Ivan Regen
Ivan Regen | |
|---|---|
 Ivan Regen, 1929 | |
| Doğum | Ivan Janez Regen 9 Aralık 1868 Lajše, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu (günümüzde Slovenya) |
| Ölüm | 27 Temmuz 1947 (78 yaşında) Viyana, Avusturya |
| Milliyet | Sloven |
| Mezun olduğu okul(lar) | Viyana Üniversitesi |
| Kariyeri | |
| Dalı | Hayvan fizyolojisi, Biyoakustik |
| Doktora danışmanı | Karl Grobben, Sigmund Exner, Carl Friedrich Wilhelm Claus |
| Etkilendikleri | Karl Grobben |
Ivan Janez Regen ya da bilinen adıyla Johann Regen (d. 9 Aralık 1868 – 27 Temmuz 1947) Biyoakustik alanında yaptığı çalışmalar ile tanınan Sloven bilim insanı ve biyolog. Regen, bu alandaki katkılarından dolayı modern biyoakustiğin kurucusu olarak kabul edilmektedir.[1][2]
İlk yıllar
[değiştir | kaynağı değiştir]Ivan Regen, Slovenya'nın Gorenja Vas kasabasının Lajše mezrasında 9 Aralık 1868 yılında doğdu. Çocukluk döneminde böcek seslerini dinleyerek ve gözlemleyerek, bilime ilgi duymaya başladı.
Eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ailesinin maddi durumu iyi olmadığı ve eğitim masraflarını karşılayamadıkları için yatılı bir okula kaydedildi. Bu süre içinde burs aldı ve Viyana'daki öğrenimi için para biriktirdi. Viyana Üniversitesi doğa tarihi bölümünü, hocaları Karl Grobben, Sigmund Exner, Carl Friedrich Wilhelm Claus gözetiminde okudu. 1897 yılında doktorasını tamamladı ve ilk olarak Viyana da ve ardından Moravya'da bir Gymnasium lisesi'nde profesör olarak çalışmaya başladı. 1905 yılında Sigmund Exner'ın tavsiyesi ile tekrar Viyana'ya geri döndü ve bir lisede 1920'de emekli olana kadar öğretmenlik yaptı.[3]
Çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Hayvan fizyolojisi çalışmalarına başlayarak, I. Dünya Savaşı'dan sonra yurt dışında çalışan ilk Sloven bilim adamlarından birisi oldu. Cırcır böceği ve bu böceğin bir türü olan Katydid üzerindeki dikkatli gözlemleri ile, bu böceklerin diğer bireylerden gelen akustik uyarılara tepki gösterdiğini kanıtladı ve bir hoparlör kullanarak sunî stimülasyona yanıt almayı başardı. Daha sonra, böceklerin işitmesinin sağlam bir Tympanal organına bağlı olduğunu ispatlayarak, ilk kez bu organın işlevini tanımladı.[4] Ayrıca böceklerin diğer fizyolojik olguları üzerinde çalıştı ve soluma, kış uykusu, nimfa ve farklı koşullar altında biyolojik pigmentlerin geliştirilmesi için çaba gösterdi.
Regen'in en büyük projesi olarak adlandırılan "jeobiyolojik laboratuvar", büyük bir vivaryum içerisinde phonotaxis üzerinde çalışmaları üzerine oluştu. 1600 tane dişi böceğin sağlam ve hasarlı işitme oranını kullanarak, istatistiksel olarak davranışlarını değerlendirmeyi başardı.[5]
1911 yılından beri bağımsız araştırmacı olarak çalışan Regen, Slovenya ile temas halinde kaldı ve birçok yerel topluluk ve kültürel kurumu destekledi. Ayrıca, çalıştığı alanlarda Sloven terminolojisini oluşturulmasına katkıda bulundu. 1921 yılında, Ljubljana Üniversitesi'nden gelen profesörlük teklifini reddetti. 1940'ta Sloven Bilim ve Sanat Akademisi'nin ortak üyesi oldu ve doğa tarihi alanında yaptığı hizmetlerden dolayı Sloven toplumunun fahri üyesi olarak kabul edildi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "REGEN, Ivan (Janez)" (İngilizce). gorenjci.si. 25 Şubat 2011. 16 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2014.
- ^ "Ivan Regen" (İngilizce). mf.uni-lj.si. 2007. 18 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2014.
- ^ "Žıvot I Rad Ivana Regana" (Hırvatça). library.foi.hr. 1 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2014.
- ^ "Evidence of hearing and communication in insects" (İngilizce). Britannica online. 9 Haziran 2012. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2014.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Pionir bioakustike Ivan Regen in njegova zapuščina" (PDF) (Slovence). Sloven Bilim ve Sanat Akademisi. 2008. 19 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mayıs 2014.
