İçeriğe atla

Canaletto

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Canaletto
Genel bilgiler
Doğum adıGiovanni Antonio Canal
Doğum18 Ekim 1697(1697-10-18)
Venedik, Venedik Cumhuriyeti
Ölüm19 Nisan 1768 (70 yaşında)
Venedik, Venedik Cumhuriyeti
AlanıVeduta, gravür
Sanat eğitimiLuca Carlevarijs
Katıldığı akımlarVenedik Okulu
EtkilendikleriGiovanni Paolo Pannini
EtkiledikleriBernardo Bellotto
Francesco Guardi

Giovanni Antonio Canal (18 Ekim 1697 – 19 Nisan 1768),[1] bilinen adıyla Canaletto, Venedik Cumhuriyeti vatandaşı İtalyan ressam. 18. yüzyıl Venedik Okulu'nun en önemli üyesi kabul edilir. Venedik, Roma ve Londra'nın veduta adı verilen detaylı şehir manzarası türüne resimlerinin yanı sıra, hayalî mimari yapıları resmeden capriccio türünde eserler veren ressamın eserinde gerçek ve hayalî manzaralar arasındaki sınır kesin değildir.[2] Aynı zamanda önemli bir gravür sanatçısıdır. 1746 ile 1756 yılları arasında İngiltere'de kalan Canalatto Londra'nın yanı sıra Warwick Castle and Alnwick Castle gibi yerlerin resimlerini yaptı.[3] Canaletto İngiltere'de, tüccar ve sanat koleksiyoneri Joseph Smith sayesinde başarılı bir dönem geçirdi. Smith'in Canaletto eserlerinden oluşan koleksiyonu 1762'de İngiltere Kralı III. George'a satıldı.[2]

Erken dönem kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ressam Venedik'te, Artemisia Barbieri ile kendisi gibi ressam olan Bernardo Canal'ın oğlu olarak doğdu ve "küçük Canal" anlamındaki Canaletto isminin kaynağı da buydu.[4] Canaletto çıraklık dönemini babası ve ağabeyinin yanında geçirdi. Babasının mesleğini sürdürerek tiyatrolarda dekor ressamlığı yaptı. Romalı venduta ressamı Giovanni Paolo Pannini'den etkilenerek şehrin ve insanların günlük yaşamlarını resmetmeye başladı.

1719'da Roma'dan döndükten sonra kendine özgü topoğrafik stilinde resim yapmaya başladı.[5] Bilinen ilk imzalı ve tarihli eseri bugün Milano'da özel bir koleksiyonda bulunan ve 1723'ta yaptığı Architectural Capriccio tablosuydu.[1] Şehir manzaraları konusunda oldukça saygı gören bir ressam olan Luca Carlevarijs'tan dersler alan[5][6] Canaletto bu alanda kısa zamanda ustalaştı. Ressam olan ve aynı zamanda koleksiyoner Stefano Conti için alım da yapan Alessandro Marchesini 1725'te iki Venedik manzarası satın almak istediğinde aracılar ona şu tavsiyede bulunmuştu: "Antonio Canale'yi tercih et... Tıpkı Carlevaris gibi ama onun tablolarında güneşin parladığını da görebiliyorsun."[7]

Açık alan ressamlığı

[değiştir | kaynağı değiştir]

O dönemde genel uygulama tabloların atölyelerde tamamlanmasıydı. Canaletto'nun birçok erken dönem eseri ise dışarıda direkt "doğadan" çiziliyordu. Son dönem eserlerinde stüdyoya döndüğü ve resimlerini camera obscura görüntülerinden faydalanarak yaptığı düşünülse de Birleşik Krallık Kraliyet Koleksiyonu'nda çalışan sanat tarihçilerine göre Canaletto bu tekniği hemen hemen hiç kullanmadı.[8] Yine de tabloları en ince detayına kadar gerçekçi olmasıyla bilinir: örneğin Venedik'teki kanalların su seviyesindeki mevsimsel değişiklikleri bile resmetmiştir.[9]

