaxshi niyatlar. ◆ Oltin olma, duo ol, Duo oltin emasmi. Maqol . ◆ Mehnat bilan yer koʻkarar, Duo bilan — el. Maqol . m ◆ Enasidan duo oldi. "Nurali" . ◆ Elga xizmat qilib, bolam, duo ol. "Malikai ayyor" . U ◆ koʻp odam,shrning toʻyida xizmat qilgan, yurtning duosini olgan kishi. S. Ahmad, „Saylanma“ .

Duo demoq (yoki aytmoq) Salom demoq, salom aytib qoʻymoq. ◆ -Xudoga shukur, tinchlik, azamatlar zoʻr berib ishlab yotibdi, duo deyishdi, — dedi Alim buva. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ . ◆ Normat akangga duo deb qoʻy, qizim. I. Rahim, „Chin muhabbat“ . ◆ Qudrat akam duo deb yubordshshr. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ . Duoda boʻlmoq Kimsaga doimo yaxshi tilaklar tilab oʻtirmoq. ◆ Shodu xurram boʻlib, oʻynab kul endi, Xafa boʻlmay, sen duoda boʻl endi. "Malikai ayyor" . Duoyi salom Salom va yaxshi tilaklar yozilgan xat, maktub. ◆ Oʻgʻlingiz sizga bir duoyi salom yuborgan edi. m -Bolasi tushkur, — dedi kulib Norbobo,

— ◆ duoyi salom yozishga noʻnoqroq ekan, necha bor yozib, necha bor oʻchirib tashladi! Oydin, „Hikoyalar“ . ◆ Mirzo arizalar vaoʻqishga ketgan farzandlarga duoyi salomlar yozish bilan kun oʻtkaza berdi. A. Qahhor, „Asarlar“ . ◆ Xolmat akalarga koʻpdan-koʻp duoyi salomimizni yetkazing. O. Yoqubov, „Er boshiga ish tushsa“ .

Antonimlari

ДУО. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

• Yoqutcha: алгыс

Ruscha _ru

duo
1 рел. молитва; благословение; ◆ ~i jon молитва о благополучии (кого-л.); благословение (кому-л.); ◆ ~i bad молитва о ниспослании зла (на чью-л. голову); проклятие (кому-л.); ◆ ~ tekkan, ~ ketgan проклятый; ◆ ~ qilmoq молиться (за кого-л.); благословлять (кого-л.);
2 этн. заклинание;
3 привет, добрые пожелания; ◆ ~ demoq передавать приветы, добрые пожелания; ◆ bizdan unga ~ deng передайте ему от нас привет; ◆ ~i salom 1) привет и наилучшие пожелания (обычная формула, которой начиналось письмо); 2) письмо.