9M113 Konkurs

9M113 Konkurs (Rusça l9М113 «Конкурс»); Türkçesi (yarışma)) SSCB tarafından üretilen ve kablo güdümlü SACLOS sınıfı bir tanksavar füzesidir. Günümüzde GRAU (Rusya Savunma Bakanlığı Topçu ve Roket Ajansı) "9M113" adı ile tanımlamıştır. NATO rapor adı ise AT-5 Spandreldir.

Üretimi

9M113 Konkurs Tula Manika Tasarım Bürosu tarafından 1962 yılında geliştirilen ilk nesil SACLOS sınıfı tanksavar füzesidir. 9M113 Konkurs aslında AT-4 ile aynı teknolojiye sahip olmasına rağmen aralarındaki tek fark ebatlarıdır

Ortada gezinen bazı söylentilere göre bu füze aslında MILAN sınıfı füzenin bir kopyasıdır.

1974 yılında Kızıl Ordu servisine alınmıştır. İran 2000 li yıllarda bu füzenin bir benzeri olan Towsan-1/M113 modelini geliştirmiştir.^[1]

Tanımı

Bu füze bir araç üzerinden fırlatılmak üzere tasarlanmasına rağmen ilerleyen yıllarda AT-4 Spigot füzesine ait fırlatıcı üzerinden de atılabilmektedir. Ayrıca BMP-2, BMD-2 ve BRDM-2 araçlarına monteli üretilmiştir. Bu füzeler camla güçlendirilmiş plastik taşıma/fırlatma kutularında taşınmaktadır.

Füze bir gaz jeneratörü yardımı ile fırlatma tüpünden ateşlenir. Ateşleme esnasında arka kısmı da açılan fırlatma tüpü aynen geri tepmesiz tüfeklerde ki fırlatma mantığını kullanmaktadır. Füze fırlatma tüpünden 80 m/slik bir hızla çıkar. Ardından kısa bir süre içerisinde katı yakıt motoru vasıtasıyla 200 m/s lik bir hıza ulaşır. Füze bir saniye içerisinde 5 ila 7 defa kendi etrafında dönerek ilerler.

Fırlatmanın ardından füzenin arkasından çıkan ısı güdülmeme sisteminde bulunan kızılötesi ampul yardımıyla takip edilerek füzenin hedefe doğru gidip gitmediği takip edilir. Hedef örneğin Shtora türünde bir jammer yardımıyla füzenin yönünü değiştirmeye kalkarsa güdümleme sistemi bu durumu operatöre sesli ikaz eder. Ve füze SACLOS güdülmeme sisteminden elle kullanıma (MCLOS sistemine) geçer. Bazı kaynaklara göre bu füze 90% gibi başarılı bir vuruş yüzdesine sahiptir. Bu sebepten TOW ya da kendinden daha gelişmiş SACLOS sınıfı Sagger ile boy ölçüşebilir.

Tarihi

İsrail askeri kaynakları Hizbullah güçlerinin 2006 İsrail-Lübnan Savaşı sırasında 9M113 Konkurs füzelerinden kullandığını belirtmiştir. İsrail Savunma Güçleri Hizbullahın elindeki AT-5 Spandrel ile Lübnanda bulunan Merkava sınıfı tanklarına ateş açtığını iddia etmektedir. 1990'lı yıllarda Sovyetler tarafından bu füze İrana satılmış ve ardından ülke bu füzeyi kopyalayarak üretimini yapmıştır. Kablo güdümlü Spandrel iki metre boyunda ve 3.6 kilometre menzile sahiptir.2000 yılında seri üretime alınmıştır.^[1]

Genel özellikleri (AT-5A Spandrel)

Uzunluğu: 1150 mm / 875mm gaz jeneratörü hariç
Kanatçık uzunluğu: 468 mm
Çapı: 135 mm
Ateşleme ağırlığı: 14.6 kg
Hızı: 80 m/s fırlatma - 200 m/s uçuş
Menzili: 70 m - 4 km
Azami menzile varış süresi: 20 saniye
Güdümleme sistemi: Kablo güdümlü füze SACLOS sınıfı
Savaş başlığı: 2.7 kg 9N131 HEAT 600 mm vs RHA

Modelleri

9M113 Konkurs (NATO: AT-5 Spandrel, AT-5A Spandrel A)
9M113M Konkurs-M (NATO: AT-5B Spandrel B) İkili patlayıcı savaş başlığı bulunmaktadır

Kullanan ülkeler

eski SSCB ülkeleri
Bulgaristan
Hırvatistan
Çekoslovakya – lisanslı olarak üretmekteydi
Çek Cumhuriyeti
Hizbullah
Macaristan
Endonezya
Hindistan
İran
Polonya
Romanya
Slovakya
Türkiye
Amerika Birleşik Devletleri

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta 9M113 Konkurs ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

ATGM launcher vehicle "KONKURS" (BRDM-2) – Walk around photos
http://www.fas.org/man/dod-101/sys/land/row/at5spandrel.htm 16 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
http://btvt.narod.ru/4/konkurs.htm 21 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in Russian

Kaynakça

Özel

^ ^a ^b Chistopher F. Foss, Jane's Defense Week, Another ATGW for Iran 5 Aralık 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Genel

Hull, A.W., Markov, D.R., Zaloga, S.J. (1999). Soviet/Russian Armor and Artillery Design Practices 1945 to Present. Darlington Productions. ISBN 1-892848-01-5.

Sovyetler Birliği ve Rusya tarafından geliştirilen füze sistemleri

Havadan Havaya Muharebe Füzeleri AAM'ler