İZDENİZ
Ticari ismi | İzmir Deniz İşletmeciliği Nakliye ve Turizm Ticaret A.Ş. |
|---|---|
| Eski ad(lar) | İzmir Büyükşehir Belediyesi Bakım, Onarım Makine San. Ve Tic. A.Ş. (İZBAK A.Ş.) |
| Tip | Anonim şirket |
| Öncül | Hamidiye Vapur Şirketi (1883-1915) Türkiye Denizcilik İşletmeleri (1983-2000) |
| Kuruluş | 18 Kasım 1992) |
| Kurucu | İzmir Büyükşehir Belediyesi |
| Genel merkezi | Balçova, , |
| Hizmet alanları | İzmir Körfezi |
| Öz sermaye | 329.443,235,87 ₺ |
| Alt kuruluş(lar) | İzmir Marina |
| Yönetilen varlık(lar) |
|
| Sahibi | İzmir Büyükşehir Belediyesi |
| Çalışan sayısı | 440 |
| Web sitesi | izdeniz.com.tr |
İZDENİZ, 18 Kasım 1992 tarihinde İzmir merkezli kurulmuş ve denizyolu ulaşımı alanında faaliyet gösteren bir şirkettir. İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı olan şirket, 8 Mart 2000 tarihinden beri İzmir Körfezi'ndeki denizyolu ulaşımından sorumludur. Bünyesinde barındırdığı 16 Yolcu Gemisi, 5 Arabalı Vapur, 1 Yüzer Tesis ve 12 iskele ile İzmir körfezinde hizmet veren şirket, 2022 yılında başlattığı İzmir Limanı çıkışlı İzmir – Midilli seferlerini de düzenlemektedir.
İskeleler
[değiştir | kaynağı değiştir]İZDENİZ, İzmir Körfezi'nde dokuzu aktif üçü sezonluk olmak üzere toplamda 12 iskelenin işletmeciliğini yapmaktadır.
İşletmedeki feribot ve vapurlar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Gemi adı | Tür | Fotoğraf | Not | Kaynak |
|---|---|---|---|---|
| 1881 Atatürk | Vapur |  |
İsmini Atatürk'ün doğum yılı ile birlikte Atatürk'ün isminden almıştır. 2014 yılında karbon kompozit malzemeden üretilmiş ve katamaran tipindedir. Yalova Özata Tersanesi'nden teslim alınan üçüncü gemidir. İsmi anket ile belirlenmiştir. | [10][11] |
| Ahmet Priştina | Feribot |  |
||
| Atilla İlhan | Vapur | |||
| Bergama | Vapur |  |
İZDENİZ tarafından işletilen nostaljik bir vapurdur. 1951'de Almanya'nın Bremen kentinde inşa edilmiştir. 44,4 metre uzunluğunda ve 8,08 metre genişliğinde su kesimi 1,9 metredir. 2 adet dizel motorunun her biri 385 beygir gücündedir. Çift pervaneli olup 11 mil hız yapabilen Bergama Vapuru, oturan ve ayakta olmak üzere toplamda 368 kişi ağırlama kapasitelidir. | [12][13][14] |
| Cengiz Kocatoros | Vapur |  |
İsmini Gode Cengiz lakaplı Cengiz Kocatoros'tan alan gemi Yalova'daki Özata Tersanesi'nde üretilmiştir. | [15] |
| Çakabey | Vapur | İsmini denizci Çaka Bey'den almıştır. 2014 yılında karbon kompozit malzemeden üretilmiş ve katamaran tipindedir. 117 milyon Euro'ya Yalova Özata Tersanesi'nde yapılmıştır. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin sipariş verilerek alınan ilk gemidir. Konak-Karşıyaka arasında ilk seferini yapmıştır. | [16][17][18] | |
| Dario Moreno | Vapur | İsmini Dario Moreno'dan almıştır. Yalova Özata Tersanesi'nde yapılmıştır. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin sipariş verilerek alınan beşinci gemisidir. | [19] | |
| Dokuz Eylül | Vapur |  |
Karbon kompozit gövdeye sahip katamaran tipi yolcu gemisidir. İlk seferini Konak-Karşıyaka arasında 1 Temmuz 2014 09.40'ta gerçekleştirdi. Özata Tersanecilik tarafından üretilen gemi Dokuz Eylül adını taşıyan İzmir'deki üçüncü gemidir. | [20] |
| Fethi Sekin | Feribot |  |
