İçeriğe atla

Messerschmitt Bf 109

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Messerschmitt Bf 109
TürüAvcı uçağı
Ulusal köken Almanya
ÜreticiBayerische Flugzeugwerke (Messerschmitt Flugzeugbau)
TasarımcıWilly Messerschmitt, Robert Lusser
İlk uçuş29 Mayıs 1935
Hizmete giriş1937
Hizmetten çıkış1945, Luftwaffe
1965, İspanya Hava Kuvvetleri
DurumuHizmet dışı
Ana kullanıcıLuftwaffe
Diğer kullanıcılarMacaristan Hava Kuvvetleri
İtalyan Sosyal Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri
Romanya Hava Kuvvetleri
Bulgaristan Hava Kuvvetleri
Üretim sayısı33,984[1]
+239 HA-1112
+603 Avia S-199
Birim maliyeti42,900 RM
(G-6, Erla-Werke, 1943)
GelişimiAvia S-99/S-199
Hispano Aviacion Ha 1112

Messerschmitt Bf (Me) 109, II. Dünya Savaşı Alman avcı uçağı. Willy Messerschmitt (Vili Mesırşimit) tarafından 1930'larda tasarlanmıştır. Messerschmitt 109, ilk uçuşunu prototip Bf 109 V1 olarak Mayıs 1935'te yaptığı zaman döneminin en gelişmiş tek kişilik avcı uçağıydı. 1937 Şubatı’nda üretilmeye başlanan Jumo motorlu "B-1", Luftwaffe’de servise girdi. Jumo 210 motoru, "B", "C" ve "D" modellerinde de kullanıldı. Ocak 1939’dan 1942’nin başlarına dek üretimde kalan Bf 109 E modelinde Daimler-Benz DB 601 motoru kullanılmıştır. "G" modelinin üretimine 1942 Mayıs’ında başlanmıştır. Messerschmitt 109, yaklaşık 12.000 tanesi Bf 109 G olmak üzere toplam 35,000 civarında imal edilmiştir.

Bf 109 Alman Hava Bakanlığının (Reichsluftfahrtministerium, RLM) orijinal tanımıdır. Bf kısaltması uçağı imal eden firma olan Bayerische Flugzeugwerke'nin baş harflerinden oluşmaktadır. 1938 yılında firmanın ismi baş tasarımcısı Willy Messerschmitt'in firmayı satın almasıyla Messerschmitt AG olarak değişmiştir. Dolayısıyla bütün model kodları Bf yerine Me olarak değiştirildi. Ancak bu değişikliğin bakanlığın birçok kademesinde ve Luftwaffe'de tam kabul görmediği resmi evraklar incelendiğinde anlaşılmaktadır. Genel olarak müttefikler Me tanımını kullanırken Almanlar her iki tanımı da kullanmışlardır.

BF109'un tasarımı 6 Temmuz 1933 tarihinde yayınlanan Alman Hava Bakanlığı taktik av uçağı ihtiyaçları tebliğine yönelik yapılmıştır. Bu evrakta tanımlanan özellikler şunlardır:

  • Gündüz harekâtlarına uygun bir tasarım.
  • Her biri 500 mermilik cephane taşıyacak iki adet makinalı tüfek ve 100 mermilik cephanesiyle bir otomatik top.
  • Havadan havaya ve yere iletişimin sağlanabilmesi amacıyla bir telsiz.
  • Yüksek irtifa uçuşları için oksijen sistemi ve kokpit ısıtması.
  • Paraşüt ve gerekli kaçış tertibatı.
  • 17 dakikada 19.500 feet yüksekliğe çıkabilmeli. Bu irtifada 250 millik hızla 20 dakika uçabilmelidir.
  • En az bir saatlik toplam uçuş takati gereklidir.
  • Maksimum irtifa 33.000 feet olacaktır.
  • Dönüşlerde irtifa kaybetmemelidir.
  • Virillerden kolayca çıkarılabilmelidir.
  • Ortalama büyüklükteki bir Alman askeri pistinden kalkabilmelidir (430m. X 430m.)
  • 9 uçaklık bir grupla iniş ve kalkış yapılabilmelidir.
  • Trenle taşınabilmelidir, dolayısıyla raylı taşıma sistemlerine uygun boyutlarda olmalıdır.

