İçeriğe atla

Brezilya tarihi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Brezilya tarihi, günümüzdeki insanlık tarihinin Brezilya topraklarında gerçekleşen kısmıdır.

Avrupalılardan önce

[değiştir | kaynağı değiştir]

Brezilya'daki insan yerleşimleri 11.000 yıl öncesine kadar dayanmaktadır. Kızılderili etnik yapısına sahip olan Brezilya bölgesinde Jiuqabu kabilesi varlık gösteriyordu. 8000 yıl öncesinde çanak çömlek yapımı başladı. Brezilya'da Portekizlilerin gelişinden önce 2000'den fazla olan kabileler genelde nehir ve deniz kıyılarında yaşıyordu. Genelde göçebe yaşam süren yerli halkların bazen federasyonlar da oluşturdukları tahmin ediliyor. Kabilleleri avcılık ve balıkçılık ile geçiniyorlardı.

1493 yılında Amerika Kıtası Portekiz ve İspanya arasında bölünmüştü. 16.yüzyılda Brezilya işgal edilmeye başlanmış ve Brezilya yerlileri Hristiyanlaştırılmaya başlanmıştı. Brezilya topraklarına Afrikalı köleler getiriliyor ve yerli halklar da köleleştiriliyordu. Brezilya'da kahve, şeker, çikolata ve benzeri ürünler üretiliyordu. Portekiz'in Brezilya'ya gereken önemi vermemesinden dolayı çok sık korsan saldırıları gerçekleşti. Brezilya belli bir süreliğine İspanya sömürgesine girdi ama Portekiz yeniden bağımsızlığını kazanınca yeniden Portekiz kolonisi oldu. Tamoyo konfederasyonu 1554-1567 yılları arasında Portekiz'e savaş ilan etti. 19. Yüzyılda altın madenciliği Brezilya'da gelişmişti. Brezilyalılar, Don Pedro Jose Boni Facia de Andrada Silvan'ın liderliğinde bağımsızlık hareketlerini başlattılar ve bağımsızlığını kazandılar.

Brezilya 1824 yılında kabul edilen anayasa ile bölgenin tek anayasal monarşik ülkesi olmuştur. Topraklar geniş olduğu için idare etmesi zordu. İmparatorluk döneminde imparatorun görevi bu toprakları denetim altında tutmak ve yasama yürütme yargı ile toprak sahibi oligarklar arasındaki çatışmalarda arabuluculuk yapmaktı. Gücün merkezileşmesi söz konusudur. Komşularının tersine, Brezilya'da temsili demokrasi görülür. Düzenli seçimler, partiler ve anayasa vardı. Ancak var olan bu demokrasi güçlü sınıfın çıkarlarını gözetiyordu. Yani liberal kurumlar kırsal ve oligarşik elitlerin arasındaki siyasal çekişmede oligarşik elitlerin yanındaydı. II. Pedro ile imparatorluk çözülmeye başladı. Köleliğin düşüşü ve Avrupa'dan gelen göçlerle birlikte yayılan cumhuriyetçilik fikri imparatorluğun sona ermesinde büyük etkiye sahipti. Kahve ekonomisi de aynı zamanda yükselişe geçti ve bu üretimde köle gücüne gerek yoktu. Kahve ekonomisiyle beraber sosyo-ekonomik değişimler de yaşanmaya başlandı.

1889 yılında monarşi kaldırıldı. 1914'te siyasi birliği temin eden Brezilya, bütün dünya ülkeleri tarafından tanındı. İstikrarsız bir ülke olup, sık sık anayasa değişiklikleri ve ihtilaller olmaktadır.[1]

  1. ^ "Türkçe Bilgi: Brezilya tarihi". Türkçe Bilgi. 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2021.