İngiltere dönemi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Canaletto'nun birçok eseri önce sanat taciri Owen Swiny, sonraları ise koleksiyoner Joseph Smith tarafından, İtalya'yı ziyaret eden İngilizlere satılmıştı. 1720'lerde Swiny Canaletto'yu, şehre gelen turistlere ve yabancı ziyaretçilere pazarlanmak üzere Venedik şehrinin küçük ölçekli resimlerini yapmaya teşvik etmişti. Canaletto 1728'den önceki bir dönemde ise, Venedik'te yaşayan ve 1744'te şehirdeki İngiltere elçisi olarak atanacak olan iş adamı ve koleksiyoner Joseph Smith ile çalışmaya başladı. Ressamın aracısı ve meseni hâline gelen Smith Canaletto'dan aldığı yaklaşık elli tablo, yüz elli çizim ve on beş gravürden oluşan koleksiyonu 1763'te Kral III. George'a sattı.[10]

1740'larda Avusturya Veraset Savaşı sebebiyle Venedik'e gelen İngiliz ziyaretçilerin azalması Canaletto'nun satışlarını önemli ölçüde engelledi.[11] Smith bu dönemde ressamın veduta ve hayalî mimari yapıları resmeden capriccio türündeki eserlerinin bir kataloğunu yayımlattıysa[6] da beklenen ticari dönüş elde edilemedi. Canaletto alıcılarına daha yakın olabilmek için[5] 1746'da Londra'ya taşındı. 1755'e kadar Londra'da kalan ressam, inşaatı o dönemde tamamlanan Westminster Köprüsü de dahil olmak üzere birçok Londra manzarası ile mesenlerinin evlerinin ve kalelerinin resimlerini yaptı. Bu binaların arasında, sonradan 1. Northumberland Dükü olacak olan Sir Hugh Smithson için çizilen Northumberland House ve sonradan 1. Warwick Earlü olacak olan Lord Brooke için çizilen Warwick Castle da vardı. Aynı zamanda Westminster Köprüsü'nün de finansörlerinden biri olan Smithson'ın Canaletto'yu köprünün hayata geçirilişini kayıt altına almak üzere Londra'ya getirtmiş olması da muhtemeldir.[12]

Canaletto'nun İngiltere manzaralarını, Venedik manzaralarını yaptığı şekilde çizmesi bekleniyordu. Ancak ressam sanatındaki sürekli tekrar artık usanmaya başlamıştı ve eserlerindeki doğallık kaybolmuş, tarzı mekanikleşmişti. Öyle ki, İngiliz sanat eleştirmeni George Vertue 'Canaletto' imzasıyla resimler yapan bu kişinin bir taklitçi olduğunu öne sürdü. Bu iddianın bir sebebi de, aynı takma ismi kullanan ressam yeğeni Bernardo Bellotto olabileceği gibi, bazı sahtekar sanat tüccarlarının birçok sahte Canaletto tablosunu satışa çıkartmış olması da olabilir.[12] Bu iddiaları çürütmek isteyen Canaletto, gazeteye verdiği ilanla isteyen "her beyefendiyi" atölyesine gelerek son çizdiği St James's Park tablosunu incelemeye davet etti[12] ancak ressam hayatının geri kalanında eski itibarını hiçbir zaman geri kazanamadı.[13] Sanat tarihçisi Michael Levey'e göre de sanatçının bu dönemdeki eserleri "kısıtlıdır".[14]

Son yılları ve etkisi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Venedik'e dönen Canaletto 1763'te Accademia üyesi seçildi ve Collegio dei Pittori'de usta unvanı kazandı. 1768'deki ölümüne kadar resim çizmeye devam etti. Son dönemlerinde eski taslaklarını tablolaştırdı ama nadiren de olsa yeni kompozisyonlar da üretti. Bu dönemde eski resimlerinin aksine, sanatsal etkiyi artırmak için topoğrafik kesinlikten uzaklaşmaya başlamıştı.[6]