İstanbul Tuzla Tersanesinde yapılmıştır. 73 bin 98 metre boyunda ve 15,21 metre enindedir ve 322 yolcu, 51 araç, 12 bisiklet ve 10 motosiklet taşıma kapasitesine sahiptir. İsmini 2017 yılında gerçekleşen İzmir saldırısı sırasında ölen polis memuru Fethi Sekin'den almıştır. | [21][22][23] |
| Foça | Vapur |  |
||
| Gezi | Vapur |  |
||
| Gürsel Aksel | Vapur | |||
| Hasan Tahsin | Feribot |  |
||
| İhsan Alyanak | Vapur |  |
||
| Kubilay | Feribot | |||
| Mavi Ege | Feribot | |||
| Mavi Körfez | Feribot | |||
| Metin Oktay | Vapur |  |
||
| Profesör Doktor Aziz Sancar | Vapur | İsmini Aziz Sancar'dan almıştır. Yalova Özata Tersanesi'nde yapılmıştır. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin sipariş verilerek alınan on beşinci gemisidir. | [24] | |
| Sait Altınordu | Vapur |  |
İsmini Sait Altınordu'dan alan gemi Yalova'daki Özata Tersanesi'nde üretilmiştir. | [25] |
| Soma 301 | Vapur |  |
||
| Uğur Mumcu | Feribot |  |
||
| Vahap Özaltay | Vapur |  |
İsmini futbolcu Vahap Özaltay'dan almıştır. Yalova Özata Tersanesi'nden teslim alınan on birinci gemidir. İsmi anket ile belirlenmiştir. | [26] |
İşletmeden kaldırılan feribot ve vapurlar
[değiştir | kaynağı değiştir]
 9 Eylül Vapuru'nun batırılma anı. (30 Nisan 2016) | |
| İzmir'in Meşhur 2 Vapuruna Neler Oldu?, TRT Belgesel'de 9 Eylül ve Alaybey Vapurları |
Alaybey Vapuru
[değiştir | kaynağı değiştir]İZDENİZ bünyesinde işletilmiş olan Alaybey Vapuru, 1977 'de Alaybey Tersanesi'nde inşa edilmiştir.[27] 2012 yılında ömrünü tamamladığı için seferden alınmış, İzmir Körfezi'nin resif oluşuma katkı sağlaması ve sualtı sporları amaçlı kullanımı için 1 Mayıs 2016 tarihinde Karaburun'da bulunan Büyükada açıklarında batırılmıştır.[28][29]
9 Eylül Vapuru
[değiştir | kaynağı değiştir]İZDENİZ bünyesinde işletilmiş olan Alaybey Vapuru'nun eşi olan 9 Eylül Vapuru da 1977 yılında Alaybey Tersanesi'nde inşa edilmiştir. Hollanda, Stork Werkspoor yapımı olan ve her biri 600 beygirlik 2 adet dizel motora sahip çift pervaneli yolcu vapuruydu.[27] 2012 yılına kadar İzmir Körfezi'nde yolcu taşıyan 9 Eylül, ekonomik ömrünü tamamladığı için emekliye ayrıldı. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından satışa çıkarılmasına rağmen alıcı bulamadı. Daha sonrasında İzmir Büyükşehir Belediyesi ile Karaburun Belediyesi arasında yapılan protokolle, Karaburun Belediyesi'ne tahsis edildi.[30] 30 Nisan 2016 tarihinde ise İzmir Körfezi'nin resif oluşuma katkı sağlaması ve sualtı sporları amaçlı kullanımı için Büyükada açıklarında batırıldı.[31][32]
Kentin belleğinde önemli bir noktada olan 9 Eylül Vapuru, şair Yaşar Aksoy'un şiir kitabına da adını vermiş ve kitap Dokuz Eylül Vapuru Toplu Şiirleri adıyla basılmıştır.[33]
İhsan Alyanak Vapuru (İstinye Vapuru)
[değiştir | kaynağı değiştir]İhsan Alyanak Vapuru 1952 yılında Hollanda'da inşa edilmiştir. 25 Temmuz 2011 tarihinde Konak tan Karşıyaka'ya 300 yolcusuyla ile giderken hareket ettikten sonra dümen kilitlenmesi sorunundan dolayı liman ağzındaki mendirek ucundaki fenere çarpmış ve iskele baş omuzluktan hasar almıştır. Yolcularını tekrar Konak iskelesinde bıraktıktan sonra batmıştır. 22 Eylül 2011 günü İhsan İhsan Alyanak Vapuru denizden çıkarılıp yüzer hale getirilmiş Aliağa Gemi Söküm tesisine teslim edilmiştir.[34][35][36]
