Temel kamu hizmetleri
Makale serilerinden |
Altyapı |
Temel kamu hizmetleri (veya sadece hizmet programı), bir kamu hizmeti altyapısını koruyan ve genellikle bu altyapıyı kullanarak hizmet veren bir organizasyondur. Kamu hizmetleri, yerel topluluk temelli gruplardan eyalet çapındaki devlet tekellerine kadar uzanan çeşitli devlet tekeli ve düzenlemelerine tabidir.[1][2] Kamu hizmetleri bedeli elektrik sayacı, su sayacı, gaz sayacı, akıllı sayaç, internet sayacı gibi cihazlarla belirlenir.
Kamu hizmetleri terimi, halk tarafından tüketilen ve kuruluşlar tarafından sağlanan hizmet kümesini de ifade edebilir: Kömür, elektrik hizmeti, doğalgaz, su endüstrisi, kanalizasyon, telefon, atık yönetimi ve ulaşım. Geniş bant İnternet hizmetleri (hem sabit hat, hem de mobil) tanımlamaya giderek daha fazla dahil edilmektedir.[3]
Amerika Birleşik Devletleri'nde kamu hizmetleri genellikle doğal tekellerdir, çünkü elektrik veya su gibi ürün üretmek ve teslim etmek için gereken altyapı inşa etmek ve bakımı çok pahalıdır. Sonuç olarak, bunlar genellikle hükûmet tekelleridir. Özel sektöre aitse, sektörler özel olarak kamu hizmetleri komisyonu tarafından düzenlenir. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk kamu hizmeti kuruluşu, 1640 yılın'da Mother Brook, Dedham, Massachusetts'da kurulan bir değirmenciydi.[4]
Teknolojideki gelişmeler, geleneksel kamu kuruluşlarının doğal tekel yönlerinden bazılarını aşındırmıştır. Örneğin, elektrik üretimi, elektrik perakendeciliği, telekomünikasyon, bazı toplu ulaşım ve posta hizmetleri bazı ülkelerde rekabetçi hale gelmiştir. Bu ülkelerde kamu hizmetlerinin serbestleşmesi, deregülasyon ve özelleştirmesi konusundaki eğilim artmaktadır. Bununla birlikte, çoğu faydalı ürün ve hizmeti dağıtmak için kullanılan altyapı büyük ölçüde tekelci kalmıştır.
Kamu hizmetleri özel veya kamuya ait olabilir. Kamuya ait kamu hizmetleri arasında kooperatif ve belediye hizmetleri bulunmaktadır. Belediye hizmetleri aslında şehir sınırları dışındaki bölgeleri içerebilir veya tüm şehre hizmet etmeyebilir. Kooperatif hizmetleri hizmet verdikleri müşterilere aittir. Genellikle kırsal alanlarda bulunurlar. Kamuya ait kamu hizmetleri kurumları kâr amacı gütmez. Yatırımcılara ait kamu hizmetleri kuruluşu olarak da adlandırılan özel kuruluşlar yatırımcılara aittir ve genellikle getiri oranı olarak kâr amaçlı faaliyet göstermektedir.[5]
Kamu hizmetleri, konut, ticari veya endüstriyel tüketici gibi tüketici düzeyinde hizmetler sunmaktadır. Buna karşılık, kamu hizmetleri şirketleri ve çok büyük tüketiciler, bölgesel iletim örgütleri ağı (RTO), bağımsız sistem operatörleri (ISO), Eastern Interconnection, tek bir ISO olan Texas Interconnection ve Western Interconnection aracılığıyla toptan satış düzeyinde elektrik alıp satıyorlar.
Kamu hizmetleri komisyonları
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir kamu hizmetleri komisyonu, ilgili elektrik, doğal gaz, telekomünikasyon, su, demiryolu, demiryolu taşımacılığı veya yolcu taşımacılığı şirketleri ile ilgili ticari faaliyetleri düzenleyen belirli bir yargı bölgesindeki ll devlet kurumudur. Örneğin, Kaliforniya Kamu Hizmetleri Komisyonu (veya CPUC) ve Teksas Kamu Hizmeti Komisyonu, sırasıyla Kaliforniya ve Teksas'taki yardımcı şirketleri, vatandaşları ve mükellefleri (müşterileri) adına düzenler. Bu kamu yararı komisyonları (PUC'ler) tipik olarak, kendi yöneticileri tarafından atanan komisyon üyelerinden kural ve düzenlemeleri, oran artışlarını onaylayan, reddeden ve ilgili faaliyetleri izleyen ve rapor eden uzmanlardan oluşur. Yıllar boyunca, çeşitli değişiklikler büyük ölçüde kamu hizmeti komisyonlarının misyonunu ve odağını yeniden şekillendirmiştir. Odakları tipik olarak, oranların ve hizmetlerin ön düzenlemesinden rekabetçi pazarların gözetimine ve yasal düzenlemelere uyumun uygulanmasına kaydırılmıştır.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 31 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Kasım 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Kasım 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2019.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Belediye veya şehir mühendisliği
- Bildirim hizmeti
- Sabit fatura
- Türkiye Eğitim, Öğretim ve Bilim Hizmetleri Kolu Kamu Çalışanları Sendikası
- Devlet alımları
- Kamu ekonomisi
- Kamu iktisadi kuruluşu
- Kamu İktisadi Teşebbüsü
- Kamu İhale Kurumu
- Kamu yönetimi
- Kamu politikası
- Bağımsız Kamu Görevlileri Sendikaları Konfederasyonu
- Yardımcı Hizmetler (kamu personel sınıfı)