Arcangelo Corelli
Arcangelo Corelli | |
---|---|
Doğum | 17 Şubat 1653 Fusignano, İtalya |
Ölüm | 8 Ocak 1713 Roma |
Meslek | Müzisyen, Besteci, Keman virtuozu |
Arcangelo Corelli, (d. 17 Şubat 1653, Fusignano, İtalya - ö. 8 Ocak 1713, Roma) İtalyan müzisyen, besteci ve keman virtüözüdür. Besteleri ile Barok müzik stilinin önemli bestecilerinin başında geldiği bildirilir. Modern keman çalma tekniğinin kurucusu olarak daha sonraki kemancılar üzerinde büyük etkisi olmuştur.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Arcangello Corelli, toprak sahibi bir ailenin beşinci çocuğu olarak, zamanında "Ferrara ili"'ne bağlı (günümüzde Ravenna ilinde) Fusıgnano adlı küçük bir kentte 1653'te doğdu. İlk müzik eğitimini yerel müzisyenlerden aldığı kabul edilmektedir. Müziğe olan yüksek kabiliyeti dolayısıyla, 1666'da 13 yaşında iken Bologna'ya müzik eğitimine gitmiş ve oradaki "Accademia Filarmonica" adlı konservatuvarda Leonardo Brugnoli ve Giovanni Benvenuti adlı kemancılardan dersler almıştır.
1671'de Roma'ya geçip, önce "Saint-Louis-Des-Français Kilisesi"'nde, sonra da "Teatro Çapranıca"'da kemancılık yapmaya başladı. Papa'nın şapelinde şarkıcı olan Matteo Simonelli'den kompozisyon dersleri almaktaydı. Corelli, 1672'de 19 yaşında iken Paris'te çok başarılı konserler verdi ve bu başarısı ile Avrupa'da isim yaptı. 1681'de Almanya'da Bavyera Prensi'nin hizmetinde bulundu. 1680 ile 1685 arasında arkadaşı olan kemancı ve besteci Cristiano Farinelli'nin evinde çok zaman geçirdi.
1685'te Roma'da yerleşti. Roma'da sürgünde olan İsveç'in Katolik Kraliçesi İsveçli Christina'nın hizmetinde çalışıp onun için sonatlar besteledi ve Kraliçenin davetlerinde müzik orkestralarına şeflik yaptı. Kardinal Benedetto Pamphili ve Pietro Ottoboni'den mali destek alıp bu patronların desteği ile Corelli mali sorunlardan ayrı olarak kendini müziğe, kemana ve besteciliğe verme imkân buldu. Orkestra şefliğine bir örnek 1687'de İngiltere Elçisi şerefine Akademi'nin verdiği büyük bir konserde, Corelli'nin 150 yaylı sazlar çalgısı ve 100 kadar koro şarkıcısından oluşan müzik topluluğuna şeflik yapmasıdır. 1689 ile 1890'da Modena'ya geçip "Modena Dükü"'nden büyük destek gördü.
1708'de kendini şehir hayatından iyice ayırdığı zaman Kardinal Ottoboni'nin sarayında rahat bir hayat sürmeye başladı. Resim ustalarından satın aldığı tablolarla çok değerli bir resim koleksiyonuna sahip oldu. Yakın akraba ve ailesine mali yardımlarda bulundu. 1708'de Napoli'ye ziyarete gittiğinde, "Napoli Kralı" tarafından çok iyi karşılandı. Corelli Roma'nın müzik sosyetesinin başında gelmekteydi ve en yüksek soylu Romalılar tarafından tutulmaktaydı. Kardinal Ottoboni'nin sarayındaki Pazartesi Konserleri bu sosyetenin baş toplanma yeri haline gelmiştir.
Bu arada keman dersleri de vermekteydi. Öğrencileri olan ünlü Francesco Geminiani ve Pietro Locatelli ve diğerleri Albinioni'den öğrendikleri ve onun kendisinin ortaya çıkardığı keman çalma stilini Avrupa'ya yaymaya başladılar.
Corelli, Roma'da 1713'te öldü. Mirası, 120.000 marklık bir servetti ve resim koleksiyonun değeri ise çok daha yüksekti. Corelli, mirasını destekçisi ve arkadaşı olan Kardinal Ottobiani'ye bıraktı ama o da bunu Corelli'nin akrabalarına dağıttı. Corelli, en önemli antik Roma eseri olan Pantheon'da toprağa verildi.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Corelli besteleri 48 trio sonat, 12 keman ve continuo sonat ve 12 koncerti grossi'den oluşmaktadır.. Corelli'nin çoğu popüler sonat ve trio sonat serilerinden oluşan çalışmaları altı "opus" numarası altında toplanmıştır:
- Op.1: 12 "sonate da chiesa" (2 keman 1 kontinuo icin trio sonat) (Roma 1681)
- Op.2: 12 "sonate da camera" (2 keman 1 kontinuo icin trio sonat) (Roma 1685)
- Op.3: 12 "sonate da chiesa" (2 keman 1 kontinuo icin trio sonat) (Roma 1689)
- Op.4: 12 "sonate da camera" (2 keman 1 kontinuo icin trio sonat) (Roma 1694)
- Op.5: 12 Suonati a violino ve klavsen (6 "sonate da chiesa" ve 6 "sonate da camera" keman ve kontinuo icin) (Roma 1700) The last sonata is a set of variations on La Folia.
- Op.6: 12 "concerti grossi" (8 "concerti da chiesa" ve 4 "concerti da camera" 2 keman, viyolonsel, telli "ripieno" ve kontinuo icin) (Amsterdam 1714)
Ayrıca "opus" numarası verilmemiş ama Corelli'ye ait bir kompozisyon olması çok olası şu eserler vardır:
- Sinfonia in D minor, WoO 1
- Sonata a Quattro, WoO 2 (Rogers, Amsterdam, 1699 )
- Sonata a Quattro, WoO 3 (Rogers, Amsterdam, 1699 supheli)
- Sonata a Quattro Trumpet, 2 keman icin, WoO 4
- 6 Sonate a tre, WoO 5–10 (Amsterdam 1714)
Çağdaşı olan birçok besteci tarafından da kullanılan bir dans ezgisi 'La Follia' üzerinde çeşitlemeleri ve Op.8 numaralı 'Christmas Konçertosu' ünlüdür.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- İngilizce Wikipedia "Arcangelo Corelli" maddesi14 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme:16.11.2011)
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMSLP websitesi "Corelli, Arcangelo" kategorisi8 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme:27.6.2010)
- Werner Icking Muzik Arsivi'nde Corelli eserleri (İngilizce) (Erişme:22.12.2008)