Daha önceden Luftwaffe için av uçakları tasarlamış ve imal etmiş olan Arado, Focke Wulf ve Heinkel gibi büyük havacılık firmaları oldukça karlı bu ihaleye hemen dahil olmuşlardır. Görece ufak bir firma olan Messerschmitt, yarışmaya konuyla ilgili bir tecrübesi olmayan ancak çok kaliteli sportif uçaklar yapan küçük bir firma olarak katılmıştır (Bf108 Taifun).

Messerschmitt'in temel tasarımında BF 108 Taifun'dan birçok detay bulunmaktadır; aerodinamik çıkıntısız rivetleme, Handley-Page tipi slotlu kantilever kanat ve gövdeye monteli dışa doğru kapanan dar iniş takımları bunlardan sadece bazılarıdır. Tasarım çalışmaları ilerledikçe temel dizayna yeni ve güncel özellikler de eklenmiştir. Hafif metallerden monokok yapıya uygun olarak tasarlanan gövdesinin yeni jenerasyon 12 silindirli ters V motorlarla birleştirilmesi öngörülmüştür. Junkers ve Daimler Benz'in motorları zamanında yetişmediğinden ilk prototip oldukça ironik bir şekilde İngiliz Rolls-Royce Kestrel VI motoruyla uçmuştur. Yarışmada Junkers Jumo 210 V1 motoruyla donatılan Bf109 V2 prototipi rakip Heinkel firmasının yine aynı motora sahip He 112 modelini hemen hemen her alanda hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde geçmiştir.

Yekpâre tasarıma, kapalı bir kabine ve içeri alınabilen iniş takımlarına sahiptir. 85 derece açıyla gövdeye yerleştirilmiş ve dışa katlanan bu iniş takımları sayesinde kanatlar daha sade ve basit bir yapıyla üretilebilmiş ve ciddi bir maliyet avantajı yakalanmıştır. Ancak bu yerleşim, ana iniş takımlarının birbirlerine yakın olmasına ve uçağın karada dengesiz olmasına yol açmıştır. Bu sebepten dolayı savaş boyunca birçok havacı gerçekleşen iniş ve kalkış kazalarında hayatını kaybetmiştir.

Yüksek irtifa önleme görevleri için optimize edilmiş bir dizaynı vardır. Yakıt enjeksiyonlu ve süperşarjlı DB601 serisi motoruyla özellikle savaşın ilk yıllarında rakipsiz bir performans uçağı olarak göze çarpmıştır.

Döneminin tasarımlarıyla kıyaslanırsa oldukça küçük boyutlarda olan Bf109'un ağırlığının zaman içerisinde ilave sistemlerin eklenmesi ve teknik güncellemelerle birlikte 1,5 kat artması uçağın manevra performansının düşmesine sebep olmuştur. Bu kayıplar devamlı olarak arttırılan motor gücüyle dengelenmeye çalışılmıştır.

Bf 109 E-4, Stab/JG 26, Adolf Galland (Yaz, 1940)

Kuvvetli motorları sayesinde çok hızlı tırmanış yapabilirler. Hızlı bir uçak olması yanı sıra iyi bir zırha ve tahribat gücü yüksek silahlara sahiptir. II. Dünya Savaşı'nın en çok üretilen uçaklarından biridir. Bütün savaş boyunca 35.000 tane Bf-109 üretilmiştir. Savaşın sonuna kadar en iyi savaş uçaklarından biri olarak kalmıştır. P-51 Mustang (Masteng)'leri bile başarılı bir şekilde durdurmuşlardır. Erich Hartmann (Erih Hartman) ve Gerhard Barkhorn (Gerhart Barkhorn) adlı Bf-109 pilotları tek başlarına 300'den fazla uçak düşürmüşlerdir.

Messerschmitt Bf 109 B

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bf 109B-2

İspanya İç Savaşında kullanılan 2 modelden biridir.

