İçeriğe atla

Fritz Zwicky

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Fritz Zwicky
Doğum14 Şubat 1898
Varna, Bulgaristan
Ölüm8 Şubat 1974 (75 yaşında)
Pasadena, Kaliforniya, ABD
Mezun olduğu okul(lar)ETH Zürih
Kariyeri
DalıAstronomi
Çalıştığı kurumlarKaliforniya Teknoloji Enstitüsü

Fritz Zwicky (d. 14 Şubat 1898, Varna, Bulgaristan – ö. 8 Şubat 1974, Pasadena, Kaliforniya, ABD), süpernova kuramına ve bu yıldızların daha iyi tanınması çalışmalarına değerli katkılarda bulunan İsviçreli fizikçi ve astronom.

Akademik hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

1922'de Zürih’teki Federal Teknoloji Enstitüsü’nde fizik doktorasını tamamladı. 1925'ten 1972’ye değin Pasadena’daki Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü Fizik Fakültesi’nde görev yaptı. 1930’ların başlarında katkılar fiziği, gaz iyonlaşması ve termodinamik alanlarında katkılar bulunduktan sonra çalışmalarını süpernovalar ve kozmik ışınlar üzerinde yoğunlaştırdı. 1934'te Walter Baade ile birlikte süpernovaların normal novalardan tamamiyle farklı bir patlayan yıldızlar sınıfı olduğunu ve süpernovalardaki patlamaların çok daha seyrek (Galaksimizde bin yılda iki üç kez) oluşturduğunu ortaya koydu. Daha sonra süpernovaların komşu galaksilerine ilişkin kapsamlı araştırmalar yapmaya başladı. 1937’den 1941’e değin 18 galaksi keşfetti. Bunların yalnızca 12’sinin adı daha önce astronomi tarihinde geçmişti.

Zwicky, Kaliforniya’da Azusa’daki Aerojet Mühendislik Şirketi’nin 1943’ten 1946’ya değin araştırma müdürü, daha sonra da teknik danışmanı olarak ilk jet motorlarından bazısını geliştirdi. Bu motorlar arasında ağır uçakların kısa pistlerden kalkmasına olanak sağlayan jet yardımlı kalkış (JATO) motorları da vardı.

Zwicky'in çalışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Zwicky kariyeri boyunca süpernova, Kara delikler, Nötron yıldızları ve kozmik ışıklar üzerine yüzlerce makale ve tez yayınlamıştır. Bunlardan en önemlileri, 1929’da yayınlanan ve Hubble’in Kanunları’nı anlatan "On the Red Shift of Spectral Lines through Interstellar Space: Yıldızlar arasındaki kızıl değişim". 1934'te yayınlanan süpernova ve nötron yıldızlarını tanımlayan "Süpernova’nın kozmik ışınları: Cosmic Rays from Super-novae”. 1938'de fizikte devrim sayılacak kütle yoğunluğu ve Karadelikler üzerinde fikirler sunan "Nötron yıldızlarındaki çöküşler: On Collapsed Neutron Stars" sayılabilir.[1][2]

  1. ^ AnaBritannica Genel Kültür Ansiklopedisi, Basıldığı Yıl: 1994, Cilt no: 32, Sayfa: 435.
  2. ^ Wilson, A. (1975), "Fritz Zwicky’in mirası (Fritz Zwicky obituary)", Quarterly Journal of the Royal Astronomical Society, Cilt: 16, Sayfalar: 106-108

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]