Kordon Vapuru (Ambarlı Vapuru)
[değiştir | kaynağı değiştir]Kordon Vapuru 1988 yılında İzmir Alaybey Tersanesinde inşa edilmiştir.[34] Çeşme Belediyesi'ne 2016 yılında dalış turizmi için İZDENİZ tarafından hibe etmiştir. Güzelbahçe Limanı'na çekilen Kordon Vapurunun durumu hakkında bir bilgi yoktur.[37]
Yalova 1 Vapuru (Kumburgaz Vapuru)
[değiştir | kaynağı değiştir]
Yalova 1 Vapuru 1988 yılında İzmir Alaybey Tersanesinde inşa edilmiştir.[34]
Gölcük Vapuru (Hasköy Vapuru)
[değiştir | kaynağı değiştir]Gölcük Vapuru 1962 yılında İstanbul Hasköy Tersanesinde inşa edilmiştir.[34] İsmi Gölcük depreminde ölenlerin anısına verilmiştir. Türkiye Denizcilik İşletmelerinden 8 Mart 2000 tarihinde devir alınmıştır. Aralık 2001 tarihinde onarıma girmiş 5,5 ay onarım sürmüştür.[38]
İstatistikler
[değiştir | kaynağı değiştir]İzdeniz tarafında paylaşılan verilere göre yolcu ve araç taşıma istatistikleridir.[39]
| Yıllar | Yolcu | Araç | Bisikletli |
|---|---|---|---|
| 2000 Yılı (10 Aylık) | 12.761.925 | 375.718 | Hesaplanmamıştır |
| 2001 Yılı | 12.234.431 | 450.862 | |
| 2002 Yılı | 13.239.175 | 478.456 | |
| 2003 Yılı | 12.791.553 | 486.470 | |
| 2004 Yılı | 13.835.185 | 543.608 | |
| 2005 Yılı | 14.521.115 | 511.524 | |
| 2006 Yılı | 14.647.011 | 533.169 | |
| 2007 Yılı | 14.659.685 | 389.892 | |
| 2008 Yılı | 13.736.482 | 352.827 | |
| 2009 Yılı | 13.952.271 | 307.841 | |
| 2010 Yılı | 14.137.075 | 300.856 | |
| 2011 Yılı | 12.649.781 | 362.736 | |
| 2012 Yılı | 12.489.525 | 420.194 | |
| 2013 Yılı | 13.225.993 | 483.422 | |
| 2014 Yılı | 14.518.675 | 475.527 | |
| 2015 Yılı | 14.392.982 | 513.450 | |
| 2016 Yılı | 14.435.196 | 763.442 | |
| 2017 Yılı | 13.650.386 | 889.592 | |
| 2018 Yılı | 16.303.201 | 1.033.602 | |
| 2019 Yılı | 18.018.826 | 1.020.522 | |
| 2020 Yılı (5 Aylık) | 9.455.998 | 761,140 | 53.296 |
| 2021 Yılı | 10.741.263 | 1.379.546 | 94.787 |
| 2022 Yılı | 15.632.855 | 1.298.992 | 239.534 |
| 2023 Yılı | 14.621.849 | 1.256.843 | 225.960 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ürük, Yaşar. "Martı Sevdalısı Bergama Vapuru'nun 50. Yaşına Merhaba". izmirkitap.com. 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2019.
- ^ "Alsancak Vapur İskelesi". Twitter. 14 Kasım 2020. 14 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2021.
- ^ "Bostanlı Yolcu ve Araba Vapuru İskelesi". Yüksel İnşaat. 28 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2021.
- ^ a b c Vapur Donatanları ve Acenteleri Tarihi (PDF). İMEAK Deniz Ticaret Odası Yayınları. Aralık 2013. s. 100. 30 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Şubat 2021.
- ^ "Güzelbahçe'de vapur sevinci". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 2 Mayıs 2003. 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2019.
- ^ "Güzelbahçe vapuruna kavuşuyor". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 17 Mayıs 2018. 20 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2019.
- ^ "Körfeze bir iskele daha". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 26 Aralık 2018. 24 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2019.
- ^ "Karşıyaka Vapur İskelesi". Twitter. 19 Kasım 2020. 19 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2021.