  • Üretici: Bayerishe Flugzeugwerke (1938’den sonra Messerschmitt AG)
  • Tip:Tek kişilik avcı uçağı
  • Motor: Junkers Jumo210Da
  • Kanat açıklığı: 8.70 m
  • Uzunluk: 9.90 m
  • Yükseklik: 2.45 m
  • Maksimum hız: 470 km/h
  • Menzil: 450 km
  • Tırmanma hızı: 9000 m
  • Boş ağırlık: 1597 kg
  • Maksimum ağırlık: 2152 kg

Messerschmitt Bf 109 C

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bf 109C-1

Bf-109 B modellerinin yerine geçmek için tasarlandı

  • Üretici: Bayerishe Flugzeugwerke (1938’den sonra Messerschmitt AG)
  • Tip: Tek kişilik avcı uçağı
  • Motor: Junkers Jumo210Ga
  • Kanat açıklığı: 8.70 m
  • Uzunluk: 9.90 m
  • Yükseklik: 2.45 m
  • Maksimum hız: 475 km/h
  • Menzil: 625 km
  • Tırmanma hızı: 9500 m
  • Boş ağırlık: 1597 kg
  • Maksimum ağırlık: 2296 kg

Messerschmitt Bf 109 E

[değiştir | kaynağı değiştir]

Britanya Muharebesinde kullanıldı

  • Üretici: Bayerishe Flugzeugwerke (1938’den sonra Messerschmitt AG)
  • Tip: Tek kişilik avcı uçağı
  • Motor: Daimler Benz DB 601Aa
  • Kanat açıklığı: 8.64m
  • Uzunluk: 9.87m
  • Yükseklik: 2.50m
  • Maksimum hız: 560 km/h
  • Menzil: 660 km
  • Tırmanma hızı: 11000 m
  • Boş ağırlık: 1900 kg
  • Maksimum ağırlık: 2665 kg

Messerschmitt Bf 109 F

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bf-109 E modellerinin yerine geçti özellikle Kuzey Afrika Cephesinde başarılı oldular

  • Üretici: Messerschmitt AG
  • Tip: Tek kişilik avcı uçağı
  • Motor: Daimler Benz DB601E-1
  • Kanat açıklığı: 8.90 m
  • Uzunluk: 9.92 m
  • Yükseklik: 2.60 m
  • Maksimum hız: 624 km/h
  • Menzil: 850 km
  • Tırmanma hızı: 11000 m
  • Boş ağırlık: 2590 kg
  • Maksimum ağırlık: 3117 kg

Messerschmitt Bf 109 G-6

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bf 109 G-6, Stab II/JG52, Gerhard Barkhorn, (Kasım, 1943)

Genel özellikler

  • Mürettebat: Bir
  • Uzunluk: 8,95 m (29 ft 4 in)
  • Kanat açıklığı: 9,925 m (32 ft 7 in)
  • Yükseklik: 2,6 m (8 ft 6 in)
  • Kanat alanı: 16,4 m2 (177 ft2)
  • Boş ağırlık: 2.247 kg (4.954 lb)
  • Brüt ağırlık: 3.148 kg (6.940 lb)
  • Maksimum kalkış ağırlığı: 3.400 kg (7.496 lb)
  • Güç kaynağı: 1 × Daimler-Benz DB 605A-1 sıvı soğutmalı ters V12, 1.085 kW (1.455 hp)
  • Pervaneler: VDM-9

Performans

  • Maksimum sürat: 640 km/sa (400 mph, 350 kn)
  • Seyir sürati: 590 km/sa (370 mph, 320 kn)
  • Menzil: 850 km (530 mi, 460 nmi)
  • Azami irtifa: 12.000 m (39.000 ft)
  • Tırmanma oranı: 17 m/s (3.300 ft/dak)
  • Güç/kütle: 330 W/kg

Mühimmat

  • 2×13 mm MG 131 makineli tüfek(ilk modellerde 2x7mm)
  • 1×20 mm MG 151/20 top (veya 1x 30 mm MK 108, G-6/U4)(ilk modellerde 2x20mm)
  • 1×300 l (78 US gal) dış depo veya 1×250 kg (550 lb) bomba veya 4×50 kg (110 lb) bomba
  • 2×WGr.21 roket (BR21 ile G-6)
  • 2x 20 mm MG 151/20 kanat altı top podları (R6 ile G-6)