Canaletto'nun öğrencileri arasında yeğeni Bernardo Bellotto'nun yanı sıra Francesco Guardi, Michele Marieschi, Gabriele Bella ve Giuseppe Moretti vardı. Giuseppe Bernardino Bison ise stil olarak Canaletto'nun takipçisiydi.[9]

Sanat piyasasındaki yeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

1762'de İngiltere Kralı III. George, Joseph Smith'in Canaletto eserlerinden oluşan büyük koleksiyonunu 20.000 pound karşılığında satın aldı[15] ve sanatçının birçok eseri Royal Collection'a girmiş oldu. Ressamın birçok İngiliz koleksiyonunda da eserleri bulunur. Örneğin Wallace Collection'da on dokuz, Woburn Abbey'nin yemek salonunda 24 eseri vardır. Carlisle Earlü'nün oldukça geniş Canaletto koleksiyonun büyük kısmı 1940'ta Castle Howard'da çıkan yangında yok olurken, kalan parçalar ise yıllar içinde farklı alıcılara satıldı. Bunlardan The Bacino di San Marco: looking East 1939'da Boston Güzel Sanatlar Müzesi, Entrance to the Grand Canal from the Molo, Venice ve The Square of Saint Mark's, Venice ise 1938'de Washington'daki Ulusal Sanat Galerisi tarafından satın alındı.

Canaletto'nun eserleri 18. yüzyıldan itibaren II. Katerina ve diğer Avrupa kraliyet aileleri tarafından ilgi gördü ve yüksek fiyatlara satıldı. Temmuz 2005 tarihli Sotheby's müzayedesinde View of the Grand Canal from Palazzo Balbi to the Rialto tablosu 18,6 milyon pounda satılarak bir müzayedede el değiştiren en değerli Canaletto eseri oldu.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Filippo Pedrocco (1995). Canaletto. Giunti Editore. ISBN 978-88-09-76198-8. 
  2. ^ a b Alice Binion and Lin Barton. "Canaletto." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 6 Jan. 2017
  3. ^ Constable, William G. "Canaletto". Encyclopædia Britannica. 5 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  4. ^ ""Canaletto", National Gallery of Art, Washington, D.C." 3 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020. 
  5. ^ a b c Haldane MacFall (20 Eylül 2004). A History of Painting: Later Italians and Genius of Spain Part Three. Kessinger Publishing. ISBN 978-1-4179-4508-5. 
  6. ^ a b c Betsy Dru Tecco (30 Temmuz 2004). Pk:how to Draw Italy. PowerKids Press. ISBN 978-0-8239-6686-8. 
  7. ^ J.G. Links, Canaletto and his patrons, Granada Publishing/Paul Elek Ltd., Londra 1977, s. 1.
  8. ^ Hannah Furness, 'Royal Collection uses infrared to prove Canaletto did not trace his drawings' in The Daily Telegraph (UK newspaper), 14 April 2017.
  9. ^ a b C. A. Fletcher; T. Spencer (14 Temmuz 2005). Flooding and Environmental Challenges for Venice and its Lagoon: State of Knowledge. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-84046-0. 
  10. ^ "Canaletto". National Gallery of Art. 28 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2020. 
  11. ^ Antonio Canaletto; Antonio Visentini (1971). Views of Venice: By Canaletto. Courier Dover Publications. ISBN 978-0-486-22705-4. 
  12. ^ John Eglin (13 Ocak 2001). Venice Transfigured: The Myth of Venice in British Culture, 1660–1797. Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-312-23299-3. 
  13. ^ Michael Levey (1994). Painting in Eighteenth-century Venice. Yale University Press. ss. 114-5. ISBN 978-0-300-06057-7. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020. 
  14. ^ "Louise Jury". The Independent. 11 Kasım 2005. 4 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020. 
  15. ^  "Canale, Antonio". Encyclopædia Britannica. 5 (11. bas.). 1911. s. 172. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]