İçeriğe atla

Scientology

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Scientology Kilisesi'nin 8 kollu haçı
Scientology'nin Berlin'deki merkez binası

Scientology (/ˌsaɪənˈtɒlədʒɪ/), Amerikalı bilimkurgu yazarı L. Ron Hubbard tarafından geliştirilen bir tarikat ve buna bağlı uygulamaların bulunduğu bir inanç akımı. Başlarda Hubbard tarafından kişisel gelişim için hazırlanan bir felsefe iken daha sonra bir dinî akıma dönüşmüştür. Scientology Kilisesi'nin dinini tanıtmak ve yaymak için kullanılmaya çalışılmaktadır.

Bundan 175 milyon yıl önce hüküm süren galaktik bir konfederasyonun lideri Xenu isimli varlık anlaşmazlık yaşadığı milyarlarca varlığı Dünya'ya göndererek Hawaii yakınlarında bir yanardağa attırmıştır. Günümüzde insanların yaşadığı acı ve sıkıntıların kaynağı, hâlen yeryüzünde olan o varlıkların ruhlarıdır.[1] Bu ruhlara İngilizcethetan denmektedir. Scientology'ye göre insanlar bu ruhların manevi baskısından kurtulunca gerçek mutluluğa kavuşacaklardır. Scientology üyeleri, insan ruhunu arındırmak ve vücudun bir köşesinde barındırmak için çeşitli yöntemler geliştirdiklerini iddia ederler. Bu yöntemlere İngilizcedianetics adını verirler.[2] Hollywood yıldızlarından Tom Cruise ve John Travolta bu akımın içinde yer almaktadırlar.

20. yüzyılda ortaya çıkan pek çok inanç akımında olduğu gibi Scientology Kilisesi de ortaya çıktığı günden itibaren pek çok tartışmaya konu olmuştur. ABD, Birleşik Krallık, Kanada,[3] Fransa[4] ve Almanya[5][6][7][8][9] gibi çok sayıda ülkede hükûmet ve polisle çatışan hareket; aynı zamanda hükûmetler, organizasyonlar ve fertler hakkında açtığı çok sayıda dava ile en saldırgan akımlardan biri olmuştur.[10]

Çok sayıda ülkeden çok sayıda gazeteci; mahkeme ve hükûmet organı tarafından hazırlanan çeşitli raporlarda Scientology Kilisesi'ni, kendisini eleştirenleri taciz eden ve üyelerini acımasız bir şekilde sömüren, prensip sahibi olmayan bir ticari teşebbüs olarak nitelendirmiştir.[7][8] Time dergisi; 1991 yılında yayınladığı "The Thriving Cult of Greed and Power" başlıklı bir makalede Scientology'yi "üyelerine ve eleştirmenlerine mafyavari biçimde gözdağı vererek hayatta kalan, son derece kârlı bir küresel dolandırıcılık" olarak nitelemiştir.[6]

Scientology, ABD başta olmak üzere birçok ülkede ayrı bir din olarak kabul edilmiştir.[11][12][13] Scientology 1990'lı yıllardan sonra daha da ünlenmeye başlamıştır. Scientology yetişkin çizgi komedi dizisi South Park'ın "Trapped in the Closet" adlı, 16 Kasım 2005 tarihli bölümüne konu olmuştur. South Park'ın Scientology'yi alaya alması üzerine Chef'i seslendiren Isaac Hayes, Scientology'ye bağlı bulunması ve saygısızlık yapıldığını düşünmesi gerekçesiyle diziyle yollarını ayırmıştır.

Scientology 1950'li yıllardan sonra Dünya'yı saran UFO dinlerine (Aetherius Society, Raëlism vb) benzetilebilir.[14][15] ABD'de yaygın ve güçlü bir yapılanması bulunmasına karşın Avrupa'da özellikle Almanya'da tehlike olarak görülen Scientology'ye karşı sert tedbirler alınmaktadır.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Melton 2000, ss. 28
  2. ^ Neusner 2003, s. 227
  3. ^ Morgan, Lucy (29 Mart 1999). "Abroad: Critics public and private keep pressure on Scientology". St. Petersburg Times. 30 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2007. Canada's highest court in 1997 upheld the criminal conviction of the Church of Scientology of Toronto and one of its officers for a breach of trust stemming from covert operations in Canadian government offices during the 1970s and 1980s. 
  4. ^ Souchard, Pierre-Antoine (2 Şubat 2012). "Scientology Fraud Conviction Upheld". Huffington Post. 21 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2012. A French appeals court on Thursday upheld the Church of Scientology's 2009 fraud conviction on charges it pressured members into paying large sums for questionable remedies. 
  5. ^ "Remember Venus?". Time Magazine. 22 Aralık 1952. 30 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2007. 
  6. ^ a b Behar, Richard (6 Mayıs 1991). "Scientology: The Thriving Cult of Greed and Power". Time Magazine. 24 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2008. 
  7. ^ a b Leiby, Richard (25 Aralık 1994). "Scientology Fiction: The Church's War Against Its Critics – and Truth". The Washington Post. s. C1. 30 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2006. 
  8. ^ a b Goodin, Dan (3 Haziran 1999). "Scientology subpoenas Worldnet". CNET News.com. 24 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2006. 
  9. ^ "Marburg Journal of Religion: Framing Effects in the Coverage of Scientology versus Germany: Some Thoughts on the Role of Press and Scholars" (PDF). Web.uni-marburg.de. 22 Mayıs 2009. 18 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Eylül 2010. 
  10. ^ Richardson 2009, s. 283
  11. ^ Finkelman, Paul (2006). Encyclopedia of American Civil Liberties. CRC Press. s. 287. ISBN 978-0-415-94342-0. 
  12. ^ Lucy Morgan (29 Mart 1999). "Abroad: Critics public and private keep pressure on Scientology". St. Petersburg Times. In the United States, Scientology gained status as a tax-exempt religion in 1993 when the Internal Revenue Service agreed to end a long legal battle over the group's right to the exemption. 
  13. ^ Toomey, Shamus (26 Haziran 2005). "'TomKat' casts spotlight back on Scientology.", Chicago Sun-Times
  14. ^ Beit-Hallahmi, Benjamin (2003). "Scientology: Religion or racket?" (PDF). 8 (1). Marburg Journal of Religion. ss. 1-11. doi:10.17192/mjr.2003.8.3724. 23 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2012. 
  15. ^ Marney, Holly (20 Mayıs 2007). "Cult or cure?". Opinion. Edinburgh: Scotsman. Erişim tarihi: 4 Ocak 2009. 
    Mallia, Joseph (1 Mart 1998). "Powerful church targets fortunes, souls of recruits". Inside the Church of Scientology. Boston Herald. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2012. 
    Huus, Kari (5 Temmuz 2005). "Scientology courts the stars". MSNBC. 22 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2009.