- ^ "Üçkuyular Vapur İskelesi". Twitter. 27 Kasım 2020. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2021.
- ^ "1881- Atatürk İzmir'de sefere hazır". Deniz Haber. 31 Temmuz 2014. 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024.
- ^ "1881 Atatürk Körfez'de". www.hurriyet.com.tr. Hürriyet Gazetesi. 2 Ağustos 2014. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024.
- ^ "70 yıllık emektar Bergama Vapuru körfez seferinde!". Deniz Haber | Denizcilik Haberleri. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024.
- ^ "Nostaljik Bergama Vapuru Körfez turlarına hazır". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024.
- ^ "Bergama Vapuru yeniden İzmir Körfez'inde". www.cumhuriyet.com.tr. İzmir: Cumhuriyet Gazetesi. 6 Temmuz 2021. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024.
- ^ "Özata Tarafından İnşa Edilen "Cengiz Kocatoros" Gemisi İzmir'de Hizmete Başladı". Özata Shipyard Repair. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024.
- ^ ""ÇAKABEY" SEFERE BAŞLADI". Milliyet. 3 Mayıs 2014. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2024.
- ^ ""Çakabey" Yolculuğa Başladı". Özata Shipyard Build. 12 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2024.
- ^ Bolulu, Utku (23 Nisan 2014). "Çakabey nihayet". www.hurriyet.com.tr. Hürriyet Gazetesi. DHA. 20 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024.
- ^ "İzmir'in yeni gemisi Dario Moreno Körfez'le buluştu". Deniz Haber. 11 Nisan 2015. 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024.
- ^ "Dokuz Eylül sefere başladı". www.hurriyet.com.tr. Hürriyet Gazetesi. 1 Temmuz 2014. 27 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024.
- ^ "Fethi Sekin'in adı İzmir Körfezi'nde yaşatılacak". Sözcü Gazetesi. 9 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2020.
- ^ "İzmir'de hizmete alınacak feribota Fethi Sekin'in adı verildi". www.trthaber.com. TRT Haber. 21 Şubat 2020. 27 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024.
- ^ Fidan, Halil (2 Haziran 2020). "Şehit polis memuru Fethi Sekin'in isminin verildiği feribot denize indirildi". www.aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 27 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024.
- ^ "Aziz Sancar gemisi geldi, filo tamamlandı İhlas Haber Ajansı". IHA. 15 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2024.
- ^ "Özata Tersanesi M/F Sait Altınordu'yu Teslim Etti". Özata Shipyard Repair. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024.
- ^ "M/F Vahap Özaltay gemisi İzmir Körfeziyle buluştu". Deniz Haber. 9 Haziran 2016. 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024.
- ^ a b "Körfez sularında ilk vapurlar - İzmir Dergisi - Yaşasın Dergicilik". www.izmirdergisi.com. 14 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2021.
- ^ "9 Eylül ile Alaybey'i batırmanın günahı kimin?". Yenigün Gazetesi. 29 Ağustos 2023. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024.
- ^ "Başkan aday adayları ile STK'lara 'Alaybey Vapuru' çağrısı". www.gercekizmir.com. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2024.
- ^ İZMİR (DHA). "9 Eylül ve Alaybey artık su altında". Hürriyet. 5 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2021.
- ^ "Tarihi vapur törenle batırıldı". NTV. 27 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2021.
- ^ "40 yıllık vapur sirenlerle batırıldı". Anadolu Ajansı. 1 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2021.
- ^ "ÜNAL ERSÖZLÜ (EGE) - Dokuz Eylül Vapuru". Sabah. 15 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2024.
- ^ a b c d "İZMİR'DE DENİZ ULAŞIM" (PDF). TMMOB İZMİR KENT SEMPOZYUMU. 9 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Ağustos 2024.
- ^ "M/S İhsan Alyanak Batığı Böyle Çıkarıldı". Deniz Haber | Denizcilik Haberleri. 9 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2024.
- ^ "İzmir'de akıl almaz kaza: Şehir hattı vapuru battı". www.turksail.com. 26 Temmuz 2011. 12 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2024.
- ^ "Aradığınız Kordon Vapuru'na ulaşılamıyor!". Yeniasir. 3 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2024.
- ^ "Gölcük Vapuru İzmirlilerin hizmetinde". İzmir Büyükşehir Belediyesi.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "İzmir Deniz İşletmeciliği Yolcu, Araç ve Bisikletli Yolcu Sayıları". www.izdeniz.com.tr. 24 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2024.
