Noh
Noh (能 Nō), or Nōgaku (能楽) ay isang mahalagang anyo ng klasikong musikal na Hapones na drama na tinatanghal na noong pang ika-14 na siglo. Kasama ng halos katulad na kyōgen, lumago ito bilang ng iba't ibang popular, katutubo at aristokartikong anyong sining, kasama na dito ang Dengaku, Shirabyoshi, at Gagaku. Kahit na ang Noh ay pinayaman ng matagal ng maraming siglo, makikitang galing ito sa Nuo, (傩, 戏) ng Dinastiyang Tang, Sarugaku (mula sa mga "musikal ng Wu" na tradisyon ng mga iba't ibang dinastiyang Tsino), at mga katutubong teatriko.
Si Kan'ami at ang kanyang anak na lalaki na si Zeami ang nagbigay ng Noh ng kanyang kasalukuyang anyo noong panahong Muromachi sa ilalim ng pagkalina ng malakas na angkan ng Ashikaga. Mayroon itong malaking impluwensiya sa mga ibang anyong dramatiko gaya ng Kabuki at Butoh. Noong Panahong Meiji, kahit na nawala na ang pagkalina ng pamahalaan, ang Noh at Kyōgen ay opisyal na kinilala bilang dalawa sa tatlong pambansang anyo ng drama.
Sa tradisyon, ang mga aktor at musikero ng Noh ay hindi magkakasama sa pagsasanay. Sa halip ang bawat aktor, musikero at mangaaawit sa koral ay nagsasanay ng kanilang galaw, awit at pagsayaw ng magisa o kaya sa ilalalim ng pagtuturo ng mas nakakatandang miyembro ng kanilang paaralan. Sa gayon, ang tempo ng pagtatanghal ay hindi mula sa kumpas ng iisang nagtatanghal kundi sa mga interaksiyon ng bawat miyembro ng pagtatanghal. Sa pamamaraang ito, pinapakita ng Noh ang tradisyonal na estetiko ng transience na tinatawag na Sen no Rikyu "ichi-go ichi-e".
Bibliograpiya
[baguhin | baguhin ang wikitext]- James R. Brandon (editor). "Nō and kyōgen in the contemporary world." (foreword by Ricardo D. Trimillos) Honolulu : University of Hawaiʻi Press. 1997.
- Karen Brazell. Traditional Japanese Theater: An Anthology of Plays. New York: Columbia University Press. 1998.
- Benito Ortolani. The Japanese Theatre: From Shamanistic Ritual to Contemporary Pluralism. Princeton: Princeton University Press. 1990.
- Royall Tyler (ed. & trans.). Japanese Nō Dramas. London: Penguin Books. 1992 ISBN 0-14-044539-0
Panlabas na Kawing
[baguhin | baguhin ang wikitext]
- Noh Stories in English / 財団法人大槻能楽堂[patay na link]
- Noh video Naka-arkibo 2007-09-09 sa Wayback Machine.
- Translations of thirteen Noh plays
- Kyogen: Classical Japanese Comic Theatre Naka-arkibo 2009-06-29 sa Wayback Machine.
- Virtual Reality and Virtual Irreality:On Noh-Plays and Icons
- Noh mask master Shigeharu Nagasawa Noh Masks / 長澤重春能面集 Japan
- Noh stage Naka-arkibo 2007-08-25 sa Wayback Machine.
- Page on the variable expressions of Noh masks
- Contemporary work informed by the Noh tradition for an american audience Naka-arkibo 2007-09-29 sa Wayback Machine.
- Noh plays Photo Story and Story Paper
- KODAMA SHOUN NOH MASK
- English language noh performances and workshops Naka-arkibo 2009-04-25 sa Wayback Machine.
 | Ang artikulo na ito ay isinalin mula sa " Noh " ng en.wikipedia. |