Messerschmitt Bf 109 K-4

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bf 109 K-4, 11./JG 3 (Nisan, 1945)

Messerschmitt Bf 109 K-4 "Kurfist" 1944 yılının sonbaharında, Bf 109 G olarak üretim hattına konmuştur. Motor, silahlar ve kabin basınçlandırma sistemindeki birkaç küçük değişiklikle ilk versiyonlardan farklıdır. "K" modeline, "Galland Hood" (yüksek görüş imkânı sağlayan bir kanopi) ve geniş bir kuyruk kanadı yerleştirilmiştir. Savaşın sonlarına doğru imal edildiğinden uçak hakkında yeterli doküman yoktur. İlk "K" modellerin, kurtarılmış bölgelerdeki Müttefik hava alanlarına karşı Almanların 1 Ocak 1945'teki taarruzları sırasında kullanıldığı sanılmaktadır.

  • Üretici: Bayerishe Flugzeugwerke (1938’den sonra Messerschmitt AG)
  • Tip: Tek kişilik avcı uçağı veya av-bombardıman uçağı
  • Motor: Daimler-Benz DB 605 ASCM/DCM (12 silindirli sıvı soğutmalı 1,555 hp); MW-50 iticiyle 2,000 hp
  • Kanat açıklığı: 9.92 m (32 ft 6½ in)
  • Uzunluk: 9.05 m (29 ft 4 in)
  • Yükseklik: 2.60 m (8 ft 6 in)
  • Kanat alanı: 16.17 m² (174 ft²)
  • Maksimum hız: 606 km/h ~ 377 mph (deniz seviyesinde); 728 km/h ~ 452 mph (6,000 m ~ 19,685 ft yükseklikte)
  • Menzil: 590 km ~ 365 mil (480 lt dahili yakıt ile)
  • Havada kalma: 50 dakika
  • Servis alanı: 12,500 m (41,000 ft)
  • Tırmanma hızı: 1,470 m/da (4,823 ft/da)
  • Boş ağırlık: 2,268 kg (5,000 lb)
  • Maksimum ağırlık: 3,402 kg (7,500 lb)
  • Silah donanımı:

2 x 15 mm MG 151 ~ 220 mermi kapasiteli makineli tüfek (motor üzerinde); 1 x 30 mm MK 108 ~ 65 mermi kapasiteli top (kanatta); 2 x 210 mm roket tüpü (kanat altlarında)

Messerschmitt Bf 109 T

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bf 109T-1

Uçak gemileri için tasarlanmış katlanabilir kanatlı modeldir.

  • Üretici: Messerschmitt AG
  • Tip: Tek kişilik avcı uçağı
  • Motor: Daimler Benz DB601N
  • Kanat açıklığı: 9.87m
  • Uzunluk: 8.64 m
  • Yükseklik': 2.50 m
  • Maksimum hız: 560 km/h
  • Menzil: 660 km
  • Tırmanma hızı: 11000 m
  • Boş ağırlık: 1900 kg
  • Maksimum ağırlık: 2665 kg

Messerschmitt Bf 109 TL

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bf 109TL

Bu model Me-262ye benzer şekilde yapılmış kanatlarında 2 adet jet motoru olan modeldir.Kağıt üzerinde proje prototiptir.

  • Üretici: Messerschmitt AG
  • Tip: Tek kişilik avcı uçağı
  • Motor: 2 adet Junkers Jumo 004B-1 turbojeti
  • Kanat açıklığı: 12.55 m
  • Uzunluk: 9.50 m
  • Yükseklik: 2.90 m
  • Maksimum hız: 980 km/h
  • Menzil: Bilinmiyor
  • Tırmanma hızı: 11400 m
  • Boş ağırlık: 3070 kg
  • Maksimum ağırlık: 4750 kg

Messerschmitt Bf 109 Z

[değiştir | kaynağı değiştir]

P-82'ye benzer modeldir.

Bf 109Z-1
  1. ^ U.S. Strategic Bombing Survey, Aircraft Division Industry Report, Exhibit I – German Airplane Programs vs Actual Production.

WW2 Drawings Wikimedia Commons'ta Messerschmitt Bf 109 ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.