George Arliss
George Arliss | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 10 Nisan 1868 Londra, İngiltere |
| Ölüm | 5 Şubat 1946 (77 yaşında) Londra, İngiltere |
| Diğer ad(lar)ı | George Augustus Andrews |
| Meslek | Aktör, yazar, oyun yazarı, film yapımcısı |
| Etkin yıllar | 1887–1943 |
| Evlilik | Florence Arliss (1899-1946) |
| İmza | |
 | |
George Arliss (d. 10 Nisan 1868 – ö. 5 Şubat 1946) kariyeri başarılarını ABD'de kazanmış İngiliz oyuncu, yazar ve film yapımcısıdır. Arliss, Akademi Ödülleri'ni kazanmış ilk İngiliz oyuncudur.
Yaşamı ve kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]
George Augustus Andrews ismi ile İngiltere'nin başkenti Londra'da doğdu ve Harrow'da eğitim gördü. Babasının matbaasında çalışmaya başladı, ancak 18 yaşında iken ayrıldı ve oyunculuğa başladı. Oyunculuk kariyerine 1887 yılında İngiltere'nin çeşitli bölgelerinde sahneye çıkarak başladı. 1900'de, Londra'da "West End Theatre'da yan rollerde oynamaya başladı. 1901'de ABD'ye Mrs Patrick Campbell'in turnesin bir üyesi olarak ile ilk kez gitti. Sadece turne süresince kalma amaçlı gittiği ABD'de 20 yıl boyunca yaşadı ve 1908'de The Devil isimli oyun ile bu ülkede star oldu. Daha sonra 1911'de yapımcı George Tyler, Louis Napoleon Parker'a özel olarak Arliss'e uygun olarak tasarlanmış bir oyun yazmasını istedi ve oyuncu Disraeli isimli oyunla 5 yıl boyunca turneye çıktı.
Sinem kariyerine 1921 yılında Disraeli ve The Devil filmleri ile başladı. Daha sonra 4 sessiz filmde daha oynadı. Bu filmlerden sadece The Devil, $20 a Week ve dönemin popüler bir tiyatro oyunu olan "The Green Goddess"'in uyarlaması olan 1923 yapımı film The Green Goddessin günümüze kadar kopyaları kalmıştır. 1929 yılında Disraeli filmini tekrar sesli olarak çekmiş ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü'nü kazandı.[1] Bu sayede 61 yaşında iken tiyatro oyunculuğu ve sessiz filmlerden sonra sesli filmlerde tam olarak starlığa ulaştı.
Arliss, Warner Bros. ile imzaladığı kontrat ile 10 tane sesli film çekti ve bu anklaşma ile filmler üzerinde her türlü imkân şirket tarafından sanatçıya sağlandı. İlginç şekilde, kontratta yazmadığı halde filmlerdeki oyuncular ve senaryo üzerinde oynamalar stüdyo tarafından kabul edildi. Bu filmlerden biri olan, 1932 yılındaki The Man Who Played God Bette Davis'in ilk başrolü oldu.[2] Bette Davis yaşamı boyunca Arliss ile sık sık beraber çalıştı ve ikili ayrıca 1933'te The Working Mande beraber çalıştı.
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Film | Rol | Notlar |
|---|---|---|---|
| 1921 | Disraeli | Benjamin Disraeli | |
| 1921 | The Devil | Dr. Muller | |
| 1922 | The Man Who Played God | Montgomery Royle | |
| 1922 | The Ruling Passion | James Alden | |
| 1922 | The Starland Review | Kendisi | arşiv |
| 1923 | The Green Goddess | Rajah of Rukh | |
| 1924 | Twenty Dollars a Week | John Reeves | |
| 1929 | Disraeli | Benjamin Disraeli | En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü |
| 1930 | The Green Goddess | Raja of Rukh | Aday — En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü |
| 1930 | Old English | Sylvanus Heythorp | |
| 1931 | Alexander Hamilton | Alexander Hamilton | |
| 1931 | The Millionaire | James Alden | |
| 1932 | A Successful Calamity | Henry Wilton | |
| 1932 | The Man Who Played God | Montgomery Royale | İngiltere'de The Silent Voice olarak vizyona girdi |
| 1933 | Voltaire | Voltaire | |
| 1933 | The Working Man | John Reeves | |
| 1933 | The King's Vacation | Kral Phillip | |
| 1934 | The Iron Duke | Arthur Wellesley | |
| 1934 | The Last Gentleman | Cabot Barr | |
| 1934 | The House of Rothschild | Mayer Rothschild / Nathan Rothschild | |
| 1935 | The Tunnel | Birleşik Krallık Başbakanı | ABD'de Transatlantic Tunnel ismiyle vizyona girdi |
| 1935 | Cardinal Richelieu | Cardinal Richelieu | |
| 1935 | The Guv'nor | The Guv'nor | ABD'de Mister Hobo ismiyle vizyona girdi |
| 1936 | His Lordship | Richard Fraser/Lorimer, Lord Duncaster | ABD'de Man of Affairs ismiyle vizyona girdi |
| 1936 | East Meets West | Rungay Sultanı | |
| 1936 | Doctor Syn | Dr. Syn | |
| 1939 | Land of Liberty | arşiv kaydı | |
| 1943 | The Voice That Thrilled the World | Kendisi | arşiv kaydı |
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Arliss, George. Up the Years from Bloomsbury (1927)
- Arliss, George. My Ten Years in the Studios (George Arliss, kendi sözleriyle, Birleşik Krallık) (1940)
- Robert M. Fells, George Arliss: The Man Who Played God (Scarecrow Press, 2004)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "IMDb.com - Awards for George Arliss". 16 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2012.
- ^ "Fimin videosu - Youtube". 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2012.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Arliss archives @ wordpress.com[ölü/kırık bağlantı]
- IMDb'de George Arliss
- Internet Broadway Database'de Arliss 20 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 1868 doğumlular
- 1946 yılında ölenler
- İngiliz sinema oyuncuları
- En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahipleri
- İngiliz tiyatro oyuncuları
- İngiliz oyun yazarları
- Londra doğumlu oyuncular
- Warner Bros. sözleşmeli oyuncular
- 19. yüzyılda İngiliz erkek oyuncular
- 20. yüzyılda İngiliz erkek oyuncular
- İngiliz otobiyograflar
- İngiliz erkek sinema oyuncuları
- İngiliz erkek tiyatro oyuncuları
- İngiltere'de enfeksiyon hastalıklarından ölenler
- Harrow School'da öğrenim görenler